Rijksoverheid
18 november 2010
Geachte voorzitter,
Hierbij zend ik u, mede namens de Minister van Economische Zaken, Landbouw en
Innovatie, de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Gerbrands (PVV) over het
bericht dat de fusie tussen het Vlietland Ziekenhuis en zorgverzekeraar DSW toch
doorgaat (Ingezonden 27 oktober 2010).
Hoogachtend,
de Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
mw. drs. E.I. Schippers
Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Gerbrands over het bericht dat de
fusie tussen het Vlietland Ziekenhuis en zorgverzekeraar DSW toch doorgaat
(Ingezonden 27 oktober 2010).
1
Wat is uw reactie op het bericht 'Omstreden fusie Vlietland Ziekenhuis en
verzekeraar DSW gaat door'? 1)
Ik heb kennisgenomen van dit bericht.
2
Wat vindt u van de constatering van beide partijen dat ze voor de fusie geen
toestemming en geen vergunning van de toezichthouder, de Nederlandse
Mededingingsautoriteit (NMa), nodig hebben?
Op 18 februari 2010 heeft de NMa vastgesteld dat voor de voorgestelde fusie
tussen verzekeraar DSW en Vlietland ziekenhuis een vergunning vereist is. Zolang
de NMa deze vergunning niet heeft verleend, is het verboden een fusie tot stand
te brengen. Uit de berichtgeving in de krant maak ik op dat er mogelijk geen
sprake meer is van een fusie, omdat er niet langer overdracht van zeggenschap
zal plaatsvinden. Indien dat het geval is, hoeft de NMa vooraf geen toestemming
te geven. Indien er wel sprake is van een fusie, dan is die fusie alleen toegestaan
als de NMa vooraf een vergunning heeft verleend.
Als geen sprake is van een fusie zullen het Vlietland Ziekenhuis en verzekeraar
DSW wellicht intensief gaan samenwerken. Op samenwerkingsafspraken is het
karteltoezicht van toepassing. In het kader van het karteltoezicht kan de NMa
achteraf optreden tegen gedragingen van de betrokken partijen die de
keuzevrijheid van patiënten en verzekerden beperken en die de concurrentie op
de zorgmarkt belemmeren.
Mocht overigens sprake zijn van aanmerkelijke marktmacht van (één van) de
betrokken partijen op de relevante zorgmarkt, dan is het relevant op te merken
dat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bevoegd is om maatregelen te treffen die
gericht zijn op het voorkomen van misbruik van die machtspositie. In tegenstelling
tot het karteltoezicht gaat het hier dus om interventies die voorafgaand aan
eventuele overtredingen van het mededingingsrecht kunnen worden opgelegd.
3
Deelt u de mening dat fusies de keuzevrijheid van patiënten beperken, en een
belemmering zijn voor concurrentie op de lokale zorgmarkt?
In het algemeen kan niet worden gesteld dat fusies de keuzevrijheid van patiënten
beperken en dus een belemmering zijn voor concurrentie op de lokale zorgmarkt.
Onder de huidige wetgeving is het aan de NMa om in individuele gevallen te
beoordelen of samenwerking tussen zorgaanbieders onderling en tussen
zorgaanbieders en zorgverzekeraars de keuzevrijheid van patiënten en
verzekerden beperkt en de concurrentie op de zorgmarkt belemmert. Wanneer
samenwerking de vorm krijgt van een fusie, dan toetst de NMa deze voorafgaand
aan de totstandkoming daarvan. Wanneer de samenwerking zodanig is
vormgegeven dat geen sprake is van een fusie, betekent dat echter niet dat de
NMa buitenspel staat. Zoals aangegeven bij vraag 2 kan de NMa ook achteraf
optreden en is de NZa bevoegd om in geval van marktmacht zonodig vooraf
maatregelen te treffen.
4
Wat is uw mening over het standpunt van de DSW,bestuursvoorzitter, die stelt
dat de Tweede Kamer en de minister van VWS 'er niet over gaan'?
De tot stand te brengen samenwerkingsrelatie tussen het Vlietland Ziekenhuis en
zorgverzekeraar DSW betreft een individuele zaak. Op individuele zaken is
uitsluitend onafhankelijk toezicht van toepassing door de NMa, de NZa en (waar
het verzekeraars betreft) DNB en AFM. Bij de uitvoering van dit toezicht is geen
rol weggelegd voor de minister van VWS of de Tweede Kamer. Vanzelfsprekend is
er wel een rol voor het kabinet en de Staten,Generaal weggelegd bij het omzetten
van de afspraken in het regeerakkoord (zoals het fusieverbod tussen
zorgaanbieders en zorgverzekeraars) in wetgeving.
5
Kunt u aangeven hoe het met de uitvoering van de aangenomen motie,Schippers
c.s. staat, waarin de regering wordt verzocht het fuseren van zorgverzekeraars en
zorgaanbieders te verbieden? 2)
6
Bent u ervan op de hoogte dat in het regeerakkoord expliciet een fusieverbod is
opgenomen tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars? Welke maatregelen kunt
en gaat u nemen om deze omstreden fusie tussen het Vlietland Ziekenhuis en
DSW tegen te houden?
De motie Schippers c.s. stelt onder meer dat wanneer een zorgverzekeraar
geïntegreerd is met een zorgaanbieder, de verzekeraar vrijwel altijd de 'eigen'
zorgaanbieder zal contracteren. Hierdoor krijgt innovatiever en concurrerender
zorgaanbod, dat toch al veel te moeilijk toegang heeft tot de Nederlandse markt,
nog minder kans in de regio waar deze zorgverzekeraar dominant is. Dergelijke
integratie zou de keuzevrijheid van patiënten drastisch beperken, wat een
algemeen wettelijk verbod noodzakelijk zou maken.
De ambtsvoorgangers van de staatssecretaris en mijzelf hebben naar aanleiding
van de motie aangegeven dat zij een verbod op dergelijke fusies niet noodzakelijk
en niet proportioneel achtten.1 In het regeerakkoord is hier afstand van genomen
en is een verbod aangekondigd op fusies tussen zorgverzekeraars en
zorgaanbieders. Deze maatregel heeft als doel een zuivere inkooprol voor
zorgverzekeraars te garanderen en toetredingsbelemmeringen voor innovatief
zorgaanbod te voorkomen, en ligt daarmee in lijn met het doel van de eerder
genoemde motie Schippers c.s.. Ik zal zo snel mogelijk een daartoe strekkend
wetsvoorstel naar uw Kamer sturen.
1 Tweede Kamer, 2008,2009, 32012, nr. 1 en brief van 25 januari 2010, 2009,2010, 29689,
nr.289
Zolang er geen aanvullend wettelijk instrumentarium is, wijs ik in het verlengde
van het antwoord op vraag 2 erop dat de fusie tussen het Vlietland Ziekenhuis en
DSW , indien sprake is van het overdragen van zeggenschap , een vergunning
van de NMa behoeft. De NMa zal de fusie toetsen op grond van de
Mededingingswet en de fusie tegenhouden als deze de belangen van patiënten of
verzekerden schaadt. Indien geen sprake is van overdracht van zeggenschap, zal
de NMa toezicht houden op de samenwerking tussen de betrokken partijen in het
kader van het kartelverbod zoals neergelegd in diezelfde Mededingingswet.
1) Het Financieele Dagblad, 'Omstreden fusie Vlietland Ziekenhuis en verzekeraar
DSW gaat door', 22 oktober 2010
2) Kamerstuk 29 689, nr. 236