Groen!

Groen! verzet zich tegen het raketschild en een uitgebreidere NAVO-rol

door Wouter De Vriendt (federaal parlementslid), Eva Brems (federaal parlementslid) op 24 november 2010 in "Internationaal"

Groen! pleit voor het verdwijnen van kernwapens en vindt het nieuwe strategische concept van de NAVO op dit vlak bijzonder teleurstellend. Er wordt geen begin gemaakt van nucleaire ontwapening. De partij verzet zich ook tegen het aangekondigde raketschild. Volksvertegenwoordiger Eva Brems zal minister Vanackere ondervragen over het aangegane engagement. Op 27 november verdedigden Eva Brems en Wouter De Vriendt in een Kamerdebat reeds de visie van Groen! op de NAVO.

Eva Brems hamerde er tijdens het debat op dat de Belgische regering inspanningen moest blijven leveren om tot een fundamentele herziening van de nucleaire strategie te komen. Voorafgaand aan de top was hierover immers nog geen akkoord bereikt.

"Als de NAVO een toekomstgerichte veiligheidsorganisatie van de 21ste eeuw wil zijn, moet het een significante bijdrage aan `Global Zero' leveren. Het zou een enorme ontgoocheling zijn als 21 EU-NAVO lidstaten, samen met een Amerikaanse president die van nucleaire ontwapening een prioriteit maakte, niet in staat zouden zijn om een bijdrage te leveren", aldus Eva Brems in de commissie.

Groen! wil dat België inspanningen blijft leveren om de prominente aanwezigheid van kernwapens in de nationale veiligheidsdoctrines - ook in Frankrijk en Groot-Brittannië - te verminderen. De Amerikaanse tactische kernwapens moeten uit Europa teruggetrokken worden en met Rusland moet onderhandeld worden om de meer dan 2000 tactische kernwapens te verwijderen die gestationeerd zijn in het westelijke deel van het land. De Europese kernwapenvrije zone moet snel een realiteit worden om andere regio's te stimuleren soortgelijke stappen te ondernemen. Bovendien pleit Groen! voor een No First Use doctrine en een wettelijke verplichting in kernwapenstaten om zich te onthouden van het gebruik van kernwapens tegen niet-kernwapenstaten. Groen! vindt dat het nieuwe Strategisch Concept expliciet deadlines voor ontwapening zou moeten noemen.

Raketschild

Door brede tegenstand belandde het door Bush bedachte raketschild een tijdje in de koelkast, maar onder Obama vond het als NAVO-project de weg terug naar de onderhandelingstafel. Groen! blijft zich hevig verzetten tegen het raketschild. Voor Groen! is het een onrendabele investering, zowel politiek, technisch als financieel.

Politiek gezien is er een risico dat de toewijzing van schaarse financiële middelen aan het raketafweersysteem zal leiden tot een nieuwe wapenwedloop. Groen! vindt dat we ons politiek kapitaal beter zouden investeren in conflictpreventie en het vinden van politieke oplossingen voor bedreigingen van de veiligheid afkomstig uit landen zoals Iran.

Het systeem is niet betrouwbaar- voormalig NAVO-baas Willy Claes herhaalde het onlangs nog - en internationale en nationale experts trekken de technische haalbaarheid van een raketschild hardop in twijfel. Tom Sauer van de universiteit van Antwerpen zegt dat het systeem nooit zal werken en vergelijkt het met het raken van een kogel met een kogel.

Bovendien zijn de kosten van een raketschild veel te hoog. Volgens Premier Leterme zal ons land de volgende zeven jaar 3,5 miljoen euro bijdragen aan de ontwikkeling ervan. NAVO-functionarissen verbergen de echte kosten van een dergelijk project wanneer zij stellen dat het slechts 150 miljoen zou kosten in de komende tien jaar. Dit cijfer slaat enkel op het aansluiten van de bestaande systemen, de coördinatie van de controle en de besturing van het systeem. Raketten en sensoren zijn veel duurder en zouden moeten worden betaald door de individuele lidstaten.

