Rijksoverheid
Datum 29 november 2010
Beantwoording Kamervragen over de aanwezigheid van een advocaat
bij het verhoor
In antwoord op uw brief van 4 november 2010 deel ik u mede dat de schriftelijke
vragen van het lid Recourt (PvdA) over een uitspraak van het Europees Hof voor
de Rechten van de Mens over de aanwezigheid van een advocaat bij het verhoor
(ingezonden 4 november 2010) worden beantwoord zoals aangegeven in de
bijlage bij deze brief.
De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie,
Directoraat-Generaal
Rechtspleging en
Rechtshandhaving
Directie Juridische en
Operationele
Aangelegenheden
Schedeldoekshaven 100
2511 EX Den Haag
Postbus 20301
2500 EH Den Haag
www.rijksoverheid.nl/venj
Ons kenmerk
170213
Uw kenmerk
2010Z15865
Bij beantwoording de datum
en ons kenmerk vermelden.
Wilt u slechts één zaak in uw
brief behandelen.
Pagina 2 van 3
Directoraat-Generaal
Rechtspleging en
Rechtshandhaving
Directie Juridische en
Operationele
Aangelegenheden
Datum
29 november 2010
Ons kenmerk
170213
2010Z15865
Vragen van het lid Recourt (PvdA) aan de minister van Veiligheid en
Justitie over een uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de
Mens over de aanwezigheid van een advocaat bij het verhoor
(Ingezonden 4 november 2010)
1
Kent u de uitspraak in de zaak Brusco vs. Frankrijk van het Europees Hof
voor de Rechten van de Mens (14 oktober 2010) 1) en het artikel
'Advocaat mag altijd bij verhoor'? 2)
Antwoord
Ja.
2
Kan de zinsnede "la Cour rappelle également que la personne placée en
garde à vue a le droit d'être assistée d'un avocat dès le début de cette
mesure ainsi que pendant les interrogatoires, et ce a fortiori lorsqu'elle
n'a pas été informée par les autorités de son droit de se taire'", zo
worden uitgelegd dat er ook tijdens het verhoor een recht op
aanwezigheid van een advocaat bestaat? Zo ja, wat betekent dit voor de
Nederlandse praktijk met betrekking tot de aanwezigheid van een
advocaat voorafgaande en tijdens het verhoor? Zo nee, waarom niet? Hoe
moet die passage dan wel worden gelezen en uitgelegd?
Antwoord
Nee. In Brusco vs. Frankrijk legt het Hof artikel 6 van het EVRM zo uit dat een
verdachte de gelegenheid moet hebben zich met een raadsman te verstaan vóór
en tijdens het eerste verhoor en volgende verhoren. Door iemand als getuige (en
niet als verdachte) te horen en hem evenmin op zijn zwijgrecht te wijzen wordt
een schending van artikel 6 door Frankrijk aangenomen. Deze uitspraak leidt niet
tot de conclusie dat los van de context van de Franse wetgeving de raadsman in
het algemeen ook tijdens het verhoor aanwezig moet kunnen zijn. Er is naar
aanleiding van de uitspraak in de zaak Brusco naar mijn oordeel geen aanleiding
tot het nemen van aanvullende maatregelen voor de Nederlandse situatie. Voor
een nadere toelichting verwijs ik u naar mijn brief met bijlage aan uw Kamer van
16 november j.l. over de aanwezigheid van de raadsman bij het politieverhoor
(TK, 2010-2011, 32500 VI, nr 15).
Pagina 3 van 3
Directoraat-Generaal
Rechtspleging en
Rechtshandhaving
Directie Juridische en
Operationele
Aangelegenheden
Datum
29 november 2010
Ons kenmerk
170213
3
Deelt u de mening van de in het bovengenoemde artikel aangehaalde
strafpleiter dat "vanaf nu verhoren waarbij dat niet gebeurt zelfs
worden uitgesloten van het bewijs" en dat het zaak is voor
politie en justitie om een en ander onmiddellijk te gaan regelen"? Zo ja,
hoe gaat u dit "onmiddellijk regelen"? Is uitsluiting van bewijs de enige
sanctie in het geval dat er geen advocaat bij het desbetreffende verhoor
aanwezig was? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Nee, die mening deel ik niet. Zoals blijkt uit het antwoord op vraag 2 en uit de
bovengenoemde brief aan uw Kamer m.b.t. de aanwezigheid van de raadsman bij
het politieverhoor, is de Nederlandse werkwijze verenigbaar met artikel 6 EVRM.
Overigens heeft een verdachte in geval van verdenking van een misdrijf het recht
op consultatie van een raadsman voorafgaand aan het eerste inhoudelijke
verhoor. Indien ten onrechte van deze mogelijkheid geen gebruik is gemaakt, dan
is het aan de rechter om conform artikel 359a lid 1 Wetboek van strafvordering te
bepalen welk gevolg aan dit verzuim wordt gegeven.
1)
http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view.asp?action=html&documentId=875630&p
ortal=hbkm&source=externalbydocnumber&table=F69A27FD8FB86142BF01C116
6DEA398649
2) De Telegraaf, 'Advocaat mag altijd bij verhoor', 2 november 2010