Amnesty International

AMNESTY INTERNATIONAL
PERSBERICHT

EMBARGO: 28 oktober 2010

Nigeria: Meer dan 200.000 bewoners dreigen hun huis te verliezen

De Nigeriaanse autoriteiten moeten plannen opschorten die tot gevolg hebben dat meer dan 200.000 mensen aan de waterkant van het Nigeriaanse Port Harcourt gedwongen uit hun huizen worden gezet, en waardoor hele woonwijken dreigen te worden vernietigd, zegt Amnesty International in een rapport dat vandaag wordt gepubliceerd (Just MoveThem: Forced Evictions in Port Harcourt ). Het risico is volgens de mensenrechtenorganisatie groot dat bewoners door deze plannen voor langere tijd dakloos zullen worden.

'Door de geplande afbraak van huizen dreigen honderdduizenden van de meest kwetsbare bewoners van Nigeria verder in armoede te vervallen,' zei Tawanda Hondora, vice-directeur Afrika van Amnesty International. 'De regering moet de gedwongen huisuitzettingen aan de waterkant stopzetten totdat er garanties zijn dat voldaan wordt aan internationale mensenrechtennormen.'

De regering van de deelstaat Rivers beweert dat de afbraak van de waterkant noodzakelijk is voor het Greater Port Harcourt Master Plan, een stadsvernieuwingsproject uit 2009. De ontwikkeling van een promenade aan de waterkant is een opvallend element van het Master Plan, dat herinrichting van de hele stad op het oog heeft. Verdere details van het plan zijn nog niet openbaar gemaakt.

'De getroffen gemeenschappen zijn geen van alle geraadpleegd over de stadsvernieuwingsplannen waardoor mensen in grote onzekerheid verkeren en zich heel onveilig voelen,' zei Tawanda Hondora. 'De regering moet alle mogelijke inspanningen doen om alternatieven te vinden voor de gedwongen huisuitzettingen. Bewoners mogen alleen uit hun huis gezet worden als alle andere mogelijkheden zijn onderzocht en als het echt niet anders kan.'

De Nigeriaanse autoriteiten hebben geen enkel plan voor alternatieve huisvesting van de honderdduizenden mensen die uit hun huizen dreigen te worden gezet. Volgens VN-criteria mag niemand als gevolg van uitzetting dakloos raken of slachtoffer worden van andere schendingen van mensenrechten.

Amnesty International is ook bezorgd over buitensporig geweld door veiligheidstroepen tijdens de gedwongen huisuitzettingen, waaronder onwettig wapengebruik. In oktober 2009 werd een bewoner gedood en minstens 12 mensen neergeschoten en ernstig verwond toen gewapende veiligheidstroepen in Bundu het vuur openden op een menigte die tegen de geplande afbraak van hun woningen demonstreerde (zie daarvoor http://www.amnesty.org/en/library/asset/AFR44/022/2010/en/cf8ec406-13ef-45d3-928b-f97b3fc4f293/afr440222010en.pdf)

Dakloosheid, verlies van inkomsten
Op 28 augustus 2009 werd Njemanze, een andere nederzetting aan de waterkant, afgebroken vanwege een vernieuwingsproject. Zonder tijdige waarschuwing werden naar schatting 13.000 mensen gedwongen uit hun woning gezet. De bewoners verloren daarbij niet alleen hun huizen, maar ook vaak hun bezittingen en bronnen van inkomsten. Een jaar later heeft een groot deel van de bewoners nog steeds geen nieuw dak boven hun hoofd. De vijftienjarige Chidi Ekiyor heeft sinds de afbraak van het huis waar hij met zijn tante woonde, onder een viaduct geslapen. Chidi vertelde Amnesty International dat hij meer dan vijf keer is gearresteerd sinds hij dakloos is geworden. Vaak worden hij en andere jongens lastiggevallen door de politie of door oudere jongens die hun geld stelen of hen slaan.

'Geld is het probleem,' vertelde Charity Roberts, een leraar op de basisschool, wiens huis voor afbraak bestemd is.'Op dit moment hebben mensen niet eens genoeg geld om te eten. Hoe moeten ze dan verhuizen? Er zijn mensen die voor hun leven afhankelijk zijn van de waterkant (vanwege de visvangst e.d.). Wat moeten die mensen doen?'

De regering van Rivers zegt een programma te hebben om alle bezittingen aan de waterkant op te kopen en bewoners te betalen voor vervangende woonruimte. Huurders worden volgens dit programma echter volledig genegeerd, terwijl de overgrote meerderheid van de bevolking aan de waterkant uit huurders bestaat. Huiseigenaren die hun huis niet willen verkopen hebben daarnaast ook geen enkele andere keuze dan te wijken voor het plan.

'Nigeria heeft wetgeving om huurders te beschermen tegen immorele huiseigenaren. Het is op zijn minst hypocriet dat als de deelstaatregering zelf eigenaar wordt, het zijn eigen regels overtreedt,' zei Tawanda Hondora.

Amnesty International roept de Nigeriaanse autoriteiten op alle gedwongen huisuitzettingen stop te zetten totdat er garanties zijn dat huisuitzettingen voldoen aan internationale mensenrechtennormen. Zo moet er een herhuisvestingsplan komen voor adequate alternatieve huisvesting van de bewoners. De autoriteiten moeten een openbare consultatie starten over het Greater Port Harcourt Master Plan en verzekeren dat het plan voldoet aan internationale standaarden, met name aan het recht op adequate huisvesting.