* 60 jaar SER
23 november 2010
Alle werkenden, werknemers of zzp'ers, moeten gelijke
arbeidsomstandigheden hebben. Dat houdt in dat voor iedereen die arbeid
verricht dezelfde gezonde en veilige grenswaarden moeten gelden, zoals
voor geluid of voor fysieke belasting. Daarnaast moeten zzp'ers zich
goed rekenschap geven van de risico's die de werkzaamheden met zich mee
kunnen brengen, zodat zij tijdig preventieve maatregelen kunnen nemen.
Dat staat in een ontwerpadvies van de SER. Het is een aanvullend advies
op het Advies zzp'ers in beeld: een integrale visie op zelfstandigen
zonder personeel van 15 oktober 2010.
Op dit moment gelden niet alle regels op arbo-gebied ook voor zzp'ers.
Daardoor kan het voorkomen dat mensen die tegelijkertijd op dezelfde
werkvloer werken, met verschillende regels te maken hebben. Dit was
aanleiding voor de minister van SZW om de SER hierover om advies te
vragen. De adviesaanvraag had alleen betrekking op de bouw. Maar omdat
deze situatie ook in andere sectoren voorkomt, heeft de SER het advies
breder getrokken.
Uitbreiding arboregelgeving tot zzp'ers
Volgens het ontwerpadvies moeten de in de arboregelgeving genoemde
grenswaarden of procesnormen om een grenswaarde vast te stellen (zoals
voor geluid of fysieke belasting) gelden voor ieder die arbeid
verricht; dus ook voor zzp'ers. Daardoor ontstaat een gelijk
beschermingsniveau én wordt concurrentie op arbeidsomstandigheden
voorkomen.
Het van toepassing verklaren van algemene arbovoorschriften op zzp'ers,
over bijvoorbeeld voorlichting en het inroepen van deskundige bijstand,
kan echter ongewenste effecten hebben en in sommige gevallen leiden tot
onevenredige administratieve lasten.
Gelet op het uitgangspunt van een gelijk beschermingsniveau, zou
volgens het ontwerpadvies de strekking van twee algemene
arbovoorschriften (de algemene zorgplicht voor goede
arbeidsomstandigheden en de risico-inventarisatie en -evaluatie) wél
van toepassing moeten zijn op zzp'ers. Zzp'ers zijn voor de uitvoering
daarvan zelf verantwoordelijk.
Ook artikel 9 Arbowet moet van toepassing zijn op zzp'ers, als het gaat
om de melding aan de Arbeidsinspectie van ernstige en dodelijke
ongevallen.
Geen uitgebreide risico-inventarisatie
Het ontwerpadvies acht het voor zzp'ers niet nodig een uitgebreide
risico-inventarisatie (RIE) te maken, zoals de Arbowet voorschrijft. De
verplichting tot het maken van een RIE ligt immers in de lijn van de
zorgplicht van de werkgever voor zijn werknemers. Daarvan is bij
zzp'ers geen sprake. Zzp'ers kunnen wellicht gebruik maken van digitale
instrumenten die ontwikkeld zijn voor kleine bedrijven of van het
instrument van de zogenoemde Last Minute Risk Analysis (LMRA).
Meer voorlichting over risico's
Verder moeten zelfstandigen beter worden voorgelicht en opgeleid over
arboverplichtingen. Het ontwerpadvies ziet hiervoor een rol weggelegd
voor de Kamers van Koophandel en de branche-instituten. Het gaat vooral
om voorlichting over goede preventie, veiligheid en gezondheid.
Stand van zaken
Het advies is voorbereid door de Commissie Arbeidsomstandigheden, onder
voorzitterschap van het kroonlid Ferdinand Grapperhaus. Het zal worden
vastgesteld tijdens de openbare raadsvergadering van vrijdag 17
december. Het advies is gericht aan staatssecretaris De Krom van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
De tekst wordt op dit moment besproken in de achterbannen van de
organisaties.
Sociaal-Economische Raad