Gepubliceerd op 19 november 2010
Vrouwen perfect gebouwd om duidelijk te praten
Mannelijke klanken iets onduidelijker
Gepubliceerd op 19 november 2010
Vergelijking van de verschillende modellen gebruikt in het onderzoek.
Dit is een doorsnede in profielaanzicht.
Het spraakkanaal van vrouwen is optimaal om duidelijk te kunnen
spreken. De anatomie van mannen is hiervoor iets minder goed. Dat
blijkt uit onderzoek van Bart de Boer, onderzoeker aan het Amsterdam
Center for Language and Communication van de Universiteit van
Amsterdam. Zijn bevindingen zijn deze week online gepubliceerd in het
Journal of Phonetics.
De Boer heeft met computermodellen onderzocht wat de invloed is van de
positie van het strottenhoofd op de duidelijkheid van spraak. Dit deed
hij door met een model van het menselijk gehoor te meten hoeveel
verschillende klanken er gemaakt kunnen worden. Het bleek dat de
vrouwelijke anatomie optimaal is voor het maken van zoveel mogelijk
verschillende spraakklanken. De anatomie van apen (met hun hogere
strottenhoofd) is aanmerkelijk slechter, en de anatomie van mannen (met
een extra laag strottenhoofd) is een klein beetje slechter.
Evolutie voor spraak
Een belangrijk verschil tussen mensen en apen is dat bij apen het
strottenhoofd veel hoger ligt. Bij vrouwen ligt het lager dan bij apen,
en bij mannen nog weer lager. De theorie dat het menselijk spraakkanaal
optimaal is voor spraak is een oud idee, maar tot nu toe werd - zonder
bewijs - aangenomen dat het mannelijk spraakkanaal het beste is. Het
onderzoeksresultaat van UvA-wetenschapper De Boer dat het vrouwelijk
spraakkanaal optimaal is voor spraak, ondersteunt de theorie dat het
geëvolueerd is voor spraak. Het lagere strottenhoofd van mannen
verklaart hij doordat mannen hierdoor groter (en dus indrukwekkender)
klinken. Uit ander onderzoek blijkt dat dit vooral indruk maakt op
andere mannen.
Publicatiegegevens
Bart de Boer: `Investigating the acoustic effect of the descended
larynx with articulatory models', in: Journal of Phonetics, online
publicatie 16 november 2010.