UMC Utrecht
`Personeelsbeleid in zorg kan beter'
Ziekenhuizen moeten een beter personeelsbeleid gaan voeren, stelt
promovenda Vera Meeusen van het UMC Utrecht. Personeel vasthouden werkt
beter dan nieuwe medewerkers aantrekken. Anesthesiemedewerkers moeten
bijvoorbeeld een beter carrièreperspectief krijgen. Meeusen promoveert
op 6 december .
Een groot aantal ziekenhuizen kampt met een chronisch personeelstekort
in beroepsgroepen zoals operatieassistenten en anesthesiemedewerkers.
De kwantiteit en de kwaliteit van de zorg staan daardoor onder druk en
ziekenhuizen werven noodgedwongen personeel via detacheringsbureaus en
in het buitenland. (Volgens de Zorgbarometer van Abvakabo FNV overweegt
58 procent van de werknemers in de zorg een andere baan.)
Om het verloop in personeel te verminderen wilde Meeusen in haar
promotieonderzoek psychologische en organisatorische factoren opsporen
die het werkplezier van medewerkers beïnvloeden. Via een online
vragenlijst onderzocht Meeusen werktevredenheid onder ruim 900
anesthesiemedewerkers.
Burnout
De helft van de anesthesie-medewerkers blijkt te kampen met twee of
meer psychosomatische symptomen die een voorspellende waarde voor
burnout hebben, zoals tekenen van uitputting en ziekteverzuim. Dat is
vijf maal zoveel als in de algemene werkende bevolking. Deze
anesthesie-medewerkers zijn logischerwijs minder tevreden met hun werk
dan collega's zonder deze eigenschappen. Meeusen: "Vooral oudere
anesthesiemedewerkers hebben hier last van. Net als vrouwelijke
anesthesiemedewerkers die in hun privéleven vaak grote verplichtingen
hebben."
Op basis van de antwoorden beschrijft Meeusen vier factoren die sterk
bijdragen aan de arbeidstevredenheid: carrière en beloning; de relatie
met de leidinggevende; de inhoud van het werk; en de sociale omgeving
in het werk. Het werkklimaat hangt van vijf zaken af: erkenning,
mogelijkheden tot verdere ontwikkeling, leren en groeien, vaststelling
van duidelijk doelen en vooruitgang. Bij anesthesiemedewerkers schort
het vooral aan mogelijkheden tot verdere ontwikkeling, een duidelijk
carrièreperspectief ontbreekt.
Medische verantwoordelijkheid
Meeusen pleit voor een krachtiger personeelsbeleid in ziekenhuizen,
gericht op het beperken van ongewenst personeelsverloop.
Zorgmedewerkers moeten de kans krijgen om door te groeien naar functies
met meer medische verantwoordelijkheden. "Medisch specialisten zijn
duur en moeten vooral doen waar zij goed in zijn. Maar gespecialiseerde
medewerkers in de zorg - zoals gespecialiseerde verpleegkundigen,
operatieassistenten, anesthesiemedewerkers, nurse practitioners en
physician assistants - verrichten steeds meer taken in de zorg. Die
trend moeten we versterken."
Het betekent dat onderwijs in ziekenhuizen moet veranderen. Dat moet
erop gericht zijn medewerkers te stimuleren tot het uitvoeren van
nieuwe taken. Deze `taakverschuiving en taakherschikking' kan bijdragen
aan efficiëntere en betaalbare zorg.
Vera Meeusen promoveert op 6 december aan het UMC Utrecht op het
proefschrift "Risk factors for job turnover among Dutch nurse
anaesthetists". Zij werkt als manager van de afdeling Interne
Geneeskunde in het Catharina-ziekenhuis in Eindhoven. Hiervoor was ze
anesthesiemedewerker.
donderdag 2 december 2010