Rijksoverheid
Congres Transport en Logistiek Nederland
Toespraak | 20-11-2010
Versterking van de economie, meer vrijheid voor regio's en ondernemers
en vereenvoudiging van regels. Die drie elementen krijgen prioriteit in
het beleid van minister Schultz van Haegen. De minister schetste haar
ambities voor de komende jaren tijdens het congres van Transport en
Logistiek Nederland op 20 november. "Ik focus op de regio's die
cruciaal zijn voor onze nationale economie. Dat zijn de gebieden waar
de meeste ondernemers actief zijn, de meeste mensen wonen en het meeste
geld verdiend wordt." De minister riep de transportondernemers op
verder te kijken dan de weg. "Ik investeer niet voor niets honderden
miljoenen in vaarwegen, spoor en multimodale knooppunten. Dan verwacht
de belastingbetaler ook dat vervoerders daar maximaal gebruik van
maken."
Meneer Sakkers, dames en heren,
Fijn dat ik aan het slot van een drukke zaterdag in uw midden kan zijn.
Het was even passen en meten met de agenda. Maar mede dankzij de
flexibiliteit van TLN is het gelukt.
Het is goed dat we elkaar ontmoeten.
Want we beleven een spannende tijd.
De crisis die eind 2008 begon, heeft er bij u fors ingehakt.
2009 was een heftig jaar voor de duizenden transportbedrijven in
Nederland.
De vervoersvraag kromp met meer dan 10 procent.
Uw winstmarges kwamen onder grote druk te staan.
Voor een aantal van u was het echt erop of eronder.
Ik herinner me nog goed dat vorige winter, ondanks weeralarm en chaos
op de weg, de schappen in de winkels gewoon gevuld waren.
Dankzij u!
Ongelofelijk hoe u óók in gure tijden `on the move' blijft.
Gelukkig schemert er economisch gezien wat licht door de wolken.
Ik zeg niet dat uw zorgen voorbij zijn.
Maar het goederenvervoer trekt weer aan.
U bent weer op zoek naar nieuw personeel.
En misschien denkt u zelfs weer voorzichtig na over nieuw materieel.
In ieder geval meldt DAF Trucks in Eindhoven dat de truckmarkt weer op
toeren komt.
Hoe diep de crisis was, blijkt uit cijfers van het Kennisinstituut voor
Mobiliteitsbeleid.
Dat voorspelt dat het goederenvervoer pas in 2015 weer op het niveau
zal zijn van vlak voor de crisis.
Het is geen dip geweest, maar een krater.
Herstel komt niet vanzelf. Het vereist hard werken.
Van u. En van ons als bestuurders.
U onderneemt.
Ik geef u zoveel mogelijk ruim baan.
Ik wil ervoor zorgen dat ons prille herstel niet geremd wordt door
oplopende files en vertragingen. Die kosten ons land een kleine 3
miljard euro per jaar. En een derde daarvan komt ten laste van u (het
vrachtverkeer).
Zonde van uw tijd. Zonde van het geld.
Ik kan me voorstellen dat u wilt weten welke lijn ik de komende jaren
ga volgen.
Weest u gerust: aan het eind van een welbestede zaterdag ga ik geen
lange redevoering afsteken. Maar een paar hoofdlijnen wil ik u graag
meegeven. Omdat ik hecht aan een goede interactie met u. We moeten het
samen doen.
In mijn aanpak staan drie elementen centraal:
· Versterking van onze economie;
· Vrijheid waar dat mogelijk is;
· Vereenvoudiging van regels.
Versterking economie
Versterking van onze economie is essentieel.
De vraag is: hoe kunnen we vanuit het ministerie van Infrastructuur en
Milieu daar op de beste manier aan bijdragen?
Ik kan een euro van de belastingbetaler (ook van ú dus), maar één keer
uitgeven. Bovendien staan we als kabinet voor grote ombuigingen. De
totale begroting van mijn ministerie is ongeveer even groot als het
bedrag dat het rijk jaarlijks kwijt is aan rentebetalingen op de
nationale schuld (rond de 12 miljard euro). Als ondernemer begrijpt u:
daar moet iets aan gebeuren.
