Projectorganisatie Maasvlakte 2
Aanleg Maasvlakte 2 loopt als een trein
27-10-2010 - Havenbedrijf Rotterdam N.V.
Sinds twee jaar geleden werd gestart met de aanleg van Maasvlakte 2, is
al 170 miljoen m3 zand in het werk aangebracht. Dat is meer dan 100
keer de Kuip tot de rand toe gevuld.
Op het hoogtepunt van het 'zandbedrijf' waren zo'n tien
sleephopperzuigers tegelijk aan het werk. Inmiddels zijn dat er nog
maar een stuk of drie. Aannemer PUMA (een samenwerkingsverband van
Boskalis en Van Oord) heeft het accent in de aanleg verschoven naar het
'steenbedrijf', oftewel de aanleg van 3,5 km harde zeewering aan de
noordwestkant, en de bouw van de kademuur voor de eerste
containerterminal. Beide zijn momenteel in volle gang. Het project ligt
daarmee op schema. Over drie jaar kan het eerste containerschip afmeren
in het nieuwe havengebied.
Belangrijke mijlpalen in 2011 zijn de start van de bouw van de kademuur
voor de containerterminal van APM Terminals (januari), de oplevering
van het terrein aan containeroverslagbedrijf Rotterdam World Gateway
zodat deze zijn terminal kan gaan inrichten (voorjaar) en de aanleg van
de infrabundel (weg, spoor, kabels en leidingen) voor de aansluiting
van Maasvlakte 2 op de bestaande haveninfrastructuur. Deze infrabundel
komt tussen de Slufter en het Distripark Maasvlakte.
Blockbuster boegbeeld van Maasvlakte 2
Aan de noordwestkant krijgt Maasvlakte 2 een voor Nederland geheel
nieuw soort zeewering: een stenig duin, met daarvoor een dam van grote
betonblokken als golfbreker. Voor het plaatsen van de grootste stenen
en de betonblokken heeft PUMA een bijzondere kraan ontworpen: de
Blockbuster. Deze is op locatie in elkaar gezet, uitgebreid getest en
werkt sinds kort aan de zeewering.
De Blockbuster is een aangepaste zogenoemde 'E-crane' die betonblokken
van 40 ton tot 50 meter uit het hart van de kraan op 15 cm nauwkeurig
kan positioneren. Die precisie is nodig om de blokkendam een semi-open
structuur te geven waardoor de golfenergie goed wordt geabsorbeerd. De
zeewering moet stormen kunnen doorstaan die maar eens in de 10.000 jaar
voorkomen. De Blockbuster heeft een eigen gewicht van zo'n 1200 ton,
een contragewicht van 360 ton en rijdt op drie dubbele sets rupsbanden.
Testperiode
De afgelopen zomer is de Blockbuster opgeleverd en begon de
testperiode. De engineers van PUMA hebben proeven uitgevoerd met de
verschillende grijpers: voor de 40 ton zware betonblokken is een
speciale klem ontwikkeld, de grote brokken waterbouwsteen worden met
een poliepgrijper geplaatst. Ook de nauwkeurigheid waarmee de kraan
werkt en de survey-apparatuur die de verrichtingen van de Blockbuster
meet, zijn uitvoerig getest.
In de testperiode zijn ook de kraanmachinisten ingewerkt. Hoewel de
meesten veel ervaring hebben met het werken met dit soort kranen, is
een kraan van deze omvang en het tillen van een last van 40 ton toch
anders. Het 'eindexamen' bestond uit het 'blind' bouwen van een
proefvak: met gesloten luxaflex bouwden de operators 50 m blokkendam
enkel en alleen met de informatie op de beeldschermen van het 'crane
monitor system'.
Begin oktober reed de Blockbuster het nieuwe land op, om eerst te
werken aan een tijdelijke bescherming van de harde zeewering in
wording. Dit om afslag van zand en het wegspoelen van stenen tijdens
het naderende stormseizoen zoveel mogelijk te beperken. Vanuit deze
baan worden de blokken in het definitieve profiel geplaatst.
