NCRV Dokument: Longstay
Ingezonden door NCRV op 18 november, 2010 - 15:31
Uitzenddatum:
maandag, 22 november, 2010 - 23:00
Zender:
Nederland 2
Verborgen levenslang voor uitbehandelde tbs-ers
In de Brabantse bossen bij het dorpje Zeeland staat een hoog hek
afgezet met prikkeldraad. Achter het hek leven zo'n 40 mannen. Het zijn
psychiatrische patiënten die vreselijke delicten hebben begaan. Ze
hebben een gevangenisstraf en een tbs-behandeling achter de rug en zijn
uitbehandeld. Ze komen niet vrij omdat ze te gevaarlijk worden geacht
om terug te keren in de samenleving. Verblijf in de Longstay wordt ook
wel verborgen levenslang genoemd. Wie zijn deze mannen en hoe leven ze
met het vooruitzicht dat ze waarschijnlijk levenslang binnen de hekken
zullen verblijven? In NCRV Dokument Longstay een uniek portret van
levenslang gestraften achter het prikkeldraad, die voor het eerst open
en bloot gefilmd worden.
Er zijn geen mensen die zoveel ophef en emoties veroorzaken als
tbs-ers. Terwijl vanuit de samenleving de roep om vergelding steeds
harder klinkt, worstelt justitie met de vraag of het humaan is mensen
zonder behandeling en zonder toekomstperspectief levenslang op te
sluiten. De discussie over de aanpak van langgestrafte tbs-ers wordt
bemoeilijkt door het feit dat het publiek geen helder beeld heeft van
de Longstay. Volgens de richtlijnen van justitie mogen tbs-ers niet in
beeld worden gebracht. Het is daarom bijzonder dat filmmakers Maria Mok
en Meral Uslu toestemming hebben gekregen om te filmen binnen de
poorten van de Longstay locatie Zeeland van de Pompestichting. Negen
maanden lang volgden zij een achttal longstayers en hun begeleiders. In
Longstay vertellen de daders ongecensureerd over de kwaliteit van het
bestaan binnen de muren, over liefde, seks, werk en het verlangen naar
vrijheid.
Het lijken gewone mensen, maar ze hebben zonder uitzondering ernstige
delicten begaan. Zoals de 49-jarige Willem, die jarenlang misbruikt
werd door zijn ouders en hun vrienden. Hij werd veroordeeld voor
meerdere geweldsdelicten tegen vrouwen en een lustmoord. Van 's
ochtends tot 's avonds, in wind en regen, hakt hij met zijn bijl in op
een immense berg boomstammen. Hij heeft zijn lot geaccepteerd en wil
nooit meer weg uit de Longstay.
In de werkplaats knipt Frank weerstandjes en condensatoren van een
computer moederbord. Hij spreekt liever niet over zijn verleden, maar
is wel duidelijk over zijn toekomst: Ook hij wil niet meer buiten de
hekken leven. Als hij door het traliewerk van de Longstay naar buiten
kijkt ziet hij naar eigen zeggen alleen maar potentiële slachtoffers
rondlopen. In de documentaire zien we hoe Frank in het huwelijk treedt
met Dolf, ook een longstayer.
Duy Rinh was soldaat in Cambodja tijdens het schrikbewind van de Rode
Khmer. Hij hoort de hele dag vrouwenstemmen. Vroeger waren dat
kwaadaardige stemmen die hem aanzetten tot moord. Nu zijn de stemmen
over het algemeen goedaardig.
Rudy zit al 18 jaar vast voor geweld tegen een vriend en een buurman,
toen die vriend vreemd ging met Rudy's vriendin. Rudy zet alles op
alles om vrij te komen. Via de rechter probeert hij in de reguliere
TBS-behandeling terug te komen, in de hoop ooit weer buiten de hekken
te leven.
Binnen de justitiële wereld woedt een discussie over de invulling en
inrichting van TBS Longstay inrichtingen. Advocaten wijzen op het gemak
waarmee TBS-ers tegenwoordig naar de Longstay worden overgeplaatst. Het
verblijf in de Longstay is door het ontbreken van intensieve
psychiatrische behandeling de helft goedkoper dan in de TBS-kliniek.
Een discussie over de inrichting van de Longstay wordt nauwelijks
gevoerd. De meeste mensen vinden het wel een rustig idee dat deze
delinquenten voorgoed uit de maatschappij worden verwijderd.
Longstay Langdurig Forensisch Psychiatrische Zorg (LFPZ) locatie
Zeeland is een van de drie Longstay klinieken in Nederland. Samen
bieden ze onderdak aan zo'n 200 bewoners. Het aantal uitbehandelde
TBS-ers in Nederland groeit gestaag.
Longstay is eerder uitgezonden op maandag 21 december 2009.
Programma:
NCRV Dokument
Website:
http://dokument.ncrv.nl/
Meer informatie:
NCRV Communicatie, Debora de Groot, 035-671 9452,
debora.degroot@ncrv.nl.
* ""
NCRV