Wageningen Universiteit en Researchcentrum
11 nov 2010
Nummer: R
Een boetesysteem van de slager voor de toeleverende varkenshouders kan
de voedselveiligheid verbeteren, maar werkt niet altijd. Dat
concludeert Coen van Wagenberg, medewerker bij het LEI, onderdeel van
Wageningen UR in zijn promotieonderzoek.
Â
Een boetesysteem werkt goed bij leverafwijkingen bij varkens,
veroorzaakt door een wormbesmetting. Varkens met een leverafwijking
worden afgekeurd door de slachterij en moeten vernietigd worden. Dat
leidt tot kosten. Voor 2005 hadden de varkenshouders hiervoor een
collectieve verzekering. Toen hadden acht tot tien procent van de
varkens een leverafwijking. Sindsdien is de verzekering vervangen door
een boeteregeling: de boeren krijgen 1 euro minder voor een varken met
leverafwijking. Het aantal afgekeurde levers is gedaald naar vier
procent.
Korting
Van Wagenberg: âBelangrijk is: de boete staat als korting op de bon. De
varkensboer krijgt het idee: ik laat hier geld liggen.â Belangrijke
voorwaarde is wel dat de boete niet hoog is - âDan gaat de varkensboer
naar een andere slachterâ â en dat de boer het probleem kan beheersen.
In het geval van de leverafwijking is dat makkelijk: hij kan een
antiwormmiddel geven.
Antibiotica
Bij antibioticagebruik werkt een boetesysteem minder goed.
Varkenshouders moeten aan de slachterij doorgeven of ze in de twee
maanden voor de slacht antibiotica hebben toegediend. Dat is wetgeving
van de EU, die niet wil dat residuen van antibiotica in vlees
terechtkomen. De slachterij controleert het vlees ook op residuen. Van
Wagenberg legde de twee datasets naast elkaar en ontdekte dat er veel
verschil was: Als er residuen van antibiotica in het vlees zaten, zei
negentig procent van de boeren dat ze geen antibiotica hadden
toegediend.
Per ongeluk
Van Wagenberg wijst er wel op dat antibiotica ook per ongeluk bij de
slachtrijpe varkens terecht kan komen. Maar dat neemt niet weg dat de
informatie van de varkenshouders onbetrouwbaar is. Een boetesysteem op
deze informatie heeft geen zin, zegt Wagenberg. Een boetesysteem op
basis van de controle in het slachthuis kan wel leiden tot minder
varkens met antibiotica-residu en betere voedselveiligheid.
Wagenberg voerde zijn onderzoek uit bij VION. Die gebruikt de
informatie van de varkenshouders nu op een andere manier. Als de
slachter antibiotica aantreft gaat hij een gesprek aan met de
varkenshouder. âHierdoor neemt de boer zijn management onder de loep.
En als de boer vaker problemen met antibiotica-residuen heeft, kan de
slachter die boer uitsluiten van levering. Ze zijn er dus mee bezig.â |
Albert Sikkema
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer informatie
bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl. Zie ook www.resource.wur.nl.