Steenstorters, dumpers en shovels
Aan de zuidwestkant krijgt Maasvlakte 2 een zachte zeewering van duinen
en strand. Aan de noordwestkant kunnen de golven echter krachtiger zijn
en is vanwege de dichtbij gelegen vaargeul minder ruimte om een
langzaam aflopend talud te maken. Daarom is hier gekozen voor een harde
zeewering van 3,5 km van een 'stenig duin' met daarvoor een blokkendam
als golfbreker.
Voor het stenig duin en de blokkendam zijn zo'n 7 miljoen ton
breuksteen nodig en circa 20.000 betonblokken van 40 ton per stuk. De
betonblokken en 2 miljoen ton steen worden hergebruikt uit de oude
blokkendam en zeewering. 5 Miljoen ton breuksteen komt uit steengroeves
in Noorwegen, Schotland, Duitsland en België.
Op het zandlichaam van de zeewering bouwt de varende steenstorter HAM
602 een talud op, met van onder naar boven steeds grotere stenen.
Ploegboot Arca profileert het talud en de aangebrachte steen. Ook vanaf
het land wordt steen aangebracht. Hiervoor zet PUMA samen met de firma
Jac. Rijk diverse dumpers, shovels en kranen in. Er is nu zo'n 500.000
ton steen vanaf het water en 700.000 ton vanaf het land aangebracht.
Een even grote hoeveelheid ligt te wachten in het depot.
Op dit moment staat de Blockbuster op een van de twee werkdammen die de
zee in steken. De ruimte tussen de werkdammen wordt volgestort met
steen zodat de dammen opgaan in het stenig duin.
De voortgang van de aanleg van de harde zeewering wordt sterk beïnvloed
door de weersomstandigheden en de golfslag. De afgesproken mijlpalen
worden nog steeds zonder probleem gehaald. Planning is dat de zeewering
in oktober 2012 gereed is.
Kademuur voor Rotterdam World Gateway
Voor de containerterminal van Rotterdam World Gateway (RWG) worden
twee, aansluitende kademuren aangelegd: 1250 m diepzeekade (voor de
grote containerschepen) langs de Prinses Amaliahaven en 650 m
barge/feederkade (voor binnenvaart en kleinere containerschepen) op de
kop van de terminal. PUMA heeft dit werk uitbesteed aan onderaannemer
BAVO Kademuren, een combinatie van BAM Civiel en Van Hattum en
Blankevoort.
De diepzeekade is een betonnen constructie in de vorm van een L,
waarbij de fundering gevormd wordt door zogenoemde diepwanden,
vibro-palen en mv-palen. In januari 2010 is gestart met deze kade. Op
dit moment wordt over een lengte van 975 meter aan de kademuur gewerkt.
Het bouwproces vindt plaats in de vorm van een treintje: voorop begint
men met het graven van sleuven, achteraan worden de bolders op de kade
geplaatst. Daartussen zijn alle fasen van het bouwproces zichtbaar.
Bentoniet
De panelen waaruit de diepwand wordt opgebouwd zijn 38 m hoog, 1,2 m
dik en 7,5 m breed. Voor deze betonnen wanden wordt eerst een sleuf
gegraven met een dieplepel, een soort grijper aan lange staalkabels.
Tijdens het graven wordt bentoniet in de sleuf gegoten. Bentoniet is
een mengsel van water en klei en zorgt ervoor dat de sleuf tijdens het
graven niet instort. Als de sleuf diep genoeg is, wordt er een korf van
betonwapening in gehesen. Daarna storten betonmixers beton in de sleuf.
Per paneel van 7,5 m is zo'n 300 m3 beton nodig. Het wordt met een
vulpijp van beneden naar boven in de sleuf gebracht. Daardoor drukt het
beton het bentonietmengsel naar boven, waar dat wordt opgevangen voor
hergebruik.
