Rijksoverheid
22 november 2010
Beantwoording vragen over de autoruitschadeherstelbranche
Hierbij zend ik u de beantwoording van de vragen het lid Gesthuizen (SP) over de
berichten dat kleine bedrijven in de autoruitschadeherstelbranche uit de markt
worden gedrukt door de grote jongens en de verzekeringsmaatschappijen
(nummer 2010Z15501, ingezonden 29 oktober 2010).
1
Wat is uw reactie op de berichten dat kleine bedrijven in de
autoruitherstelbranche uit de markt worden gedrukt door de grote jongens en de
verzekeringsmaatschappijen, waaruit blijkt dat sommige
verzekeringsmaatschappijen het herstel van autoruitschade slechts vergoeden als
dat herstelwerk is verricht door een door hen uitverkoren bedrijf?1
Antwoord
In de uitzending van 25 oktober 2010 gaat het programma Radar in op het
fenomeen schadesturing waarmee de keuze voor een schadehersteller door de
verzekerde is beperkt tot een door de verzekeraar geselecteerde (groep)
schadehersteller(s). Verzekeraars hebben in beginsel de vrijheid om zelf te
beslissen met welke schadeherstellers ze contracten sluiten en naar welke
schadeherstelbedrijven zij verzekerden doorverwijzen. Dit kan inhouden dat de
verzekeraar ervoor kiest niet het herstelwerk van alle in de markt actieve
schadeherstellers te vergoeden. Bij zijn keuze voor een specifieke verzekering
kiest de verzekerde autobezitter op deze manier voor de schadeherstellers met
wie zijn verzekeraar afspraken heeft gemaakt. De niet aangesloten
schadehersteller zal zijn werkzaamheden moeten halen uit de zogenoemde vrije
schadestroom.
Onder omstandigheden kan schadesturing een overtreding van de
Mededingingswet vormen, bijvoorbeeld in het geval er sprake is van misbruik van
economische machtspositie. Ook kunnen samenwerkingsverbanden van
verzekeraars de Mededingingswet overtreden indien hiervan een merkbaar
beperkend effect op de mededinging uitgaat. Het toezicht hierop berust bij de
Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). De NMa concludeerde in 2009 in haar
marktanalyse over de de auto(ruit)schadeherstelmarkt dat individuele
verzekeraars geen economische machtspositie hebben en er geen sprake is van
een overtreding van de Mededingingswet. Uit deze marktanalyse is wel naar voren
gekomen dat de gestuurde schadestroom (door verzekeraars en leasebedrijven)
de laatste jaren toeneemt in verhouding tot de vrije schadestroom. Hierdoor kan
het voor schadeherstelbedrijven die niet zijn geselecteerd door verzekeraars
moeilijker dan voorheen zijn aan werk te komen. Tegelijkertijd ziet de NMa in
deze markt niet alleen uittreding; ook komen er nog steeds nieuwe
autoruitherstelbedrijven bij. Volgens de NMa is toetreden als autoruithersteller
relatief eenvoudig omdat de benodigde investeringen relatief laag zijn. Ook blijft
er volgens de NMa via de vrije schadestroom een aanzienlijk deel van de markt
open voor niet!aangesloten bedrijven om hun diensten aan te bieden.
2
Hoe is de conclusie uit het onderzoek van de Nederlandse Mededingingsautoriteit
naar de autoruitschadeherstelbranche2 dat verzekeraars in beginsel gebruik
mogen maken van 'schadesturing', mede omdat verzekerden daardoor kunnen
profiteren van inkoopvoordelen, te rijmen met de uit het Radar!onderzoek
gebleken verschillen in kosten voor het herstel van autoruitschade, waarbij de
door verzekeraars uitverkoren bedrijven gemiddeld 412 euro in rekening brengen
terwijl andere bedrijven gemiddeld 250 euro in rekening brengen voor het
herstellen van dezelfde schade tegen dezelfde kwaliteit? Op welke wijze profiteert
de consument hiervan?
Antwoord
De NMa heeft in haar onderzoek geconcludeerd dat er geen sprake is van een
economische machtspositie op de markt voor autoruitschadehersteldiensten.
Verzekeraars hebben in beginsel de vrijheid te beslissen met welke
schadeherstellers ze contracten sluiten. De gronden waarop de verzekeraar de
keuze voor een schadehersteller baseert, kunnen variëren. De prijs zal hierbij een
belangrijk criterium zijn, maar ook andere aspecten kunnen van belang zijn, zoals
de kwaliteit van de herstelwerkzaamheden, de service (bijvoorbeeld 24!uurs
beschikbaarheid), de mogelijkheid om zowel glas te repareren als te vervangen en
de beschikbaarheid over een landelijk dekkend netwerk. Verzekeraars hebben
doorgaans een prikkel om hun inkoopvoordelen door te berekenen aan hun
klanten. Het staat de consument immers vrij om over te stappen naar een andere
verzekeraar met een andere mix van dienstverlening dan wel zich niet voor
autoruitschade te verzekeren. Overigens hoeft de goedkoopste kale prijs van een
herstelrekening niet per se de goedkoopste uitkomst voor de verzekeraar ! en dus
de verzekerde consument ! te zijn. Het totale kostenplaatje voor de verzekeraar
omvat meer dan een enkele herstelrekening en is niet altijd goed zichtbaar voor
de consument. Prijzenvergelijking kan dus een vertekend beeld geven.
3
Deelt u de mening dat door de schadesturing, efficiënt opererende bedrijven die
bijna twee maal zo lage tarieven rekenen als de door de
verzekeringsmaatschappijen uitverkoren bedrijven, uit de markt worden gedrukt?
Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen bent u bereid te nemen om dit
verder te voorkomen?
Antwoord
Ik vind het belangrijk dat verzekeraars zich aan de mededingingsregels houden,
opdat zij een prikkel houden de voordelen die zij behalen bij hun
onderhandelingen met schadeherstellers door te berekenen aan de consument. De
NMa ziet hierop toe. De marktanalyse van de NMa heeft geen aanleiding gegeven
om te veronderstellen dat er sprake is van een overtreding van de
Mededingingswet op de markt van de autoruitschadeherstelbranche. Er is geen
sprake van een economische machtspositie, misbruik hiervan is dus niet aan de
orde.
Volgens de NMa blijft er een aanzienlijk deel van de markt open voor niet!
aangesloten bedrijven om hun diensten aan te bieden. Dit houdt niet in dat elk
autoruitschadeherstelbedrijf ook altijd zal blijven bestaan. Ik besef dat dit voor de
directe betrokkenen een teleurstelling kan zijn, maar ook uittreding behoort tot de
kenmerken van een functionerende markt.
(w.g.) drs. M.J.M. Verhagen
Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie