Universiteit Leiden

Elektronische dienst bètawetenschappen houdt Open Middag

De Elektronische Dienst van Natuurkunde ontwikkelt de elektronica voor wetenschappelijk onderzoek. Uniek binnen de universiteit en onmisbaar voor wetenschappers. Op 26 oktober houdt de dienst een open middag voor alle medewerkers: doen, kijken en vragen.

Open huis

Op dinsdag 26 oktober gaan de deuren op de 10e etage van het Huygens Laboratorium open voor medewerkers van de Universiteit Leiden. Op deze verdieping huist de Elektronische Dienst van Natuurkunde (ELD), de plek waar wetenschappers kunnen aankloppen voor problemen of het aanvragen van apparatuur, elektronica of software voor hun onderzoek.

Gebundeld

Het is de enige elektronische dienst binnen de universiteit in Nederland, en ook in het buitenland is een dergelijke dienst heel zeldzaam. Vaak hebben afdelingen of faculteiten alleen kleine technische dienst. Voordeel van één dienst voor de hele universiteit is volgens René Overgauw, hoofd van de ELD, dat een hoop kennis is gebundeld. 'Elektronica is zo breed, dat je niet in alles gespecialiseerd kunt zijn', zegt hij. 'Door bij elkaar te zitten, kunnen we gebruik maken van elkaars specialismen. Daarnaast is het ook voordeliger: dure apparaten hoef je maar één keer te kopen.'

Gevarieerd

De werkzaamheden van de ELD lopen zeer uiteen. 'Het kan variëren van micro-elektronica tot hoogspanningsonderdelen', zegt Overgauw, 'en ook de duur van opdrachten wisselt sterk: van een reparatieklus die een paar uur kost tot grote projecten van enkele jaren.' Het meeste werk (ongeveer driekwart) wordt verricht voor natuurkundigen. Niet zo vreemd, want dit vakgebied heeft veel te maken met elektronica. Andere opdrachtgevers komen van chemie, farmacie of biologie. 'En af en toe doen we iets voor informatica of sociale wetenschappen', aldus Overgauw.

Contact

Bijzonder aan de ELD is dat ze in nauw contact staat met de wetenschappers. Overgauw: 'De lijnen tussen wetenschappers en ons zijn kort en direct. Onze specialisten houden zelf contact met de wetenschappers.' De kennis van de ELD wordt vaak al in een vroeg stadium ingezet in een onderzoek. Overgauw: 'Dan denken we mee over hoe bepaalde metingen gedaan moeten worden. Wetenschappers weten niet altijd wat de mogelijkheden zijn.'

Essentieel

Joost Frenken is natuurkundige in het Kamerlingh Onnes Laboratorium en één van de wetenschappers die veel met de ELD werken. 'Het is een essentieel onderdeel van onze technische ondersteuning', zegt hij. 'Zonder hun zouden onze experimenten niet mogelijk zijn.' Frenken heeft de afgelopen tien jaar een behoorlijk beroep gedaan op de ELD. Hij doet onderzoek met de scanning tunneling microscope (STM), een microscoop die met een minuscule naald heel precies een oppervlak op atomische schaal aftast.

Uniek

'Een uitdaging voor de ELD, omdat de beweging van de naald over het oppervlak elektronisch is gestuurd', zegt Frenken. 'De precisie en snelheid waarmee we dat nu in Leiden doen is uniek in de wereld. De STM-microscopen en aanverwante instrumenten die we hebben ontwikkeld zitten op de rand van wat nu bestaat, het is voorbij state of the art.' Frenken wil benadrukken dat de professionaliteit van de ELD zo groot is, dat de dienst zelfs apparatuur voor een STM commercieel in de markt hebben kunnen zetten, via het bedrijf Leiden Probe Microscopy.

Helpdesk

Overgauw hoopt dat veel wetenschappers op de open middag van de ELD afkomen, ook van vakgebieden waar minder mee wordt samengewerkt. 'Veel wetenschappers weten niet wat er allemaal mogelijk is', zegt hij. 'Als ze zien wat we voor projecten doen, brengt het ze wellicht zelf op ideeën.' Ook is het volgens Overgauw belangrijk dat mensen zich realiseren dat ze ook voor vragen of kleine reparaties bij de ELD terecht kunnen. 'We fungeren graag als "helpdesk" op elektronicagebied.'

Open middag ELC op dinsdag 26 oktober

Vanaf één uur bent u welkom om een kijkje te komen nemen op de afdeling voor:
demonstraties, rondleidingen, vraag maar raak, prijsvraag!

Wilt u zelf wel eens micro elektronica (SMD) solderen, zien hoe een printed circuit board (PCB) wordt ontworpen, leren hoe signaal analyse uw onderzoek verder kan helpen, of wilt u gewoon eens rondkijken of wat vragen, u bent van harte welkom.

De medewerkers van de Elektronische Dienst verrichten werk voor diverse onderzoeksinstituten van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen, zoals IBL, LION, LIC, LACDR, Sackler Laboratorium en Sterrewacht. Natuurlijk bent u ook welkom als u bij een ander onderdeel van de Universiteit werkt. De Elektronische Dienst is uniek binnen de Universiteit.

Datum en tijd: dinsdag 26 oktober, 13.00 â 17.00 uur. Locatie: Huygens Laboratorium, Niels Bohrweg 2, kamers 1002 t/m 1007 (10e etage).
Contact: René Overgauw, c.f.overgauw@eld.physics.leidenuniv.nl.

(19 oktober 2010/Barry van der Meer)