Onze ambities zijn hoog en onze middelen zijn beperkt. Voor een sterker
Nederland moeten we blijven investeren in goede verkeers- en
vervoersnetwerken en een ruimtelijke ontwikkeling die daarmee
samenhangt. Het gaat om verbetering van de bereikbaarheid en om de
kwaliteit van onze steden en onze leefomgeving.
Ik wil een maximaal rendement uit elke te investeren euro. Daarom focus
ik op de regio's en de verbindingen die cruciaal zijn voor onze
nationale economie. Dat zijn de gebieden waar de meeste ondernemers
actief zijn, waar de meeste mensen wonen en waar het meeste geld
verdiend wordt. Concreet gaat het om:
· regio Amsterdam-Schiphol-Utrecht;
· regio Rotterdam-Den Haag;
· regio Eindhoven-Venlo.
Voor capaciteitsuitbreidingen van wegen, vaarwegen, spoor en regionaal
OV is de komende 10 jaar in totaal zo'n 40 miljard euro gereserveerd.
Hiervan is ruim de helft bestemd voor wegen.
In ieder geval komt er tot 2015 minstens 800 kilometer aan rijstroken
bij.
Dat is zo'n 6 procent van het totaal aantal rijstrookkilometers op het
hoofdwegennet.
Daarnaast wil ik kijken of we meer privaat geld kunnen aantrekken voor
infrastructuur.
De afgelopen jaren is een begin gemaakt met publiek-private
samenwerking. Daarbij dagen we de markt uit met efficiënte en
effectieve oplossingen te komen. Oplossingen op het gebied van ontwerp
en bouw, maar ook van beheer, financiering en onderhoud van
infrastructuur. De overheid is de regisseur; de markt is de creatieve
kracht die het wáármaakt
We werken al in deze richting. Onder meer bij de Tweede Coentunnel en
Westelijke Randweg.
PPS kan ons meerwaarde opleveren. Daarmee bedoel ik: een beter
resultaat voor hetzelfde geld. Of een even goed resultaat voor minder
geld.
Ik wil goed kijken naar de mogelijkheden om pensioenfondsen, banken en
andere private partijen meer te betrekken bij het vergroten van de
capaciteit van onze infrastructuur. Tolheffing is daarbij een optie.
Maar laat één ding duidelijk zijn: dat geldt alléén voor nieuwe, extra
infrastructuur. Op het gewone wegennet gaan we geen tol heffen. De auto
is geen melkkoe.
Dus ook geen kilometerheffing. Onze zuiderburen willen alleen voor
vrachtwagens een kilometerheffing invoeren. Het kabinet is daar tegen.
Mark Rutte heeft dat helder gezegd bij zijn kennismaking met de Vlaamse
minister-president Kris Peeters. Een kilometerheffing voor vrachtwagens
is niet de beste manier om files te bestrijden. Wij kiezen voor
investeren in infrastructuur en voor een efficiënt gebruik daarvan.
Ik doe ook een beroep op u om de infrastructuur die we bouwen zo goed
mogelijk te benutten.
Mijn mensen van Rijkswaterstaat en onze aannemers werken 's nachts en
in het weekend keihard om wegen te verbreden en te onderhouden.
Allemaal om de doorstroming op gang te houden. U kunt meehelpen door de
schaarse en dure capaciteit zo slim mogelijk te gebruiken.
Bijvoorbeeld door meer gebruik maken van de rustige uren. En door zo
efficiënt mogelijk te werken en vracht te bundelen.
Daarbij hoort ook: verder kijken dan de weg. Ik investeer niet voor
niets honderden miljoenen belastinggeld in multimodale knooppunten en
versterking van vaarwegen en spoor. Dan verwacht de belastingbetaler
óók dat vervoerders daar maximaal gebruik van maken.
We moeten over grenzen durven heen kijken. U wordt van vervoerder
steeds meer regisseur. Veel verladers zijn op zoek naar transporteurs
en logistieke dienstverleners die hun totale vervoerbehoefte regelen.
