Gemeente Haren
Contouren kapel op kloosterterrein Yesse teruggevonden
19/11/2010
Opgravingen Yesse
Afgelopen woensdag en donderdag vond er een vervolg plaats van de
opgravingen op het kloosterterrein Yesse te Essen (Haren). Tijdens deze
graafwerkzaamheden zijn onder meer de contouren van de kloosterkapel
teruggevonden. Ook is langs de noordwand van deze kapel een gedeelte
van het kloosterkerkhof aangetroffen. Verder zijn enkele bijzondere
vondsten gedaan. Zo werd een zilveren munt, enig middeleeuws
keukengerei en wellicht een eikenhouten dakpan gevonden. Binnen de
grondvesten van de kapel werd ook een aanzet tot een bescheiden zuil
gevonden. Tijdens de graafwerkzaamheden in juli van dit jaar werden al
funderingsresten, muurresten en een aanzet tot een gracht gevonden. Die
vondsten vormden voldoende aanleiding om nog enkele nieuwe sleuven te
graven.
Het onderzoek vindt plaats op initiatief van de provincie Groningen,
Rijksuniversiteit Groningen, de gemeente Haren en Stichting Klooster
Yesse. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het Archeologisch
onderzoeksbureau RAAP in samenwerking met de provinciaal archeoloog,
Henny Groenendijk.
Groenendijk toonde zich opnieuw enthousiast over de vondsten. "Er zijn
opnieuw veel gegevens boven water gekomen. Ik acht het volstrekt de
moeite waard om ook volgend jaar nog vervolgonderzoek te doen." Tijdens
het onderzoek van deze week is opnieuw bevestigd dat het Cisterciënzer
nonnenklooster Yesse (1215-1594) destijds gebouwd is op al ontgonnen
grond. Er zijn bewijzen gevonden van een oudere es onder en naast het
kloosterterrein. Zoveel is wel duidelijk, dat het vervoer van en naar
het klooster vooral via het water zal hebben plaatsgevonden. Vanuit het
klooster was er via een schipsloot en een zijlmaar een aansluiting op
de Hunze.
De contouren van de kapel wijzen op een gebouw van bescheiden
afmetingen, zo'n 6½ meter breed. Er zijn bij de opgravingen deze week
plavuizen aangetroffen en enige versierde stenen. De veronderstelling
dat het klooster destijds ommuurd zou zijn, lijkt onwaarschijnlijk. De
ruimte daarvoor lijkt te gering. Indien het gevonden eikenhouten
plankje inderdaad een dakpan blijkt te zijn, dan is de vondst een
bijzondere. "Tot op heden zijn er in Nederland slechts twee andere
vondsten van soortgelijke houten dakpannen gedaan. Eentje in Utrecht en
een in Nieuwe Schans. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of het om
een dakpan gaat", aldus Groenendijk.
Begin volgend jaar zal Berry van Hoof, archeoloog van RAAP, in Haren
een inleiding houden over de resultaten van de beide opgravingen.
Het bodemonderzoek is onderdeel van het Participatieproject Klooster
Yesse. Dit project heeft als doel bewoners bij het (archeologische)
verleden van hun woonplaats te betrekken en de archeologische waarde in
kaart te brengen. Daarnaast richt het zich op de bescherming van de
archeologische resten in de bodem. Dit is een verplichting volgens de
wet op de archeologische monumentenzorg (Wamz), die in 2007 van kracht
is geworden. Deze wet houdt in dat er naar gestreefd wordt
archeologische waardevolle resten zo veel mogelijk te behouden.
Nadat het onderzoek is afgerond, gaat de gemeente Haren aan de slag met
een beheersplan voor het gebied. Dit gebeurt in samenspraak met de
bewoners van het buurtschap. In het beheersplan wordt geregeld hoe de
bewoners, de gemeente en andere gebruikers straks in gezamenlijke
verantwoordelijkheid om zullen gaan met de archeologisch waardevolle
resten in de bodem.