Rijksoverheid
Reactie na ontvangst rapport Levensmiddelenindustrie `De Stille Kracht
Toespraak | 18-11-2010
Reactie van Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,
Maxime Verhagen, na ontvangst van rapport van de High Level Group
Levensmiddelenindustrie `De Stille Kracht', op 18 november 2010 in Den
Haag
Mijnheer (Freek) Rijna, dames en heren,
Allereerst natuurlijk dank voor dit rapport met die intrigerende titel.
Moest meteen denken aan boek van Louis Couperus. Natuurlijk door de
titel, maar ook door een scene die speelt in het huis van secretaris
Onno Eldersma. In die scene wordt na het diner een tafeldans gehouden.
Daarbij experimenteren de gasten met het oproepen van geesten. De
gasten krijgen door middel van het tikken van de tafelpoten
boodschappen door over gebeurtenissen in de toekomst: `Het volgende
jaar ontzettende oorlog tussen Europa en China' en `Gevaar in
Laboewangi: opstand binnen twee maanden'.
Dit rapport kijkt ook vooruit: naar 2028. Maar duidt de titel De Stille
Kracht erop dat u spoken ziet, net als de dinergasten van Onno
Eldersma?
Of slaat de Stille Kracht op de concurrentiekracht van onze soms te
bescheiden Nederlandse levensmiddelindustrie?
Dan is die stilte vandaag doorbroken. Met dit rapport.
In 80 pagina's beschrijft u `de route voorwaarts', de route die de
levensmiddelindustrie moet bewandelen om in 2028 te behoren tot de
wereldtop. Om uit te blinken in kennis. In innovatie. En in
duurzaamheid.
Uw aanpak spreekt deze minister en de Nederlandse regering erg aan. U
leunt niet zelfgenoegzaam achterover, u gaat ook niet zitten wachten op
de overheid. Dit rapport is een initiatief van de sector zelf. U neemt
het voortouw. U anticipeert op uitdagingen. U bundelt de krachten. En
dat is te prijzen!
Deze aanpak sluit naadloos aan bij de ambities van de regering om van
Nederland een toonaangevend land te maken met topgebieden, topbedrijven
en een uitmuntend innovatie- en vestigingsklimaat. Met de agro-food
sector als een van de negen topgebieden waar het kabinet en het nieuwe
ministerie van EL&I met kracht op gaat inzetten.
Ik wil kort ingaan op de zes doelstellingen waaraan de
levensmiddelenindustrie zich committeert. Want u vraagt daarbij ook
steun van de overheid.
Ten eerste wilt u blijvend investeren in de concurrentiekracht van de
levensmiddelenindustrie. Eens! We moeten zorgen dat de
voedingsindustrie haar concurrentiekracht behoudt. En versterkt.
Het kabinet gaat daarvoor de voorwaarden scheppen. Enerzijds door extra
in te zetten op de agro-food sector als topgebied, anderzijds door het
innovatiebeleid van de verschillende ministeries beter te coördineren.
Ik heb nu doorzettingsmacht voor het innovatiebeleid - en waar nodig ga
ik die macht gebruiken!
Ten tweede vraagt u om behoud van een kerndomein toegewijd aan de
agro-food keten. Ik zou zeggen: u bent op uw wenken bediend met het
nieuwe ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie! Hiermee
zijn alle beleidsterreinen die voor uw sector van belang zijn, onder
één dak gebracht.
Drie: open handel en grondstof zekerheid. Daar heeft u als groot
importeur en grootste exporteur van Europa veel belang bij. U kunt op
staatssecretaris Bleker en mij rekenen. Wij zetten ons binnen de EU en
de WTO in voor open grenzen en een eerlijk speelveld. En we komen via
economische diplomatie op voor de belangen van internationaal
opererende bedrijven.
Ten vierde wilt u inspelen op maatschappelijke uitdagingen als
gezondheid en duurzaamheid. [Grote uitdagingen waar industrie,
kennisinstellingen en overheden samen oplossingen voor moeten vinden.
Alleen in Nederland worden de kosten van dieetgerelateerde chronische
ziekten als hart- en vaatziekten en obesitas, geschat op 4,8 miljard
euro per jaar . Terwijl we drie aardes nodig zouden hebben
om in 2050 negen miljard mensen te voeden met een westers vleesrijk
dieet.]
Prachtig dat u als sector in 2015 koploper duurzaamheid wilt zijn in
Europa! Steeds meer bedrijven beseffen dat ze zich met duurzame
grondstoffen en productiewijzen kunnen onderscheiden op de wereldmarkt.
Zie de intentieverklaringen voor de verduurzaming van koffie, cacao en
palmolie.
Goed ook dat de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie samen
met het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel ook bereid is boter bij de
vis te doen. Door fors mee te investeren in het onderzoek naar
verduurzaming van het Top Institute Food and Nutrition. Wij zijn daarin
partners, want EL&I financiert mee.
Ten vijfde wilt u dat de levensmiddelenindustrie veel meer gaat doen
aan innovatie. Dat past prachtig in mijn beleid, met voeding als
topgebied. Meer geld kan ik u niet beloven, wel krachtige steun voor
bedrijven met lef en ambitie. Krachtige steun om te zorgen dat wij aan
de Europese top komen en blijven. Met onder meer leningen en garanties
uit een revolving fund voor innovatie. Met intensieve samenwerking
binnen `de gouden driehoek' van overheid, bedrijfsleven en
kennisinstellingen.
EL&I heeft al 100 miljoen euro toegezegd om het innovatieprogramma Food
and Nutrition tot en met 2014 voort te zetten. Onder meer voor het Top
Institute Food and Nutrition. Daar nemen nu tien voedingsbedrijven uit
binnen- en buitenland aan deel, waarvan zes uit de wereld top-30, drie
brancheorganisaties en vijf leidende kennisinstellingen. Dat zet
Nederland internationaal op de kaart als kennis- en innovatieland voor
voeding! Daarom kiest Danone ervoor om onderzoek en ontwikkeling in
Nederland te doen!.
Ten slotte vraagt u de overheid om samen met de sector te zorgen voor
een aantrekkelijker vestigingsklimaat. Ook hier vindt u in mij een
bondgenoot. Dit kabinet zet het mes in de bureaucratie, verlaagt de
vennootschapsbelasting en maakt onderzoek en innovatie fiscaal
aantrekkelijker. Tegelijkertijd is onze Strategische Acquisitie Unit
bezig om leidende buitenlandse bedrijven uit de voedingssector naar
Nederland te trekken.
Mijnheer Rijna, dames en heren, dit ambitieuze rapport krijgt begin
volgend jaar nog een ambitieus antwoord in de vorm van een strategische
bedrijfslevenbrief. Die zal de contouren schetsen van mijn beleid voor
de topgebieden en een beter ondernemings- en vestigingsklimaat.
Ik ben het eens met uw conclusie: het is tijd om in actie te komen en
kansen te grijpen. Deze zomer gaat u concreet aangeven hoe u als sector
aan de Europese top gaat komen en blijven. Ik zie er naar uit!
Dank u.
Afzender
* Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie