Havenziekenhuis
Diabetes bijeenkomst overweldigend succes
Afgelopen zaterdag vond in de BE Ruyszaal een
bijeenkomst plaats, waarvoor zowel leden van de
regio Rotterdam van de Diabetesvereniging Nederland
als patiënten van ons ziekenhuis waren uitgenodigd.
De BE Ruyszaal was afgelopen zaterdag helemaal
gevuld. Gezien de overweldigende belangstelling zal
deze bijeenkomst die met steun van Novo Nordisk was
georganiseerd, in 2011 nogmaals worden gehouden.
Aantal mensen met diabetes in Nederland
Fred de Jong, voorzitter van de Rotterdamse regio,
stond in zijn inleiding stil bij Wereld Diabetes Dag
waaraan de dag erna in zo'n 160 landen aandacht zou
worden besteed. Hij gaf aan dat diabetes de komende
jaren epidemische vormen zou aannemen. Voor
Nederland zou dit betekenen dat in 2025 zo'n 1,3
miljoen mensen diabetes zouden hebben van wie velen
- schattingen gaan uit van 250.000 mensen - niet
weten dat zij diabetes hebben. Dit is ook de reden
dat tot 2013 in Nederland vooral aandacht zal worden
besteed aan bewustwording, zelfzorg, educatie en de
gevaren van diabetes.
Polineuropathie
Eén van de twee inleiders was Bart Smits, als
neuroloog verbonden aan het Havenziekenhuis. Hij
ging uitgebreid in op polineuropathie, een
complicatie die vaak voorkomt bij mensen met
diabetes. Aan de orde kwam allereerst wat
polineuropathie is. Dit is een aandoening van de
uiteinden van vooral de langste zenuwen in vooral de
voeten. De verschijnselen van polineuropathie kunnen
bestaan uit gevoelsstoornissen (meer of juist minder
gevoel), minder positiegevoel en
krachtsvermindering. Meestal beginnen de
verschijnselen in de tenen of voeten en uit de
aandoening zich in tintelingen die over het algemeen
nog dragelijk zijn tot heftige pijnen en het idee
dat voeten in brand staan. Uit onderzoek is naar
voren gekomen dat ongeveer de helft van de mensen
die diabetes hebben, deze aandoening hebben maar dat
zo'n 10% van de mensen met diabetes hier in meer of
mindere mate ook daadwerkelijk last van ondervindt.
Smits ging verder in op de risicofactoren. Zo komt
de aandoening meer voor bij mannen en lange mensen
en hebben mensen die insuline spuiten, bij wie de
nieren zijn aangetast of die roken en/of alcohol
drinken, meer risico om polineuropathie te
ontwikkelen.
Vervolgens stond Smits stil bij hoe polineuropathie
wordt vastgesteld. Zo wordt met een prikker
beoordeeld of mensen nog gevoel in voeten en benen
hebben en of zij trillingen voelen. In dit laatste
geval wordt een stemvork op een teen gezet. Ook kan
een EMG-onderzoek (= elektromyografie) worden
uitgevoerd. Dit onderzoek duurt gemiddeld tien
minuten en is over het algemeen niet pijnlijk. Wordt
getwijfeld of sprake is van polineuropathie dan
wordt het bloed op een aantal zaken gecontroleerd,
onder andere op vitaminetekorten en op problemen van
de schildklier. Ook kan bij twijfel een MRI-scan van
de rug worden gemaakt om vast te stellen of sprake
is van polineuropathie of hernia. Over de
behandeling vertelde Smits dat tot op heden geen
medicatie beschikbaar is. Wel is er medicatie om de
pijnen te verlichten omdat gewone pijnstillers vaak
niet helpen. Het is helaas zo dat voorkomen beter is
dan genezen. Voor mensen met diabetes is dan ook het
advies om de bloedsuikerwaarden goed onder controle
te houden want hoe beter dit gebeurt des te minder
er kans is op polineuropathie.
