19-11-2010
Boek en website belichten onbekende koloniale geschiedenis
Koloniale mogendheden veroorzaakten zowel geregisseerde als spontane
migraties met grote demografische, sociaaleconomische en culturele
gevolgen. Op 27 november 2010 verschijnen een boek en een website met
levensverhalen van Javaanse migranten naar en uit Suriname. Hiermee
komt een onderbelicht hoofdstuk in de Nederlandse koloniale
geschiedenis tot leven. Het project is het resultaat van samenwerking
tussen het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde van de
KNAW (KITLV-KNAW), de Stichting Comité Herdenking Javaanse Immigratie
(STICHJI), de Vereniging Herdenking Javaanse Immigratie (VHJI) in
Suriname en Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia (LIPI) in Indonesië.
Een sprekend voorbeeld van een 'geregisseerde migratie' was de
overtocht van tienduizenden Javaanse arbeiders uit voormalig
Nederlands-Indië naar Suriname. In 2010 is het 120 jaar geleden dat de
eerste Javaanse contractarbeiders in Suriname arriveerden. Daar werden
ze vooral te werk gesteld op plantages. In de periode 1890-1939
migreerden in totaal ongeveer 34.000 Javanen uit Nederlands-Indië naar
Suriname. Het merendeel daarvan keerde niet terug naar het land van
geboorte. De Javanen vormen top op heden een unieke bevolkingsgroep in
de Caraïben en Zuid-Amerika.
De migratiebewegingen van duizenden Javanen die na de Tweede
Wereldoorlog vanuit Suriname naar Indonesië en Nederland vertrokken
vormen een voorbeeld van meer spontane landverhuizingen. Deze migraties
hebben tastbare en onzichtbare sporen nagelaten, zowel in Suriname als
in Indonesië en Nederland. Als gevolg van de Javaanse
migratiebewegingen is gemeenschappelijk cultureel erfgoed van deze drie
landen ontstaan op drie verschillende continenten.
In een uniek samenwerkingsproject hebben KITLV, STICHJI, VHJI en LIPI
tientallen levensverhalen van migranten verzameld in Suriname,
Nederland en Indonesië. Dit heeft geresulteerd in een boek en website.
In het boek Migratie en cultureel erfgoed: Verhalen van Javanen in
Suriname, Indonesië en Nederland is een selectie van twaalf interviews
opgenomen, vier uit elk land. Deze interviews zijn uitgekozen op hun
representativiteit en de manier waarop de geïnterviewden vertellen
over migratie, identiteit, cultuur en culturele overdracht. Vrijwel
alle interviews zullen ook beschikbaar zijn via de nieuwe website
www.javanenindiaspora.nl, die 27 november online gaat.
Op 27 november 2010 om 14.00 uur worden boek en website gepresenteerd
in de Openbare Bibliotheek van Den Haag aan het Spui. De samenstellers
zullen de eerste exemplaren van het boek aanbieden aan de burgemeester
van Den Haag en de ambassadeurs van Suriname en Indonesië.
Voor nadere informatie:Rosemarijn Hoefte, e-mail hofte@kitlv.nl 071
5272 291
KNAW, Het Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam.
Postbus 19121, 1000 GC Amsterdam.
Afdeling Communicatie tel. 020-5510733, fax 020-6204941.
communicatie@bureau.knaw.nl
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen