Wageningen Universiteit en Researchcentrum

Bioloog hield stand in Congolese oorlog

6 dec 2010
Nummer: R4

Corneille Ewango riskeerde zijn leven om onderzoeksgegevens en natuurgebied te beschermen tegen de rebellen.

Bioloog en bosbeheerder Corneille Ewango promoveerde 29 november aan Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR, op onderzoek naar de driehonderd soorten lianen in het tropisch regenwoud van Ituri in het noordoosten van Congo. Anders dan uit onderzoek in Latijns-Amerika blijkt, heeft klimaatverandering geen effect op de soortenrijkdom van lianen in Congo, concludeerde hij. Ewango deed dertien jaar onderzoek en was ook lange tijd beheerder van het natuurpark in Ituri.

Bijna waren de gegevens van zijn onderzoek verloren gegaan, toen in 1996 in Congo oorlog uitbrak. Toen de milities ook bij hen in de buurt kwamen, op zoek naar goud of coltan, maar ook op jacht naar het ivoor van olifanten en het bushmeat van Okapi's, vertrokken veel van zijn collega's naar veiliger oorden. Maar Ewango bleef. 'Ik kon het park, de gebouwen, de wilde dieren en het werk van jaren onderzoek niet achterlaten.' Op een gegeven moment waren de soldaten naar Ewango op zoek, omdat ze hem ervan verdachten informatie over de wantoestanden vanuit het afgelegen gebied naar de buitenwereld buitenwereld te sturen.

Ewango dook daarop zelf onder in het oerwoud, waar hij maanden verbleef. Hij begroef de data van het onderzoek eigenhandig op een verborgen plek in het bos. 'Het waren tien grote plastic kisten met hard copies. Ik heb ook de motor van een fourwheel drive begraven, en ik heb pygmeeën gevraagd om in de bomen te klimmen om de vier wielen ervan hoog in de bomen vast te binden. Zodat de rebellen die auto niet konden meenemen.' Ewango kreeg in 2005 de Goldman Environmental Prize voor zijn inzet voor het oerwoud.

Bijna te laat
Ewango was bijna te laat gekomen voor zijn eigen verdediging in Wageningen, omdat hij grote moeite had om een visum te krijgen. 'Ik had alle papieren, maar de EU heeft nieuwe strengere regels en Congo staat op de rode lijst. Alle Europese landen moesten instemmen met mijn visum, ik moest er twintig dagen op wachten in Kampala.' | Joris Tielens

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@wur.nl. Zie ook www.resource.wur.nl.