Wageningen Universiteit en Researchcentrum 28 okt 2010
Nummer: P061

Vliegkunstenaars winnaar Academische Jaarprijs 2010

De winnaars van de Academische Jaarprijs 2010, de Vliegkunstenaars, gaan met het prijzengeld van honderdduizend euro het publiek mee laten doen aan wetenschappelijk onderzoek van de manier waarop vogels, insecten en zelfs zaadjes vliegen. Het enthousiaste team onder leiding van David Lentink, onderzoeker aan Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR, investeert daartoe het toegekende bedrag grotendeels in de aanschaf van supersnelle filmcamera's waarmee belangstellenden de vliegbewegingen in de natuur in detail gaan vastleggen.

In een spectaculaire finale van de vijfde Academische Jaarprijs - nog terug te zien op http://www.wetenschap24.nl - wees gisterenavond de jury van de jaarlijkse Academische Jaarprijs het team Vliegkunstenaars van Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR, aan als winnaar, waarna Isolde Hallensleben het winnende team de prijs overhandigde. De Labyrint Publieksprijs ging naar Leiden Universitair Medisch Centrum.

Het team Vliegkunstenaars laat natuurliefhebbers, kunstenaars en hobbyfotografen en andere geïnteresseerden met de nieuwste high-speed videotechnieken zelf beelden schieten van vliegende vogels, insecten, vleermuizen en naar beneden cirkelende zaden van esdoorn of lindeboom. In de aanloop naar de finale van de Academische Jaarprijs, meldden zich meer dan 700 belangstellenden aan. De hoge snelheidsopnames - met infrarood, talloze speciale lenzen en lampen en veldfaciliteiten, tonen details die voor het blote menselijk oog onzichtbaar blijven, doordat ze te ver af, maar vooral te vlug zijn voor de waarnemer. De topsnelheid met High Definition kwaliteit is 7500 beelden per seconde, 300 maal sneller dan een gewone camera. Juist in die details toont de meester van de vliegkunst zich in de natuur. Daardoor verandert de ogenschijnlijk simpele vliegbeweging van een huismus in een spectaculair schouwspel en blijkt de Nederlandse natuur plots uitermate bijzonder te zijn. Op die manier mengt de wetenschapper van een nieuw gecreëerd vakgebied zich in het publiek, terwijl de leek met zijn unieke beeldmateriaal zich een plaats in de wetenschap verwerft.

Het geschoten beeldmateriaal zal via een speciale website, www.vliegkunstenaars.wur.nl, media en via You Tube voor iedereen beschikbaar komen voor zowel wetenschappelijk onderzoek als voor het algemene publiek.

Teamleider David Lentink verzamelde zes studenten, vier medewerkers en andere enthousiastelingen om zich heen om het project Vliegkunstenaars tot een succes te maken. Het binnenhalen van de Academische Jaarprijs is dan ook een teamprestatie.
David Lentink promoveerde twee jaar geleden cum laude op zijn proefschrift over de vliegkunsten van vogels en insecten en het zwemvermogen van vissen. Met visueel aantrekkelijk materiaal wist hij de omslag van de tijdschriften Nature en Science te bereiken die zijn publicaties in deze toonaangevende wetenschappelijke journals begeleidden.
KLPD ondersteunt het Vliegkunstenaarsproject.

Eerder won het team City of Insects onder leiding van de Wageningse hoogleraar Marcel Dicke de eerste Academische Jaarprijs in 2005.