Gemeente Cranendonck


Houtsingels en bosjes door vrijwilligers beheerd

Landschapselementen (waaronder houtsingels en bosjes) geven het landschap een eigen charme en bepalen het karakter van de streek. Het zijn kleine natuurgebiedjes, beplantingen en poelen, gelegen in het agrarisch landschap. Landschapselementen hadden vroeger een duidelijke functie voor boeren en andere grondeigenaren en -gebruikers. Het begrip boerengeriefhout komt bijvoorbeeld voort uit het hout dat boeren gebruikten voor afrasteringen, klompen, haardhout, gereedschappen of voor de bouw van schuren en woningen. Hagen en houtwallen deden vooral dienst al veekering.

Met de komst van prikkeldraad en economische en technologische ontwikkelingen hebben de landschapselementen veel van hun oorspronkelijke functies verloren. Hierdoor raakte het beheer en daarmee de instandhouding van de landschapselementen de laatste tientallen jaren in de knel. Bovendien zijn veel van de oorspronkelijke landschapselementen verdwenen door ruilverkaveling en herstructurering van het landschap.

Huidige functie: natuur en landschap
De laatste jaren is gelukkig het besef ontstaan dat landschapselementen horen bij de Nederlandse natuur. Ze worden ook wel steppingstones genoemd, stapstenen tussen grote natuurgebieden waarlangs dieren zich kunnen verplaatsen. Door hun verscheidenheid hebben de landschapselementen een belangrijke functie voor flora en fauna. Dieren vinden er voedsel, broedgelegenheid en dekking ter bescherming tegen roofdieren en weersomstandigheden.

Wanneer landschapselementen niet goed worden beheerd, gaat de kwaliteit ervan snel achteruit. Bosjes krijgen een eenzijdige begroeiing, poelen slibben dicht en knotbomen verliezen hun karakteristieke kenmerken. De gevolgen voor de natuur zijn overduidelijk. Minder variatie in flora en fauna. De landschapselementen weer in ere herstellen, gaat niet vanzelf. Dit vraagt om actief beheer..

Actief beheer door vrijwilligers
Sinds 1991 is de Stichting Beheer Natuur en Landelijk gebied (SBNL) verantwoordelijk voor het onderhoud van honderden hectaren bosjes, houtwallen en singels in Nederland. Ze wordt hierin bijgestaan door zo'n 750 vrijwilligers. In de gemeente Cranendonck is een groot aantal mensen van de Wildbeheereenheid Baronie van Cranendonck actief met het onderhoud van houtsingels in het buitengebied. Deze houtsingels zijn eigendom van Staatsbosbeheer. Middels een bruikleenovereenkomst heeft zij het beheer uit handen gegeven aan SBNL. En samen met die vrijwilligers beheren ze hier ruim 30 hectaren.

Informatie
Wilt u meer weten over het beheer van houtsingels of bosjes of het werk van de SBNL vrijwilligers dan kunt u kijken op www.cranendonck.nl. Ook kunt u contact opnemen met de H. Meeuwissen van de gemeente Cranendonck, tel 0495-431232 of met SBNL, dhr. R. Smits tel. 0343-591593.