Rijksvoorlichtingsdienst

Minister Donner: Geweld en agressie tegen politici altijd melden

Politieke ambtsdragers horen altijd aan de bel trekken als zij te maken krijgen met agressie en geweld. Het is zorgelijk dat zij dat slechts bij de helft van de incidenten doen en dat maar een op de drie keer een reactie naar de dader volgt. Dat schrijft minister Donner van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in een brief aan de Kamer bij de aanbieding van het rapport 'Bedreigd Bestuur 2010'.

Politieke ambtsdragers vertegenwoordigen de democratische beginselen van de rechtsstaat, en behoren hun bestuurlijke taak ongehinderd te kunnen uitvoeren, aldus de minister. Het is daarom belangrijk dat zij altijd melding maken van ongewenst gedrag en/of aangifte doen. Alleen zo kan de dader worden aangepakt en wordt de duidelijke norm gesteld dat agressie en geweld nooit worden geaccepteerd. "We moeten ons daar gezamenlijk tegen keren," zo schrijft de minister.

Gemiddeld is een op de drie politieke ambtsdragers bij de gemeente de dupe van agressie en geweld door burgers. De helft van de burgemeesters en wethouders en bijna een derde van de raadsleden hebben er mee te maken. Bij andere bestuurslagen zoals de provincie en de waterschappen wordt respectievelijk een kwart en een op de acht ambtsdragers met agressie geconfronteerd.

Verbale agressie zoals beledigen en uitschelden komt het meest voor, gevolgd door bedreigingen en intimidatie. Bedreigingen worden wel als meest ernstig ervaren. Dat komt volgens de onderzoekers omdat die vaker het privéleven van de politici raken. Discriminatie en fysieke agressie wordt door minder dan vier procent van de ambtsdragers gerapporteerd. Van seksuele intimidatie is zelden sprake. Alles bij elkaar heeft met uitzondering van de waterschappen ongeveer een op de vijf politici in het afgelopen jaar met ministens zes incidenten te maken gehad.

De aanpak van agressie tegen politieke ambtsdragers is onderdeel van het programma Veilige Publieke Taak dat door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt gecoördineerd. Voor burgemeesters zijn er afspraken gemaakt over een geweldsprotocol en kennis- en vaardigheidstrainingen. Verder is er een speciale Vertrouwenslijn voor politieke ambtsdragers.

Uit een tussentijdse meting onder werknemers bij het openbaar bestuur, rechterlijke macht, onderwijs, politie en defensie lijkt de eerder ingezette stabilisatie van het aantal incidenten door te zetten. Dit jaar was 50 procent van de werknemers slachtoffer van ongewenst gedrag, tegen 49 procent in 2008. De onderlinge verschillen tussen de publieke sectoren blijven groot, maar vooral Rijk, gemeenten en politie laten een daling zien.

Noot voor redacties (