Vanuit de zaal werd na afloop een groot aantal
vragen gesteld. Onder andere of het spuiten van
insuline invloed heeft op polineuropathie. Smits gaf
aan dat in tegenstelling tot het slikken van
medicatie er in deze gevallen sprake is van een
ernstiger vorm van diabetes als gevolg waarvan er
een grotere kans op polineuropathie bestaat. Ook
werd gevraagd of er een relatie bestond tussen een
tekort van vitamines waaronder vitamine B1 en B12 en
het ontstaan van polineuropathie. Hierover gaf Smits
aan dat polineuropathie ernstigere vormen kan
aannemen als sprake is van een fors B1- en
B12-vitaminetekort. Overigens raadde Smits af om
deze vitamines dagelijks te slikken omdat het
namelijk niet zonder gevaar is.
Carpaal tunnel syndroom
Om met een iets prettiger verhaal af te sluiten ging
Smits hierna in op het Carpaal tunnel syndroom dat
een beknelling van een zenuw in de pols is. Dit
geeft vooral 's nachts tintelingen in de hand en kan
een minder gevoel geven in hand en vingers. Deze
aandoening komt vooral bij vrouwen voor en komt bij
mensen met diabetes vaker voor. Om deze aandoening
vast te stellen wordt bij patiënten onderzocht of er
nog gevoel in de hand is. Zo nodig kan een
EMG-onderzoek worden uitgevoerd. De aandoening kan
behandeld worden door een spalk aan te leggen,
ontstekingsremmers in de hand in te spuiten en/of
een operatie uit te voeren. In het laatste geval
wordt de verbinding tussen de pink en de duimmuis
doorgeknipt. Deze behandelingen hebben alle drie
zowel voor- als nadele. Een operatie geeft het beste
resultaat.
Reizen en diabetes
Na de lezing van Smits besteedde Van Beek, als
internist verbonden aan ons ziekenhuis, aandacht aan
reizen en diabetes. Zij ging in op de reisgebonden
(duur, bestemming en wijze van reizen) en
reizigersgebonden risico's in het algemeen en voor
mensen met diabetes in het bijzonder. Zo raadde zij
aan om altijd goed voorbereid op vakantie te gaan en
gaf zij aan waarom mensen met diabetes meer risico
lopen als zij naar bestemmingen gaan waar de
omstandigheden sterk afwijken van die in Nederland.
Zo kan de bloedglucose bij mensen met diabetes
ontregeld raken met alle gevolgen van dien. Dit kan
gebeuren als er een verandering optreedt in dieet,
klimaat, inspanning en/of tijd(verschillen). Ook
wees zij hierbij op de invloed van reisziekte en
infecties. Ter preventie raadde Van Beek aan om op
reis vaker de bloedglucose te meten, anderen te
informeren dat men diabetes heeft, de
bloedglucosewaarden niet te laag in te stellen,
voldoende vocht in te nemen en tegen ziekte zoals
malaria zich te beschermen.
Verder raadde Van Beek aan een reisverzekering met
voldoende dekking af te sluiten en een medisch
paspoort, een douaneverklaring (bij insulinegebruik)
en een reserve bloedglucosemeter en extra teststrips
mee te nemen om problemen te voorkomen. Voor mensen
die insuline spuiten, raadde zij aan om extra
insuline, een reserve insulinepen en een koeltas mee
te nemen waarin de insuline kan worden bewaard.
Verder ging zij in op de maatregelen die als gevolg
van het vliegen door tijdzones moeten worden genomen
en op de houdbaarheid van insuline als mensen in
(sub)tropische gebieden verblijven. Afhankelijk van
de wijze van bewaren en de temperatuur waarbinnen
insuline wordt bewaard, kan dit betekenen dat
insuline onbruikbaar wordt. Tenslotte ging Van Beek
nog in op de vaccinaties die van belang kunnen zijn
als mensen met diabetes in (sub)tropische gebieden
reizen, en op de extra risico's als sprake is van
complicaties zoals nefropathie (aandoening van de
nieren) en polineuropathie. Van Beek eindigde haar
verhaal met het advies dat goed voorbereid op reis
gaan veel problemen voorkomt.
#