Topbestuurders moeten zich meer met de bedrijfscultuur bezighouden
07/12/2010 15:46
Stichting Management Studies
Leiders die met hun onderneming een nieuwe strategische richting willen inslaan, doen er goed aan de nodige tijd en aandacht te besteden aan cultuurverandering. Die aandacht moet dan vooral zijn gericht op het uitdragen en met alle betrokkenen bespreken van de koers die de onderneming wil gaan volgen, de waarden van de onderneming en wat ze wil betekenen voor klanten en maatschappij. Door je als leider te verbinden met de zijnswaarde van de onderneming en dat ook op alle medewerkers over te brengen, verhoog je de kans op een succesvolle strategiewijziging.
Dat is één van de belangrijkste uitkomsten van een onderzoek dat prof. dr. Jaap Boonstra (hoogleraar Universiteit van Amsterdam en Esade Business School in Barcelona) en een team van onderzoekers van Sioo (Interuniversitair centrum voor organisatie en veranderkunde) in opdracht van Stichting Management Studies 1) hebben uitgevoerd. Zij hebben daartoe in 16 ondernemingen en organisaties diepgaand onderzocht welke rol leiderschap en cultuurverandering speelden bij belangrijke strategische veranderingen. De uitkomsten van het onderzoek zijn neergelegd in het boek Leiders in cultuurverandering, dat heden is verschenen.
Aanleiding voor het onderzoek was de constatering dat weliswaar breed wordt erkend dat cultuurverandering nodig is voor wezenlijke vernieuwing, maar dat veel programma's voor cultuurverandering verzanden en hun doel niet bereiken. Dat leiders in zo'n proces een belangrijke rol hebben te spelen, zal niemand verbazen. Op basis van dit onderzoek kan nu meer gezegd worden over hoe die rol er dan precies moet uitzien.
In de onderzochte ondernemingen en organisaties (Air France-KLM, Albert Heijn, ARCADIS, Content, Gemeente Amsterdam, 's Heeren Loo, InAxis, IND, Jeugdformaat, KPN, NS, verfgroothandel Olijslager, Philips Electronics Nederland , Politie Amsterdam Amstelland, Rabobank, Tempo Team) speelden zeer uiteenlopende aanleidingen voor het inzetten op een cultuurverandering; variërend van nieuwe businessmodellen waarin de klant centraal staat tot verlies van legitimiteit, van het bevorderen van samenwerking in internationale concerns tot het sturen op diversiteit in de organisatie. Uit het onderzoek blijkt dat op basis van aanleiding en doelstelling specifieke veranderroutes moeten worden gekozen, met de inzet van heel verschillende cultuurinterventies.
Hoewel de rol van de topbestuurder onomstreden belangrijk is, blijkt uit het onderzoek dat in sommige gevallen ook anderen dan de topbestuurder, het voortouw in de cultuurverandering kunnen nemen. Met name in professionele organisaties vormen professionals vaak de drijvende kracht achter een verandering. Zij nemen deze rol veelal op zich vanuit professionele bezorgdheid of schaamte over de kwaliteit van hun werk. Echter ook in deze situaties zal de topbestuurder achter de professional moeten staan door duidelijk te maken welk gedrag niet meer getolereerd wordt.
7 december 2010
1) De Stichting Management Studies laat onderzoek verrichten over actuele managementvraagstukken rond besturing, organisatie en personeelsbeleid. Doel van de studies is om kennis en inzichten te verwerven voor de aanpak van die vraagstukken. De bevindingen worden gepubliceerd in handzame, toegankelijke boeken. SMS wordt gefinancierd door een groot aantal ondernemingen en organisaties en is een organisatie van en voor het bedrijfsleven.
www.managementstudies.nl