Mobieltje beïnvloedt identiteit op speelse manier
Tweederde van de wereldbevolking maakt op dit moment gebruik van de
mobiele telefoon. De combinatie van de technologie en de manier waarop
we onze mobieltjes gebruiken zorgt ervoor dat we op een nieuwe, speelse
manier met onze identiteit omgaan. Dit stelt Michiel de Lange in zijn
proefschrift Moving Circles: mobile media and playful identities. Hij
promoveert op dinsdag 16 november 2010 aan de Erasmus Universiteit
Rotterdam.
Voor veel mensen zijn mobiele telefoons niet meer weg te denken uit hun
alledaagse leven. Mobiele mediatechnologieën bemiddelen de identiteit
van mensen; hoe zij zich tot elkaar, tot de wereld en tot zichzelf
verhouden. Dankzij de mobiele telefoon kunnen mensen altijd en overal
communiceren met hun intieme vrienden en familie. Locatiegebonden
diensten en mobiel internet stellen mensen in staat om zich te
oriënteren in de fysieke wereld. En als object is de mobiele telefoon
een middel om te laten zien wie je bent.
Door deze ontwikkelingen is de dominante opvatting over identiteit, dat
identiteit wordt ontleend aan verhalen die wij over onszelf en over de
wereld vertellen (narrativiteit) niet meer volledig op de huidige tijd
van toepassing, stelt De Lange. Hij ziet een verschuiving in het
ontlenen van onze identiteit door het `spel' met de mobiele telefoon.
Dit spel bestaat uit vier niveaus. We spelen op de mobiele telefoon,
met digitale applicaties die ons wat vertellen over de fysieke omgeving
(bijvoorbeeld via Google Maps), we spelen met de mobiele telefoon, door
deze als object aan anderen te laten zien, en we spelen door de mobiele
telefoon in onze communicatie met anderen. Tenslotte worden we bespeeld
door de mobiele telefoon, die om de haverklap rinkelt en ons dwingt om
te kijken en iemand terug te bellen of smsen. Aan de ene kant biedt de
mobiele telefoon de ruimte om met onze identiteit te spelen, aan de
andere kant legt het apparaat ons ook nieuwe regels en vormen van dwang
op.
De Lange deed veldonderzoek in Jakarta, Indonesië, naar de rol van de
mobiele telefoon in moderne stedelijke identiteiten. Het proefschrift
van De Lange maakt deel uit van het project `Playful Identities', een
onderzoek naar de invloed van digitale media technologieën, spel en
identiteit van de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Universiteit
Utrecht. Naast onderzoeker bij dit project is Michiel de Lange
onderzoeker en mede-oprichter van The Mobile City, een organisatie die
de rol van nieuwe mediatechnologieën in de stedelijke samenleving
onderzoekt.
Erasmus Universiteit Rotterdam