Het is niet de vervoerswijze die centraal staat, maar de vraag hoe de
goederen zo snel, slim en schoon mogelijk van A naar B komen.
Logistiek moet een economisch topgebied van Nederland blijven, en ik
ben blij dat Transport en Logistiek Nederland die ambitie ondersteunt.
Vrijheid waar mogelijk
Dames en heren, versterking van onze economie staat centraal. Maar er
is meer.
Een tweede pijler van de aanpak die mij voor ogen staat is: zoveel
mogelijk vrijheid voor regio's, ondernemers en burgers om hun eigen
oplossingen te creëren.
Ik wil focus aanbrengen in de rijkstaken in het ruimtelijk domein. Om
duidelijk te maken waarop het rijk zich richt, werk ik aan
decentralisatie en actualisering van het beleid.
We moeten af van het idee dat Nederland een marionettentheater is dat
vanachter Haagse bureaus wordt bespeeld. Nederland is een land van
verscheidenheid, en dat mag in het ruimtelijk beleid méér tot uiting
komen.
Concreet betekent dat: geen bestuurlijke filevorming. Twee
bestuurslagen die zich ergens mee bemoeien is genoeg.
Als het gaat om nationale belangen moet het rijk aan het stuur zitten.
Maar bij de versterking van regio's, krijgen de direct betrokkenen meer
zeggenschap over hun eigen omgeving. Dat biedt meer kansen voor ú om
samenwerking te zoeken met partners in de regio en samen nieuwe
initiatieven van de grond te krijgen.
Vereenvoudiging van regels
De derde pijler van mijn agenda is: vereenvoudiging van regels en
procedures. Besluitvorming in Nederland is nog steeds waden door
stroop. Natuurlijk moeten we zorgvuldig zijn. Infrastructuur moet goed
ingepast zijn in de omgeving. En de normen op het gebied van
luchtkwaliteit en geluid moeten worden gehaald. Maar zorgvuldigheid mag
nooit verworden tot besluiteloosheid.
Infrastructuur en milieu zijn bondgenoten, geen tegenpolen. Files en
vertragingen zijn bijzonder slecht voor het milieu! Dat wordt wel eens
vergeten.
De Crisis- en herstelwet wordt daarom permanent als het aan mij ligt.
Daarmee besparen we overbodige rompslomp en kunnen we projecten sneller
realiseren. Ook gaan we de hele besluitvorming op een nieuwe manier
inrichten: sneller en beter. Daarmee kunnen we de totale looptijd van
projecten halveren van 14 tot 7 jaar.
En natuurlijk gaan we door met het verminderen van administratieve
rompslomp voor u. De ministeries van Verkeer en Waterstaat en van VROM
hebben de afgelopen vier jaar de administratieve lasten voor het
bedrijfsleven met een kwart teruggedrongen. Op die weg moeten we voort.
Slot
Dames en heren, versterking van de economie, vrijheid bieden waar dat
mogelijk is en vereenvoudiging van regels. Dat zijn mijn hoofdlijnen
voor de komende periode.
Een periode waarin we samen uit het dal gaan klimmen.
Gemakkelijk wordt het allemaal niet.
Het geld klotst niet tegen de plinten.
Ik ben daar volstrekt eerlijk over.
We kunnen geen oplossingen kopen door de geldkraan open te zetten.
Maar dat is misschien eerder een voordeel dan een nadeel.
Door de beperkte middelen wordt een zwaar beroep gedaan op onze
creativiteit.
Op onze bereidheid samen te werken en alle mogelijkheden die er wèl
zijn, maximaal te benutten.
Het komt aan op karakter de komende jaren.
Als ik zie hoeveel veerkracht en moed u heeft getoond sinds 2008, dan
heb ik alle vertrouwen in onze samenwerking.
Ik heb er enorm veel zin in samen met u aan de slag te gaan.
We houden nauw contact!
Dank u wel.
Verantwoordelijk ministerie
* Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Voor vragen aan de Rijksoverheid bel Postbus51: 0800-8051