Uitgave unieke Tweede Wereldoorlogcollectie Streekmuseum Vlaardingen
Erfgoedcollectie van nationaal belang gepubliceerd
VLAARDINGEN, 20101109 -- Een deken uit het concentratiekamp Dachau, originele brieven van de Vlaardingse Geuzen (de eerste Nederlandse verzetsgroep), een flesje Opekta (van het bedrijf van de vader van Anne Frank), een autovlaggetje van rijkscommissaris Seyss-Inquart en de grootste verzameling gebruiksvoorwerpen uit het dagelijks leven tijdens de Bezetting. Het zijn slechts vijf onderdelen van de enorme collectie van het Streekmuseum Jan Anderson in Vlaardingen. Een collectie die met subsidie van het ministerie van VWS is geïnventariseerd en beschreven. En die op 11 november in Vlaardingen - de stad van de Geuzen - in boekvorm wordt gepresenteerd.
De collectie van Jan Anderson (74), directeur van het Vlaardingse Streekmuseum, is een van de meest geraadpleegde in Nederland: vele musea maar ook binnen- en buitenlandse film- en televisieproducties putten eruit voor bruiklenen en rekwisieten, zoals de Engelse BBC in verband met de recente tv-productie The Diary of Anne Frank. Maar ook onze grote regisseur Paul Verhoeven weet waar hij chloroformflesjes, carbidlampen, pakjes melkpoeder en Duitse tijdschriften (gebruikt in zowel Soldaat van Oranje als Zwartboek) uit de oorlogsjaren kan lenen. Het werd hoog tijd dat de enorme collectie van Anderson werd beschreven en toegankelijk gemaakt voor het publiek.
Dankzij het project Erfgoed van de Oorlog (van het ministerie van VWS) kon het museum Peter de Haas aantrekken om de ongeveer vijfduizend voorwerpen, documenten, affiches etc. professioneel te inventariseren. Samen met historicus Perry Moree werkte hij aan de inventaris in boekvorm. Dit rijk geïllustreerde boek, getiteld Geuzenverzet en surrogaatzeep, verschijnt op 11 november. Het eerste exemplaar zal op die dag worden uitgereikt aan prof. dr. Marjan Schwegman, directeur van het Nederlands Instituut van Oorlogsdocumentatie (NIOD) te Amsterdam.
De in meer dan vijftig jaar door Anderson bijeengebrachte verzameling is volgens Perry Moree een erfgoedcollectie van nationaal belang. Deze bevat een grote hoeveelheid originele documenten en archivalia die van grote betekenis zijn voor wetenschappelijk onderzoek naar de oorlogstijd. In het oog springt uiteraard de deelcollectie Geuzenverzet (persoonlijke documenten en foto's, en ook de originele luchtbuks waarmee de Geuzen schietoefeningen deden), maar ook de kolossale hoeveelheid originele levensmiddelen en gebruiksvoorwerpen (waaronder vele surrogaatproducten, zoals koffie, thee, suiker, jus en schoenen) is van groot belang voor onderzoek naar het dagelijks leven van Nederlanders in de Tweede Wereldoorlog. Een eerdere verkennende inventarisatie van de collectie, uitgevoerd in het kader van het Museum Inventarisatie Project (MusIP), leidde tot de volgende conclusie "De collectie geeft een zo compleet mogelijk beeld van de bezettingstijd in Nederland". De collectie van Anderson is van nationaal belang vanwege zijn rijkheid en breedheid, aldus het MusIP-rapport.
Jan Anderson is zeer tevreden over de inventarisatie en het boek: "Op deze wijze wordt een zeer belangrijk stuk Nederlands maar ook Vlaardings erfgoed voor het nageslacht toegankelijk gemaakt".
Titelgegevens
Peter de Haas en Perry Moree, Geuzenverzet en surrogaatzeep. Inventarisatie van de Tweede Wereldoorlog Collectie van de Stichting Jan Anderson (Uitgeverij Stout, Vlaardingen, 2010) 132 p. ISBN 978-90-75938-49-4
Ingezonden persbericht