Eva Brems zal dit standpunt nogmaals voorleggen aan de Minister van Buitenlandse zaken en zal hem ondervragen over het aangegane engagement in de eerstvolgende commissievergadering. Volgens Groen! valt dit buiten de bevoegdheid van een regering in lopende zaken. Ook over de technische haalbaarheid en de kostprijs zal ze de Minister ondervragen.

Een NAVO in crisis

Wouter De Vriendt ging op het debat in op de andere aspecten van de NAVO-top (zie onder andere het bericht over de verlenging van de operatie in Afghanistan).

Volgens Wouter De Vriendt zit de NAVO in een crisis en we moeten ons beraden over haar bestaansrecht en haar functioneren. De NAVO moet de gereedschapskoffer zijn waar de EU en de VN gebruik van kunnen maken. Collectieve defensie is de natuurlijke rol van het bondgenootschap. De NAVO mag zich niet ontwikkelen tot een mondiale militaire alliantie. Groen! vreest dat het nu de andere richting uitgaat met autonoom NAVO-optreden (zonder VN-mandaat) en met zogenaamde `out of area' operaties.

Groen! steunt de Europese identiteit (de zogenaamde pijler) binnen de NAVO. De EU-lidstaten moeten een coherent en Europees standpunt vertolken binnen de NAVO en zo wegen op koers die de NAVO vaart. De EU moet zijn verantwoordelijkheid opnemen. Het is dan ook onbegrijpelijk dat minister van Landsverdediging op 20 oktober in het parlement verklaarde geen voorstander te zijn van voorafgaandelijke Europese vergaderingen. De EU heeft een rol te spelen als een van de meest ambitieuze providers van civiele expertise, conflictpreventie en vredesopbouw.

Over de besparingen stelde Wouter De Vriendt dat we naar een taakverdeling tussen de nationale strijdkrachten in de EU moeten gaan. Frankrijk en Groot-Brittannië kondigden onlangs de integratie van onderdelen van hun strijdkrachten aan, om financiële redenen.

Wouter De Vriendt: "De tijd is aangebroken om een stap verder te gaan en een taakverdeling in te voeren in de defensiesector. De EU-lidstaten moeten bij de bezuinigingen op hun defensie-budgetten elkaar raadplegen en dit gecoördineerd doen. Dat kan door gebruik te maken van de permanente gestructureerde samenwerking, mogelijk gemaakt door het Verdrag van Lissabon. Het doel is om samen meer te doen, zonder meer te spenderen."

Wij plaatsen grote vraagtekens bij het idee dat de NAVO zich bezig moet houden met cyberveiligheid. Het concept van de Cyber Security is problematisch, omdat het niet duidelijk omschreven is. Het lijkt ons evident dat er geïnvesteerd wordt in cyberveiligheid in termen van bescherming en verdediging van de NAVO communicatie en elektronische infrastructuur. Maar ook de EU en de afzonderlijke landen zijn bezig met cyberveiligheid. Wij zien dan ook geen reden waarom de NAVO dit moet dupliceren.

Groen! kant zich tenslotte sterk tegen het toekennen van een rol aan de NAVO op het gebied van energie-infrastructuur en toegang tot strategische grondstoffen over de hele wereld. Het nieuwe strategische concept moet van de NAVO niet de militaire arm maken van de WTO, de OPEC en particuliere multinationale bedrijven als Shell of BP. Als de NAVO zich met deze materies bezighoudt, dan zal het alleen maar de oneerlijke en onrechtvaardige verdeling en asymmetrische toegang tot strategische middelen verergeren. Economische belangen zijn het voorwerp van handelsrelaties, niet van militaire inmenging. Militair de grondstoffen gaan bezetten om het rijke westen te blijven bevoorraden is de beste garantie tot nieuwe internationale conflicten.

Contact: Eva Brems - ; Wouter De Vriendt -