Nederlandse Vereniging van Journalisten
Kwalificaties waaraan journalisten moeten voldoen
vrijdag 3 december 2010 | Betrouwbaarheid en verantwoording nemen zijn
belangrijke kwalificaties waaraan journalisten van de toekomst zullen
moeten voldoen. Nico Drok, hoofddocent aan de journalistieke opleiding
van Windesheim onderzocht welke aspecten van journalistiek werk de
komende jaren volgens de belangrijkste partijen (Nederlandse en
Europese journalisten, studenten en docenten) aan belang zullen
toenemen. Het onderzoek `Bakens van Betrouwbaarheid' werd op 2 december
gepresenteerd tijdens de Ronde Tafelconferentie `Journalistiek: Werken
en Opleiding V'.
Het journalistieke vak verandert ingrijpend. Fragmentatie raakt de
massamedia en de aanwas aan internetpagina's leidt tot overvloed.
Hierdoor ontstaat een tweeledige crisis die enerzijds financieel is
door een krimpend bereik en anderzijds een functionele crisis is door
een krimpende betekenis. Die crisis vraagt om innovatie. Zowel de
academische wereld als de beroepspraktijk vinden innovatieve trends
wenselijk zoals crossmedialiteit, ondernemende houding en betrouwbare
werkwijze en inhoud. Dit alles roept de vraag op welke kwalificaties in
de toekomst belangrijker worden. Aan docenten en studenten en het
werkveld in Nederland en Europa werden vijftig kwalificaties voorgelegd
waaraan journalisten van de toekomst zouden moeten voldoen.
De top 10 die daaruit voortvloeit bestaat uit de kwalificaties:
betrouwbaar zijn; initiatief tonen; informatie kunnen selecteren op
betrouwbaarheid; de geselecteerde informatie kunnen interpreteren; een
goede algemene ontwikkeling hebben; kritiek van derden kunnen
verwerken; de relevantie van een onderwerp voor een doelgroep kunnen
bepalen; onder tijdsdruk kunnen werken; hoofd- van bijzaken kunnen
onderscheiden; en verantwoording nemen voor de gemaakte keuzes.
Kwalificaties die men minder belangrijk vindt zijn onder meer binnen
budgettaire grenzen kunnen werken; informatie kunnen presenteren in
combinaties van woord, geluid en beeld; de beginselen van vormgeving
beheersen. Opmerkelijk is dat crossmedialiteit laag scoort. `Kennelijk
bestaat er wel een lippendienst ten aanzien van crossmediaal werken,
maar valt het in de praktijk nog tegen', zegt onderzoeker Nico Drok. De
hoofdthema's die uit deze trends zijn te ontdekken zijn: relevantie,
analyse, betrouwbaarheid en verantwoording. Dit alles levert een aantal
dilemma's op. Moeten we opleiden voor het vak van nu of van morgen?
Leiden we generalisten op of specialisten, denkers of doeners?