Wageningen Universiteit en Researchcentrum
11 nov 2010
Onderdeel: Plant Research International
Sommige bacteriën zijn in staat ziektes als Pythium en Fusarium
biologisch te bestrijden. Een aantal van deze ziektewerende of
antagonistische bacteriën blijkt ook fosfaat op te kunnen lossen uit
gecarboniseerd beendermeel. Gebruik van beendermeel draagt zo bij aan
een betere biologische ziektebestrijding en aan een efficiënt
hergebruik van fosfaat in de voedselketen en daarmee aan een duurzamere
agroproductie. Dit blijkt uit onderzoek van Plant Research
International, onderdeel van Wageningen UR dat gepubliceerd is in
Applied Soil Ecology.
Foto: Kolfjes met beendermeel en bacteriën
De eindigheid van fossiele fosfaatbronnen maakt hergebruik van
fosfaat op wereldschaal zeer relevant. Fosfaat is essentieel voor de
voedselproductie en aangezien er geen vervangers voor fosfaat zijn, zal
op termijn ingezet moeten worden op een volledige recycling van
reststromen richting landbouw. Met de toevoeging van beendermeel en
antagonistische bacteriën worden dus twee vliegen in één klap
geslagen: hergebruik van fosfaat en een betere biologische
ziektebestrijding.Â
Beendermeel, afkomstig als restproduct uit de vleesverwerkende
industrie, wordt verhit tot ca 850ºC (carboniseren) waarbij alle
ziekteverwekkers worden gedood. Na verhitting bevat het beendermeel
voornamelijk fosfaat en calcium. De toevoeging van beendermeel aan de
bodem biedt antagonistische bacteriën bescherming door de poreuze
structuur van het beendermeel. De vraag was of de antagonistische
bacteriën ook fosfaat zouden kunnen oplossen. De positieve werking van
deze bacteriën zou dan nog groter worden doordat het gewas vrijkomend
fosfaat en calcium uit het beendermeel kan benutten.
In het linker kolfje is de oplossing troebel geworden door de sterke
groei van de bacteriën die fosfaat uit het beendermeel oplossen.
Â
In het EU-project PROTECTOR testten onderzoekers van Plant Research
International zoân honderd antagonistische bodembacteriën van
verschillende geslachten en uit verschillende bodems. De bacteriën
werden getest op hun vermogen fosfaat uit gecarboniseerd beendermeel op
te lossen. Zestig procent van deze bacteriën scoorde positief. Twaalf
bacteriesoorten zijn daarna verder getest op hun groei en
overlevingskansen bij gebruik van gecarboniseerd beendermeel en hun
potentie om ziekteverwekkers te beheersen. Uiteindelijk zijn vier
bacteriesoorten geselecteerd voor verder onderzoek in veld- en
kasproeven die zowel fosfaat kunnen oplossen als de aantasting door
Pythium en/of Fusarium kunnen remmen.Â
Het bovengenoemde onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met het
Hongaarse bedrijf Terra Humana, een bedrijf dat milieuvriendelijke
technologieën ontwikkelt.
Er wordt gezocht naar opschalings- en commercialisatiemogelijkheden van
het carbonisatieproces van beendermeel, gevolgd door kweek van
bacteriën of schimmels. Daarnaast worden de toepassingsmogelijkheden
van het toevoegen van gecarboniseerd beendermeel en antagonistische
bacteriën in de (glas)tuinbouw verder onderzocht.
---
Contact
Meer informatie:
Nora de Rijk, Afdeling Communicatie Plant Sciences Group van Wageningen
UR
0317 - 480744
nora.derijk@wur.nl
Website EU-project Protector en Terra Humana:
www.terrenum.net/protector
Artikel in Applied Soil Ecology:
"Selection of phosphorus solubilizing bacteria with biocontrol
potential for growth in phosphorus rich animal bone charcoal"