De diepwandconstructie bevindt zich grotendeels onder de grond. Om de
trekkrachten van de kadeconstructie te verdelen, worden mv-palen schuin
op de wand in de grond geslagen. Op het moment zijn over een lengte van
zo'n 425 m vibropalen en over 375 m mv-palen de grond in geslagen. In
totaal worden voor deze containerterminal ruim 200 mv-palen en meer dan
800 vibropalen gebruikt.
Bovenop de diepwand wordt de L-wand geplaatst. Na het aanbrengen van de
bekisting wordt het beton gestort in segmenten van 25 m. Het eerste
stuk L-wand is begin oktober gestort. Momenteel ligt er al 100 m.
Om te testen of de constructie de enorme krachten van de toekomstige
containerschepen kan weerstaan, is een trekproef gedaan op de mv-palen,
waarbij meer dan 92 ton aan kracht is uitgeoefend. Uiteindelijk moet de
constructie 72 ton kunnen houden. De mv-paal heeft deze proef
probleemloos doorstaan.
Barge/feederkade
De barge/feederkade bestaat uit een betonnen wand van 7 bij 3 m op een
fundering die bestaat uit een combiwand van buispalen en stalen
damwanden, met horizontale verankering. De fundering van deze kade is
al over de volle lengte van 550 meter gebouwd. Hierop komt nu nog de
betonnen wand.
Recentelijk is gestart met de inrichting van het werkterrein voor de
kademuur van APM Terminals. In januari 2011, als het voorste stuk van
het 'treintje' klaar is met de kademuur voor RWG, start onderaannemer
BAVO Kademuren hier met de bouw van de diepzeekade en de
barge/feederkade van APMT, de tweede containerterminal op Maasvlakte 2.
Deze is wat betreft grootte vergelijkbaar met die van RWG.
Gras houdt het zand op zijn plaats
Geen golfterrein in wording, wel vers aangebracht zand op Maasvlakte 2.
En dat zand moet natuurlijk niet wegwaaien. Ten eerste heeft de
omgeving daar hinder van. Ten tweede kan, als door harde wind veel zand
wegwaait, zelfs de geplande terreinhoogte van Maasvlakte 2 in gevaar
komen. De oplossing hiervoor is even simpel als oer-Hollands: er gras
over laten groeien.
Op proefvelden op Maasvlakte 2 heeft aannemer PUMA gras laten inzaaien.
Een veld met graszaad van het bij kenners bekende Europoortmengsel, een
veld met maaisel van de bestaande Maasvlakte en een referentieveld. Het
maaisel bevat naast graszaad ook onkruidzaden, het referentieveld is
niet ingezaaid.
Ecologische meerwaarde
De functie van het gras is dat de wortels ervan het zand bijeenhouden.
Of het veld er ook mooi groen bij ligt is van secundair belang. Dat het
Europoortmengsel goed resultaat geeft is bekend. Doel van deze proef is
om te ontdekken of dit nieuwe maaisel een vergelijkbaar stevig en
zandvasthoudend resultaat geeft als het vertrouwde Europoortmengsel
maar tegelijk een meer gevarieerde vegetatie oplevert. Vanuit
ecologisch oogpunt kan dat meerwaarde opleveren als de meer gevarieerde
vegetatie ook meer insecten en vogels aantrekt.
Na de zomer van 2011 wordt de balans opgemaakt. Tot die tijd wordt met
peilstokken gemeten hoeveel zand er uit de vakken wegwaait. Daarna
wordt het 'winnende' mengsel op Maasvlakte 2 ingezaaid. Het binnentalud
achter de nieuwe duinenrij moet er bijvoorbeeld mee worden bekleed,
maar ook opgespoten terreinen waar nog geen bouwactiviteiten
plaatsvinden kunnen tijdelijk in het groen worden gezet.
FutureLand
Bezoekerscentrum FutureLand wordt goed bezocht. De verwachting is dat
dit jaar zo'n 100.000 mensen het gratis centrum aandoen. Ook de
FutureLand Express, een treintje waarmee men voor EUR 5,- per persoon
een rondrit van een uur over het nieuwe land kan maken, is succesvol.
Sinds het eind juni begon te rijden, maakten al zo'n 8.000 mensen er
een rit mee.