Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Aardbeving en tsunami in Indonesië op 25 oktober 2010 28 oktober 2010 - Op maandag 25 oktober 2010 om 21.42 lokale tijd (16.42 NL-tijd) vond er uit de kust van het Indonesische eiland Sumatra een aardbeving plaats met een kracht van 7.7 op de schaal van Richter. Het epicentrum van de aardbeving lag dicht bij de Mentawai-eilanden, die vervolgens door een tsunami zwaar zijn getroffen. De lokatie van de aardbeving van 25 oktober 2010. (Bron: NEIS/USGS) De lokatie van de aardbeving van 25 oktober 2010. (Bron: NEIS/USGS)

Tektoniek

De aardbeving vond plaats langs een breuk die ten westen van Sumatra ligt en helemaal doorloopt ten zuiden van Java. De Australische plaat duikt hier naar het noordoosten onder de Sundaplaat, waar Indonesië op ligt, met een snelheid van ongeveer 6 centimeter per jaar. De regio is seismisch zeer actief. De laatste jaren vonden er verscheidene zware aardbevingen plaats, zoals in december 2004, maart 2005, juli 2006 en september 2009.

Tsunami

Een aardbeving die onder zee plaatsvindt kan ik sommige gevallen een tsunami veroorzaken. De aardbeving moet de zeebodem vertikaal verplaatsen, zodat de waterkolom erboven meebeweegt. Verder moet de aardbeving behoorlijk sterk zijn (magnitude > 7,0) om die hele waterkolom in beweging te krijgen en hij moet niet te diep onder de zeebodem plaatsvinden. In dit geval werd aan al deze voorwaarden voldaan en is er een tsunami ontstaan. Deze tsunami heeft vooral de dichtbij gelegen Mentawai-eilanden zwaar getroffen. Deze eilanden liggen zo dicht bij het epicentrum dat de tsunami daar eerder was dan het tsunamiwaarschuwingsysteem kan waarschuwen. De waarschuwing die is uitgegeven voor de Indische oceaan is na 2 uur weer ingetrokken, omdat er voor de verder weg gelegen gebieden geen risico meer op een tsunami was.

Geen relatie met uitbarsting vulkaan Merapi

De aardbeving bij Sumatra en de uitbasting van de vulkaan Merapi op Java hebben geen invloed op elkaar gehad. Het zijn allebei natuurverschijnselen die in Indonesië vaker plaatsvinden, omdat Indonesië in een seismisch en vulkanisch actief gebied ligt. Door het botsen van tektonische platen worden daar vulkanen gevormd en aardbevingen opgewekt. Er is echter geen directe relatie tussen deze twee verschijnselen, de vulkaanuitbarsting is niet door de aardbeving opgewekt.

Eerste uitgave: 28-10-10