Veranderingen in de manier waarop gebouwen worden gebruikt en beheerd kunnen effectiever milieu-impact verminderen dan veranderingen aan het gebouw zelf. Inge Blom promoveert komende woensdag 24 november op dit onderwerp bij het Onderzoeksinstituut OTB van de TU Delft.
De milieu-impact van woningen tijdens de gebruiksfase moet omlaag, concludeert Inge Blom in haar proefschrift "Environmental impacts during the operational phase of residential buildings". De milieu-impacts van de bestaande woningvoorraad worden tot 95% veroorzaakt door het energieverbruik, een groot deel waarvan door het elektriciteitsgebruik van de bewoner en niet zozeer voor verwarming en ventilatie.
Energiebewuste consumenten en nieuwbouw
Nieuwbouw is door regelgeving al energiezuinig. Daar valt minder resultaat te behalen door bouwkundige maatregelen, maar meer door bewustwording van de bewoner. Die bewustwording lukt deels door regelgeving, maar de energiebesparing wordt teniet gedaan doordat mensen het uitgespaarde geld vaak uitgeven aan nieuwe apparatuur.
Groenestroomdilemma
De consument stapt nog steeds niet massaal over op groene stroom, ondanks dat deze stroom nu niet meer kost dan gewone stroom. Er moet echter wel meer groene stroom geproduceerd worden naarmate er meer mensen gebruik van maken. Als energiebesparing door de consument niet lukt, dan is het volgens Blom beter om groene stroom op grote schaal aan te leveren en zo de milieu-impacts van de hele gebouwvoorraad te verminderen.
Bestaande gebouwen
Volgens Blom kan de milieubelasting van bestaande gebouwen wel efficiënt naar beneden worden gebracht door bouwkundige maatregelen die het energiegebruik verminderen, bijvoorbeeld door HR++ beglazing aan te brengen en efficiëntere verwarmings- en ventilatiesystemen te installeren. Maar, waarschuwt Blom, iedere keuze die wordt gemaakt heeft een golfbeweging tot gevolg. Nieuwe installaties bijvoorbeeld zijn wel zuiniger, maar ook vaak zwaarder en bevatten meer metalen, die een hoge milieu-impact hebben.
Minder, maar wel beter klussen
Er wordt heel wat afgeklust en verbouwd in Nederland. Badkamers en keukens zijn behoorlijk modegevoelig en worden vaak al verbouwd terwijl ze best nog een tijdje mee zouden kunnen. De milieubelasting van gebouwen kan naar beneden worden gebracht door de levensduur van bouwdelen te verlengen. Tijdens de hele gebruiksfase van een gebouw zijn er dan minder vervangende bouwdelen nodig. Dit scheelt bij productie en er blijft minder afval over om te verwerken. Zo kan men deuren en raamkozijnen bijvoorbeeld goed en tijdig schilderen en er in het ontwerp van een gebouw ervoor zorgen dat deze beschermd zijn tegen wind en regen zodat ze langer mee gaan.
Inge Blom, "Environmental impacts during the operational phase of residential buildings"
ISBN 978-1-60750-673-7. Dit proefschrift is een publicatie in de reeks Sustainable Urban Areas.
Technische Universiteit Delft
Technische Universiteit Delft