Academisch ziekenhuis Maastricht
Hypertentiecentrum azM centre of excellence
Publicatiedatum: 11-11-2010
Bron: stafdienst Communicatie
Auteur: stafdienst Communicatie
Datum: 11-11-2010
Het Maastrichtse hypertensie centrum is het derde centrum in Nederland
dat zich centre of excellence mag noemen van de European Society of
Hypertension. Dat wil zeggen dat men voldoet aan de criteria op het
vlak van het aantal patiënten, diagnose-faciliteiten, fundamenteel
onderzoek en therapie-onderzoek.
"We vinden deze kwalificatie belangrijk omdat je deskundigheid wordt
beoordeeld door de eigen beroepsgroep", vinden prof. dr. Peter de Leeuw
en dr. Bram Kroon, beide internisten van het hypertensie-centrum, dat
ingebed is in het Hart- en VaatCentrum.
Hoge bloeddruk ofwel hypertensie is een algemene aandoening die vooral
voorkomt in westerse landen. Mensen met hypertensie overlijden
vroegtijdig, meestal door een hartaandoening, door een herseninfarct of
omdat de nieren nauwelijks meer functioneren.
In circa 90-95% van de gevallen is de oorzaak van hoge bloeddruk niet
bekend (idiopathische of essentiële hypertensie). In de resterende
gevallen is de oorzaak van de hypertensie doorgaans een vernauwing van
de aders, bijvoorbeeld in één of beide nierslagaders.
De jaren '70 en '80 kenden een enorme toename van het aantal mensen met
hoge bloeddruk, met als gevolg veel onderzoek. Dat leidde tot nieuwe
geneesmiddelen in de jaren '90, waarmee men een groot segment van de
patiëntenpopulatie onder controle kreeg.
"De expertise-centra zijn nu juist bedoeld voor dat deel van de
patiënten waarbij hoge bloeddruk op die manier niet onder controle is
te krijgen", aldus Kroon. Daar ligt de kracht van de
hypertensie-centra: het aanpakken van therapie-resistente hoge
bloeddruk. Naast plekken in de kliniek zijn er daartoe ook speciale
poliklinieken en zorglijnen voor ingericht.
Tussen de 15 en 20 procent van de bevolking heeft hoge bloeddruk. De
helft daarvan is bekend in de eerste of tweede lijn en wordt behandeld.
Het verraderlijke is echter dat het probleem van de hoge bloeddruk pas
aan het licht komt bij een beroerte of de gevolgen van een slechte
nierfunctie.
Twee factoren spelen daarbij een rol. Enerzijds het feit dat er vaak
laks wordt omgesprongen met een lichte verhoging van de bloeddruk.
Artsen vinden het vaak niet nodig een lichte bloeddrukverhoging te
behandelen. Een tweede factor is dat patiënten met een geringe
bloeddrukverhoging zich aan behandeling onttrekken.
Waarom is hoge bloeddruk gevaarlijk? Hypertensie zorgt voor een
aanzienlijke toename van het risico op het krijgen van een hartaanval
of een beroerte. Bovendien komt er een tweede probleem om de hoek
kijken: wie moet je wel en wie moet je niet behandelen? Iedereen
behandelen met een kleine verhoging van de bloeddruk is niet haalbaar,
maar als je te weinig mensen behandelt, onthoud je ze medicijnen met
alle risico's van dien.
"Het is een afweging van uiteenlopende factoren", aldus De Leeuw. "Dat
vereist ervaring."
Van de 20% van de mensen met hoge bloeddruk is circa een kwart moeilijk
te behandelen of kampt met een niet goed te reguleren bloeddruk. In de
helft van die gevallen is er één oorzaak aan te wijzen, bij de andere
helft gaat het om meerdere oorzaken. Die moeten veelal met meerdere
geneesmiddelen tegelijk worden aangepakt en daarvoor komen deze
patiënten naar het hypertensie-centrum van Maastricht. Het gaat dus al
bij al om aanzienlijke aantallen.
Een internist weegt voortdurend af hoe intensief hoge bloeddruk te
behandelen en welke middelen daarbij in te zetten, omdat elk middel
verschillende bijwerkingen kan hebben.
Hoge bloeddruk is sterk leeftijd-gebonden: van alle mensen ouder dan 70
jaar heeft ruim 60% hypertensie. Met andere woorden: de vergrijzing
resulteert ook in meer mensen met hoge bloeddruk. Bovendien is het zo
dat elke verhoging van de bloeddruk op hogere leeftijd extra risico op
een event (hartaanval, hersenbloeding etc.) oplevert.
"Nogmaals: hoge bloeddruk is een chronische aandoening die je
voortdurend moet monitoren en medicatie aanpassen. Deze patiënten zijn
levenslang een last voor de gezondheidszorg", aldus de Maastrichtse
internisten.
Welke ontwikkelingen zijn er in de naaste toekomst te verwachten voor
therapieresistente hoge-bloeddruk-patiënten? In Maastricht loopt nog
een langdurige studie voor het aanbrengen van een zogeheten Baropacer
(een apparaat om kunstmatig de bloeddruk te verlagen).
Verder verwacht men nog enige vooruitgang te kunnen boeken in het
combineren van geneesmiddelen, bijvoorbeeld twee middelen in één pil of
andere combinaties van geneesmiddelen. "Het individualiseren van de
behandeling blijft een belangrijke factor. Maar ook het jaarlijks
screenen van patiënten door de huisarts op hoge bloeddruk en die zo
snel mogelijk aanpakken in de vorm van leefstijlmodules. Want leefstijl
is nog steeds een zeer belangrijk element. En verbetering daarvan kan
alleen maar van de patiënt zelf uitgaan."
Meer informatie:
www.azm.nl/zorgcentra/zorgcentra/hartenvaat/12152/hogebloeddruk
European Society of Hypertension (www.eshonline.org)