Eerste fictieboek van Jan Derksen over psychotherapie
Datum bericht: 30 november 2010
De woorden om het te zeggen, is de titel van het zojuist verschenen
boek van Jan Derksen, hoogleraar Klinische psychologie en praktiserend
psychotherapeut. Anders dan zijn eerdere werk zoals Het narcistisch
ideaal opvoeden in een tijd van zelfverheerlijking, of Zijn wij wel
narcistisch genoeg, is dit een roman over psychotherapie.
Hoe werkt psychotherapie?
Derksens eerste fictieboek gaat over Tim, een hoogleraar fysica die na
afloop van een psychotherapeutische behandeling achterblijft met een
groot aantal vragen. Hij vraagt zijn psychotherapeute Carla om een
serie afspraken, niet voor behandeling, maar voor uitleg over het
psychotherapieproces dat hij heeft ondergaan. Hij wil beter begrijpen
hoe psychotherapie werkt.
Er vinden acht ontmoetingen plaats die in de vorm van een dialoog
worden beschreven en waarin ook bijgedachten, fantasieën en dromen van
zowel Tim als Carla een plaats krijgen. Weldra blijken de intenties van
Tim complexer te liggen dan hij aanvankelijk meldde en ook Carla lijkt
te wankelen in haar rol als docent.
Weg met heilige huisjes
De woorden om het te zeggen zit vol met waardevolle informatie over hoe
psychotherapie werkt, de mechanismen die werkzaam zijn in psychische
stoornissen, de psychologie als discipline, sociaal-maatschappelijke en
politieke aspecten van hulpverlening, etcetera. Menig heilig huisje
gaat omver in de heftige discussies tussen de twee vertegenwoordigers
van geheel verschillende disciplines. Het is een toegankelijk boek voor
zowel hulpverleners als geïnteresseerden in psychotherapie.
De woorden om het te zeggen In therapie
Jan Derksen verwacht dat zijn boek goed kan meeliften op het succes van
de TV-serie In Therapie. Vanwaar die belangstelling voor dit vak?
Derksen: `De vraag naar hulp bij psychische moeilijkheden en dan bedoel
ik niet alleen symptomen zoals een depressie of een paniekaanval, maar
ook andere psychische kwetsbaarheden zoals ingewikkelde keuzeproblemen
en complexe relatiestoornissen, zoals die ook in het programma In
Therapie te zien waren, is enorm toegenomen.
Iedereen is druk en heeft eigen prioriteiten, echte aandacht voor de
ander ontbreekt vaak. Veel mensen zijn op zoek naar psychotherapie en
hopen en verwachten dat ze goede intensieve gesprekken krijgen die gaan
over hun dieper liggende vragen zoals die naar hun eigen identiteit,
hun plaats en functie in het leven, hun perspectief op hoe ze met
anderen om kunnen en willen gaan, hun houding ten opzichte van ziekte
en dood, de zingeving aan hun bestaan.
Behandelprotocollen
Die hulp wordt schaarser door het accent op behandelprotocollen die de
uitvoerder ervan minder belangrijk maken. Gelukkig blijven er genoeg
ervaren psychotherapeuten die tegemoet kunnen komen aan deze diepere
vragen van veel mensen. In mijn boek komen deze onderwerpen aan de orde
en dan gaat het dus echt over de diepere binnenwereld niet over de
buitenkant. Ik heb de suggestie gekregen op basis van dit boek een film
te laten maken.'
Prof. dr. J.J.L. Derksen heeft jarenlang onderzoek gedaan naar
persoonlijkheidsstoornissen en publiceerde daarover in binnen- en
buitenland. Deze roman is verschenen bij Bert Bakker.
I
Radboud Universiteit Nijmegen