UMC Utrecht


Baarmoeder verzorgt embryoselectie

Het baarmoederslijmvlies geeft alleen gezonde embryo's de gelegenheid om uit te groeien tot een baby. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van gynaecoloog in opleiding Gijs Teklenburg van het UMC Utrecht.

"Menselijke voortplanting is bijzonder ineffectief", stelt gynaecoloog in opleiding Gijs Teklenburg. De kans op een zwangerschap per menstruatiecyclus is slechts twintig procent bij een gezond stel. Dat is niet vreemd, want veel embryo's zijn van slechte kwaliteit. Ze hebben bijvoorbeeld niet het juiste aantal chromosomen.

Teklenburg vroeg zich in zijn promotieonderzoek af hoe het lichaam de juiste embryo's selecteert. Hij analyseerde daarom de biologische activiteit in het baarmoederslijmvlies tijdens het innestelen van menselijke embryo's. Teklenburg bepaalde de concentraties van veertien immunologische signaalstoffen. Met gekweekte cellen uit het baarmoederslijmvlies bootste hij de natuurlijke situatie na.

In de experimenten lukt het driekwart van de geïmplanteerde embryo's niet om in te nestelen, slechts een kwart slaagt daarin. Wat blijkt: bij succesvolle embryo's zijn weinig veranderingen zichtbaar in het baarmoederslijmvlies. Maar bij slechte embryo's, die later vaak worden afgestoten, juist heel veel. Het lijkt erop alsof het baarmoederslijmvlies klaar staat voor innesteling, maar bij een slecht embryo actief besluit tot afstoting. Het baarmoederslijmvlies selecteert embryo's dus op kwaliteit.

Teklenburg bevestigde deze vinding in een onderzoek naar vrouwen die herhaaldelijk (drie of meer) miskramen hebben gekregen. Hij analyseerde cellen uit het baarmoederslijmvlies van deze vrouwen. Het baarmoederslijmvlies blijkt inderdaad anders te reageren. Teklenburg: "Door het ontbreken van natuurlijke embryoselectie worden deze patiënten snel zwanger, maar leiden zwangerschappen vaker tot een miskraam." (Teklenburg publiceerde deze resultaten in twee artikelen het tijdschrift PLoS ONE in april van dit jaar.)

Gijs Teklenburg promoveert op 7 december aan het UMC Utrecht. Zijn proefschrift is getiteld `Preimplantation embryo-endometrial signalling'. Prof. dr. Nick Macklon en prof. dr. Cobi Heijnen begeleidden zijn onderzoek.
maandag 6 december 2010