Unicef
Een aidsvrije generatie is mogelijk
... mits je je richt op de meest achtergestelden in de samenleving
30 November 2010, New York/Voorburg
Een aidsvrije generatie is mogelijk
Meer maatregelen die hiv-overdracht voorkomen, medische en sociale zorg
kunnen zorgen voor een aidsvrije generatie, meldt het vandaag
verschenen 'Children and AIDS: Fifth Stocktaking Report 2010'. Dit
rapport, opgesteld door onder meer UNICEF en UNAIDS, stelt ook dat
hiervoor aan een cruciale voorwaarde moet worden voldaan: het lukt
alleen als we de meest achtergestelden in de samenleving bereiken.
Miljoenen vrouwen, kinderen en jongeren zijn onzichtbaar voor overheden
en hulpverlenende instanties, omdat ze een bestaan leiden aan de rand
van de samenleving. Oorzaken zijn discriminatie vanwege hun sekse,
armoede, de plek waar ze wonen, gebrek aan onderwijs of een lage
sociale status. "We moeten meer doen om de door hiv en aids zwaarst
getroffen gemeenschappen te bereiken. Elke dag worden bijna 1.000
baby's in Sub-Sahara Afrika door hun moeders geïnfecteerd met hiv,"
zegt Anthony Lake, directeur van UNICEF Internationaal. "In dit rapport
laten we zien dat dankzij innovatieve maatregelen meer moeders en
baby's dan ooit kunnen worden geholpen."
Mother Baby Packs
UNICEF zet bijvoorbeeld 'Mother Baby Packs' in, die worden gebruikt
naast de reguliere zorg op het gebied van hiv en aids. Zwangere vrouwen
met hiv krijgen een pakket met aidsremmers en andere medicijnen mee
naar huis, zodat ze zelf de overdracht van het virus op hun baby kunnen
voorkomen. Een welkome oplossing in landen waar bijvoorbeeld klinieken
dun gezaaid zijn, of waar een groot taboe rust op het hebben van hiv en
daardoor de gang naar een kliniek een brug te ver is.
Meer zwangere vrouwen met hiv krijgen aidsremmers om te voorkomen dat
hun baby's ook geïnfecteerd raken. In 2009 ging het om 53 procent van
de seropositieve zwangere vrouwen in de lage- en middeninkomenslanden,
in 2008 was dit nog 45 procent. Vooral in Oost- en zuidelijk Afrika
heeft dit percentage een flinke sprong opwaarts gemaakt: van 58 procent
in 2008 naar 68 procent in 2009.
Aidsremmers voor meer kinderen
UNAIDS-directeur Michel Sidibé gaat er vanuit dat het uitbannen van de
overdracht van hiv van moeder op kind in 2015 mogelijk is. "Elk jaar
worden ongeveer 370.000 kinderen met hiv geboren. Elk kind had gezond
ter wereld kunnen komen," zegt hij. Kinderen die hiv hebben, krijgen
meer en meer een behandeling met aidsremmers. Het aantal seropositieve
kinderen jonger dan 15 jaar dat in lage- en middeninkomenslanden
aidsremmers krijgt, is gestegen van 275.300 in 2008 naar 356.400 in
2009. Anders gezegd: 28 procent van de 1,27 miljoen kinderen die hiv
hebben, krijgt medicijnen.
Omdat kinderen extra kwetsbaar zijn voor de gevolgen van hiv, is het
voor hen van levensbelang dat in een zo vroeg mogelijk stadium hun
status wordt vastgesteld. In veel landen gebeurt dit op veel grotere
schaal dan voorheen, maar wereldwijd gezien werd in 2009 maar 6 procent
van de baby's vroegtijdig getest op hiv. Zonder behandeling overlijdt
ongeveer de helft van het aantal jonge kinderen dat hiv heeft voor hun
tweede verjaardag.
Daling of stabilisatie nieuwe hiv-infecties
Goed nieuws is dat in de meeste delen van de wereld het aantal nieuwe
hiv-infecties gestaag daalt of zich stabiliseert. In 2001 hadden
ongeveer 5,7 miljoen jongeren tussen de 15 en 24 jaar hiv. Eind 2009
was dit aantal gedaald tot 5 miljoen. Negen landen in zuidelijk Afrika
doen echter niet mee aan deze positieve ontwikkeling: hier is minstens
1 op de 20 jongeren geïnfecteerd met hiv.
Vooral jonge vrouwen lopen het risico om hiv te krijgen; in veel landen
is die kans het grootst als ze jonger dan 25 jaar zijn. Wereldwijd
gezien is meer dan 60 procent van het aantal hiv-geïnfecteerden vrouw,
in Sub-Sahara Afrika is dit percentage zelfs bijna 70 procent. Dit komt
omdat vrouwen en meisjes in veel landen een ondergeschikte rol
vervullen. Hun eigen welzijn is minder belangrijk dan dat van mannen,
waardoor ze zich bijvoorbeeld minder goed tegen infectie met hiv (en
andere seksueel overdraagbare ziektes) kunnen beschermen.
Cirkel van kwetsbaarheid
Gebrek aan kennis over hoe je hiv kunt oplopen, speelt meisjes én
jongens parten. Helaas hebben zij ook lang niet altijd toegang tot de
juiste zorg. Om deze cirkel van kwetsbaarheid te doorbreken zijn
maatregelen nodig die ervoor zorgen dat jongeren - gewapend met kennis
en ondersteuning - beter in staat zijn om hun lot te bepalen. Daarvoor
is goede voorlichting nodig - ook aan de kinderen die niet (meer) op
school zitten - en kunnen voorzieningen als kinderbijslag voor kinderen
die door aids er alleen voor staan, deze zeer kwetsbare groep een
steuntje in de rug geven.
Over het rapport
In 2005 lanceerden UNICEF, UNAIDS en andere VN-organisaties de campagne
'Unite for Children, Unite against AIDS'. De organisaties willen met
deze campagne de aandacht vestigen op kinderen en jongeren, die tot die
tijd in de strijd tegen hiv en aids over het hoofd werden gezien.
Volgens de initiatiefnemers moet de hulp aan deze groep zich richten op
vier gebieden: het voorkomen van hiv van moeder op kind, de zorg voor
aidsremmers en andere medicijnen voor kinderen die hiv hebben, het
geven van voorlichting aan jongeren en het beschermen en ondersteunen
van kinderen die lijden onder de gevolgen van hiv en aids, zoals
weeskinderen. 'Children and AIDS: Fifth Stocktaking Report 2010' is
het vijfde rapport dat verantwoording aflegt over de resultaten van de
maatregelen op deze gebieden.