Aardbeving en tsunami in Indonesië op 25 oktober 2010
28 oktober 2010 - Op maandag 25 oktober 2010 om 21.42 lokale tijd
(16.42 NL-tijd) vond er uit de kust van het Indonesische eiland Sumatra
een aardbeving plaats met een kracht van 7.7 op de schaal van Richter.
Het epicentrum van de aardbeving lag dicht bij de Mentawai-eilanden,
die vervolgens door een tsunami zwaar zijn getroffen.
De lokatie van de aardbeving van 25 oktober 2010. (Bron: NEIS/USGS)
De lokatie van de aardbeving van 25 oktober 2010. (Bron: NEIS/USGS)
Tektoniek
De aardbeving vond plaats langs een breuk die ten westen van Sumatra
ligt en helemaal doorloopt ten zuiden van Java. De Australische plaat
duikt hier naar het noordoosten onder de Sundaplaat, waar Indonesië op
ligt, met een snelheid van ongeveer 6 centimeter per jaar. De regio is
seismisch zeer actief. De laatste jaren vonden er verscheidene zware
aardbevingen plaats, zoals in december 2004, maart 2005, juli 2006 en
september 2009.
Tsunami
Een aardbeving die onder zee plaatsvindt kan ik sommige gevallen een
tsunami veroorzaken. De aardbeving moet de zeebodem vertikaal
verplaatsen, zodat de waterkolom erboven meebeweegt. Verder moet de
aardbeving behoorlijk sterk zijn (magnitude > 7,0) om die hele
waterkolom in beweging te krijgen en hij moet niet te diep onder de
zeebodem plaatsvinden. In dit geval werd aan al deze voorwaarden
voldaan en is er een tsunami ontstaan. Deze tsunami heeft vooral de
dichtbij gelegen Mentawai-eilanden zwaar getroffen. Deze eilanden
liggen zo dicht bij het epicentrum dat de tsunami daar eerder was dan
het tsunamiwaarschuwingsysteem kan waarschuwen. De waarschuwing die is
uitgegeven voor de Indische oceaan is na 2 uur weer ingetrokken, omdat
er voor de verder weg gelegen gebieden geen risico meer op een tsunami
was.
Geen relatie met uitbarsting vulkaan Merapi
De aardbeving bij Sumatra en de uitbasting van de vulkaan Merapi op
Java hebben geen invloed op elkaar gehad. Het zijn allebei
natuurverschijnselen die in Indonesië vaker plaatsvinden, omdat
Indonesië in een seismisch en vulkanisch actief gebied ligt. Door het
botsen van tektonische platen worden daar vulkanen gevormd en
aardbevingen opgewekt. Er is echter geen directe relatie tussen deze
twee verschijnselen, de vulkaanuitbarsting is niet door de aardbeving
opgewekt.
Eerste uitgave: 28-10-10
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut