Tweede Kamer der Staten Generaal

25 november 2010

ChristenUnie wil onderzoek naar misstanden in asielzoekerscentra

De ChristenUnie blijft aandringen op onderzoek naar de bedreigingen en mishandelingen van asielzoekers in Nederlandse asielzoekerscentra (AZC). Tweede Kamerlid Joël Voordewind roept minister Leers voor Immigratie en Asiel op een onderzoek in te stellen naar de omvang van de misstanden in de AZC's. Hij wil tevens dat er een vertrouwenspersoon ingesteld wordt voor asielzoekers die slachtoffer zijn van bedreiging en mishandeling.

Nu heeft de minister gewezen op vertrouwelijke gesprekken die asielzoekers met medewerkers van het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) kunnen voeren. Maar volgens Voordewind bieden die gesprekken niet de vertrouwelijkheid en veiligheid die nodig is om de waarheid aan het licht te brengen. Voordewind: ,,Dat verklaart wellicht ook dat het COA hele andere cijfers heeft over de omvang van het probleem.'

In oktober drong Tweede Kamerlid Joël Voordewind al aan op een stevige aanpak van AZC-bewoners die zich schuldig maken aan bedreigingen en mishandelingen. In het uiterste geval zou zelfs hun asielprocedure stopgezet moeten worden, stelde hij. De vragen werden gesteld naar aanleiding van berichten in de media dat dat in 75% van de onderzochte asielzoekerscentra christelijke asielzoekers worden gediscrimineerd, bedreigd en zelfs mishandeld door hun -vaak islamitische - medebewonners. Dat bleek uit een onderzoek van Stichting Gave in 28 AZC's.

In antwoord op de Kamervragen van 21 oktober laat minister Leers weten dat hij zich niet kan vinden in de cijfers en daaruit getrokken conclusies. Volgens de minister blijkt uit analyse van cijfers van het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) dat er 'slechts' 24 incidenten geregistreerd staan in de afgelopen twee jaar. 'Hiervan zijn drie incidenten terug te voeren op conflicten tussen moslims en christenen', schrijft de minister.

Tweede Kamerlid Voordewind zet grote vraagtekens bij deze antwoorden van de minister. 'Denkt de minister nu werkelijk dat deze cijfers uit dit systeem representatief zijn', vraagt hij zich af. 'Het meldpunt van Secret Garden heeft in de afgelopen anderhalf jaar alleen al 158 klachten ontvangen van asielzoekers die vanwege hun seksuele gerichtheid slachtoffer werden van bedreiging en geweld.'

Voordewind wil dat de minister toch asielzoekers de mogelijkheid gaat bieden om in elk geval anoniem melding te maken van bedreiging en mishandelingen. Ook roept hij de minister op om een vertrouwenspersoon in het leven te roepen bij wie asielzoekers terecht kunnen met hun verhalen. 'Ik mag hopen dat de minister ten minste de signalen van Stichting Gave en Secret Garden serieus neemt.'

Ook wil Voordewind dat in het geval van (doods)bedreigingen en mishandeling niet het slachtoffer, maar de dader overgeplaatst wordt naar een gevangenis voor vreemdelingen. Minister Leers wilde die toezegging in zijn vorige antwoorden niet geven. Voordewind: 'Dat lijkt me toch een heel redelijke eis. Het moet niet zo zijn dat asielzoekers hier ongestraft andere asielzoekers het leven zuur kunnen maken en vervolgens de slachtoffers moeten verhuizen. Dat is de wereld op zijn kop.'

Vragen* van de leden Voordewind (ChristenUnie), Van der Staaij (SGP), Schouw (D66) en Van Klaveren (PVV) aan de minister voor Immigratie en asiel over de bedreiging van ex-moslims in asielzoekerscentra.


1. Is de minister werkelijk van mening dat de door hem genoemde analyse van gegevens uit het bewonersinformatiesysteem representatief is voor de schaal waarop de vermeende bedreigingen en geweldsplegingen plaatsvinden? Betekent dit dat er, naar de mening van de minister, in de afgelopen 2 jaar, verdeeld over ongeveer 60 AZC's slechts 24 incidenten zijn geweest waarbij asielzoekers vanwege hun religie, etniciteit, sekse, seksuele gerichtheid of ander kenmerk slachtoffer werden van bedreigingen en geweld?


2. Hoe kan het dat er in twee jaar slechts 24 incidenten zijn geregistreerd, terwijl het meldpunt van Secret Garden de afgelopen anderhalf jaar 158 klachten ontving van asielzoekers die vanwege hun seksuele gerichtheid slachtoffer werden van bedreiging en geweld en ook uit de ervaring en peiling van de stichting Gave blijkt dat het aantal incidenten hoger moet liggen dan de genoemde 3 incidenten, als het gaat om ex-moslims die slachtoffer zijn van bedreiging en geweld?


3. Kan de minister aangeven hoe vaak de politie per jaar moet uitrukken om in te grijpen bij conflicten op een azc?


4. Deelt de minister de mening van de vragenstellers dat het vertrouwen van de asielzoekers in de overheid en in het rechtssysteem niet als vanzelfsprekend mag worden aangenomen?


5. Deelt de minister de mening van de vragenstellers dat juist vanwege het recht dat asielzoekers hebben op een veilige opvangsituatie, ongeacht hun nationaliteit, etniciteit, religie, seksuele geaardheid of politieke overtuiging, een laagdrempelig meldingssysteem van belang is wanneer deze veiligheid in het geding is?


6. Deelt de minister de mening van de vragenstellers dat bij een eerste laagdrempelige mogelijkheid tot melding vertrouwelijkheid en geheimhouding het uitgangspunt moeten zijn, waarna in overleg met de asielzoeker kan worden gekeken of openbaarheid en aangifte noodzakelijk zijn?


7. Is de minister bereid de signalen van stichting Gave en Secret Garden serieus te nemen en een vertrouwenspersoon in het leven te roepen bij wie asielzoekers te rade kunnen gaan als ze worden bedreigd.


8. Waarom zegt de minister niet toe dat in het geval van (doods)bedreigingen en mishandeling, niet het slachtoffer overgeplaatst hoeft te worden naar een andere (veilige) locatie, maar dat altijd de dader zal worden overgeplaatst naar de vreemdelingendetentie?


9. Is de minister bereid deze vragen te beantwoorden voor de behandeling van de begroting van Immigratie en Asiel?


* Deze vragen zijn een vervolg op de schriftelijke vragen van de leden Voordewind (ChristenUnie), Sterk (CDA), Van Nieuwenhuizen (VVD), Spekman (PvdA), Schouw (D66), Van Klaveren (PVV), Van der Staaij (SGP) en Dibi (GroenLinks) van uw Kamer over bedreiging van ex-moslims in asielzoekerscentra, ingezonden 21 oktober 2010 (2010Z15103). Lees hier de vragen met antwoorden van de minister: http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2010/11/23/beantwoording-vragen-over-bedreiging-van-ex-moslims-in-asielzoekerscentra.html.