Ingezonden persbericht


P E R S B E R I C H T

Gouden helm uit de Peel in het Limburgs Museum

Honderd jaar geleden ontdekte de turfgraver Gebbel Smollenaars in het veen van Helenaveen bij Deurne een vergulde Romeinse officiershelm. Dit topstuk van de Nederlandse archeologie wordt sinds jaar en dag tentoongesteld in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. In oktober komt het pronkstuk even terug naar het land van oorsprong: Noord-Limburg. De gouden helm van de Peel is vanaf donderdag 28 oktober tot en met zondag 31 oktober te zien in het Limburgs Museum in Venlo.

Bij de helm lagen leerresten van de zak waarin de helm gezeten heeft, schoenen en een tent, twee paardenbelletjes, een bronzen mantelspeld, een fragment van een zwaardschede, een ruiterspoor en enkele munten. Op basis van deze vondsten is een schitterende reconstructie vervaardigd van de volledige uitrusting. Die is nu al in het Limburgs Museum te zien en wordt tentoongesteld tot en met 31 oktober aanstaande.

Initiatiefnemer van de reconstructie is de Venlose stadsarcheoloog Maarten Dolmans: "Het idee ervoor is al geboren in 1994. Met tussenpauzes zijn de beroemde Romeinse vondsten uit de Peel bestudeerd. Alleen al van de helm - eigenlijk is het een verguld zilveren helm - zijn honderden foto's gemaakt. Vervolgens zijn modellen van papier en karton vervaardigd. Er is al in een vroeg stadium contact gelegd met experts op dit gebied in binnen- en buitenland. In 2007 zijn we gestart met de feitelijke reconstructie. Edelsmid Frans Seelen uit Venlo sprong bij met zijn kennis. Die hulp was onontbeerlijk. Alleen al met de helm zijn we driehonderd uur bezig geweest. Het is een binnenhelm van ijzer. Die is samengevoegd met het verguld zilveren beslag dat uit 150 verschillende onderdelen bestaat. Het was een hele klus, geloof me!"

Ook de reconstructies van de kleding, het schoeisel en het zwaard zijn gebaseerd op de originele vondsten. Het leer is op natuurlijke wijze gelooid en zwart geverfd. De schoenen zijn identiek aan de schoenen die hoogwaardigheidbekleders en keizers droegen. De kleding van de Romeinse militair was extreem duur. Het was een investering die overeen kwam met vijf jaarsalarissen. Ter vergelijking: de gouden helm kostte 'slechts' twee jaar soldij. Maarten Dolmans: "De versiering op de kleding is typisch voor de laat-Romeinse tijd en komt uit Trier. In die stad heeft de officier heel wat jaren van zijn loopbaan doorgebracht als bodyguard van keizer Constantijn en die regeerde van 306 tot 337 na Christus. Van de riem die hij draagt, is niets teruggevonden. Maar bekend is dat officieren een brede leren riem droegen die met brons, zilver of goud beslagen was. Aan de riem hangt een lang, smal zwaard met schede. Een van de zilveren platen van de zwaardschede is teruggevonden bij de helm. De uitrusting die nu in het Limburgs Museum wordt geëxposeerd, gaat komende jaren op tournee naar de steden waar de officier gelegerd was, Keulen, Trier en Rome. De uitrusting is ook te zien in een documentaire die L1 in het najaar uitzendt. De film van Mosasaurusfilm zal in het Limburgs Museum worden vertoond op 29. 30 en 31 oktober."

Er zijn spannende volksverhalen over de gouden helm uit het veen. Rond 320 na Christus speelde zich in de Peel een drama af. Was het een dolende ridder, een Romeinse officier die van de weg afraakte en verzwolgen werd door het moeras? Of werd de militair vermoord? Archeologen denken momenteel eerder dat de vondsten een offer waren. Het offeren van wapentuig van overwonnenen in rivieren, venen, moerassen en plassen was een wijdverbreid gebruik. Ook offerden gepensioneerde militairen nogal eens hun uitrusting. Voor wie en wat in de Peel geofferd werd, is onbekend.

Limburgs Museum
Keulsepoort 5
5911 BX Venlo
www.limburgsmuseum.nl
tel 077 3522112

open
dinsdag tot en met zondag 11-17 uur



Ingezonden persbericht