Rijksdienst Cultureel Erfgoed


Interieurwacht moet monumenten van binnen beschermen

Persbericht | 24 nov 2010 - 11:39

Rapport onderstreept belang voor opzetten van landelijk netwerk

Een landelijk netwerk van interieurwachters kan er voor zorgen dat de bijzondere interieurs van tienduizenden Nederlandse rijksbeschermde monumenten, zoals kastelen, kerken, woonhuizen, overheidsgebouwen, maar ook boerderijen en scholen, beter behouden blijven. Dat stellen de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Monumentenwacht Nederland in het rapport `Landelijke interieurwacht: een publieke zaak?'. Rijksdienst en Monumentenwacht presenteren het rapport op donderdag 25 november tijdens een symposium in Amersfoort.

Door achterstallig onderhoud, slechte klimatologische omstandigheden, onachtzaamheid of onwetendheid van eigenaren en het ontbreken van inspecties, ontstaat aan monumentale interieurs vaak onnodig veel en soms onherstelbare schade. Eigenaren en beheerders willen graag de juiste maatregelen treffen, maar hebben vaak niet de kennis of de mogelijkheden om verantwoord onderhoud te plegen.

In Nederland heeft elke provincie een monumentenwacht die de buitenkant van monumenten inspecteert, noodreparaties uitvoert en eigenaren adviseert. In Noord-Brabant en Vlaanderen zijn daarnaast al jaren interieurwachters actief, die een groot succes blijken te zijn. Hun inspectierapporten zorgen voor duurzaam behoud van het interieur. Daarom zou een landelijk dekkend netwerk van provinciale interieurwachten onder coördinatie van de Monumentenwacht Nederland wenselijk zijn.

Volgens directeur Fred Vos van Monumentenwacht Nederland is de binnenkant van monumenten nu nog een ondergeschoven kindje. ,,We kennen de traditionele monumentenwacht voor de buitenkant van gebouwen, de archeologische monumentenwacht voor erfgoed onder de grond en sinds kort beschikken we zelfs over een groene monumentenwacht voor de omgeving van het monument. Het ligt voor de hand om voor de nog niet gedekte binnenkant van gebouwen een interieurwacht in het leven te roepen," stelt hij.

Eloy Koldeweij, interieurspecialist bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, benadrukt dat een goede, verantwoorde zorg voor historische interieurs niet eenvoudig is. Daarvoor is specialistische kennis vereist. ,,De gemiddelde burger is steeds minder vertrouwd met historische interieur- en gebouwonderdelen. Het doorgeven van kennis en vaardigheden voor een verantwoorde zorg en omgang met interieurs is in de hedendaagse maatschappij geen vanzelfsprekendheid," zegt hij.

Inzet interieurwacht

Het rapport geeft een staalkaart aan voorbeelden van monumenten met bijzondere interieurs waar interieurwachten een belangrijke rol kunnen spelen.

In de eeuwenoude Walburgiskerk en Librije in Zutphen kan bijvoorbeeld de interieurwacht worden ingezet bij het controleren en bepalen van de juiste conserverings- en restauratietechnieken van het gebouw, oorspronkelijke kettinglezenaars en boekencollectie.

Of bij de Beurs van Berlage. Hier maakte de architect een zogeheten `gesamtkunstwerk', waarin het totale interieur met zijn duizend interieurobjecten een geheel is met het gebouw. Interieurwachters kunnen ondersteunen bij de planmatige aanpak van beheer en behoud van dit gebouw.

En in de Gertrudiskerk in Utrecht kan de interieurwacht de vrijwilligers die het gebouw onderhouden voorlichten over juiste uitvoering van conservering- en reinigingsmethoden van liturgische kleding, textiele voorwerpen en andere interieuronderdelen.

Dit is een gezamenlijk persbericht van de Monumentenwacht Nederland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed