SGP
SGP: zondag is geen stemdag
De SGP wil geen onderzoek wil naar stemmen op zondag. Het plan van PvdA
en D66 om dat wel te willen, moet zo snel mogelijk van tafel. Het zorgt
voor meer problemen dan het oplost. Bovendien moeten daarmee allerlei
mensen op zondag werken en stemmen.
---
AO verkiezingsproces
C.G. van der Staaij (SGP)
9 december 2010
Verkiezingen zijn het hart van het democratisch proces. Het is
belangrijk dat alles eerlijk verloopt, controleerbaar is en dat mensen
weten waar ze aan toe zijn. Juist verkiezingen moeten geen argwaan
oproepen bij kiezers over de integriteit van de overheid.
Stemcomputers
Het is 114 jaar geleden dat de eerste stemmachines zijn gebruikt in
Rochester in de staat New York. Vanaf dat allereerste begin in 1896
werden de stemmachines niet zomaar vertrouwd. Tot dan toe stonden
lokale verkiezingen in de VS synoniem voor fraude, omkoping,
prostitutie, intimidatie en geweld. Het is dan ook niet
verbazingwekkend dat ook toen al de wens bestond om een papieren bewijs
te hebben dat de machine zijn werk goed heeft gedaan.
Nu zijn we meer dan een eeuw verder en we werken met een rood potlood
en een stembriefje... De regering kiest voor een nieuw model stembiljet
en zoekt naar mogelijkheden om die biljetten betrouwbaar te kunnen
tellen met elektronische hulpmiddelen. Vindt er geen enkel onderzoek
meer plaats naar de herinvoering van stemcomputers? Waarom niet? Dat
zou dan wel gecombineerd moeten worden met een voor ieder
controleerbaar systeem â een bewijsbriefje voor de burger. Daar werd in
het zeer kritische rapport âStemmachines, een verweesd dossierâ uit
2007 al op gewezen.
Maar ook het verwerken van de gegevens van het tellen van stemmen op
papier moet op een goede manier plaatsvinden. De Kiesraad tekent in een
brief van 7 december 2009 aan dat de gebruikte software niet verplicht
gesteld is voor alle gemeenten. Waarom niet? Wat gebeurt er om wel
eenduidigheid te krijgen?
In het genoemde rapport uit 2007 wordt gesteld dat de
uitslagberekeningsprogrammatuur niet aan een goedkeuringsprocedure is
onderworpen. Inmiddels gebeurt daar wel wat aan, maar hoe worden
verdere waarborgen gevonden? Is er ook iets gedaan met de aanbeveling
van de Kiesraad uit 2009 om de gebruikte software voor elke verkiezing
te laten testen door een onafhankelijke instantie? We hebben daar â
volgens mij - nog geen inhoudelijke reactie op gekregen.
Identificatieplicht
Duidelijke informatie is nodig â vooral ook richting ouderen â welke
identificatiedocumenten noodzakelijk zijn bij de stemming. Voor de
verkiezing van de leden van Provinciale Staten in ieder geval ook nog
gebruik laten maken van verlopen documenten. Juist ouderen die
eigenlijk niet meer de straat op gaan, moeten wel van hun stemrecht
gebruik kunnen blijven maken.
Volmachten
Wij steunen de opvatting van de minister dat er geen verdere
belemmeringen moeten komen voor het stemmen bij volmacht, zoals de OVSE
voorstelt. Het is ieders persoonlijke verantwoordelijkheid en keuze om
zelf te gaan stemmen of een ander te laten stemmen. Juist bij
verkiezingen moeten zo min mogelijk drempels zijn.
Stemmen op zondag
Verbazingwekkend voorstel uit de oude doos. Wat is het probleem dat
opgelost wordt? We hebben een mooie en goede traditie in ons land om de
zondag niet voor stemmen en dergelijke te gebruiken. Bovendien is het
ook niet in overeenstemming met de positie van de zondag, zoals die in
oa de Zondagswet is vastgelegd.
Er is ook in het verleden al over gesproken. Staatssecretaris Kohnstamm
zei bijvoorbeeld bij een wijziging van de Kieswet in 1997: âHet stemmen
op zondag is bij de parlementaire behandeling van de Kieswetherziening
1989 nog aan de orde geweest. Ik deel het standpunt van de toenmalige
Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken dat rekening moet worden
gehouden met bezwaren van een deel van de bevolking tegen het stemmen
op zondag in verband met de zondagsheiliging.â
Juist wanneer D66 en PvdA steeds hun best doen om de zondag te
verkwanselen op andere terreinen, dan is er geen reden meer om dan te
kiezen voor die vrije zondag als stemdag. Want intussen werken veel
mensen dan al.
In praktische zin betekent dit voorstel dat veel mensen op zondag
moeten werken. Daarbij zitten ook veel mensen die dat om godsdienstige
of andere redenen helemaal niet willen. Veel gebouwen die voor stemming
gebruikt worden zijn in beheer zijn van kerken of andere organisaties
die daar juist op zondag gebruik van maken. Zie ook scholen â die zijn
ook op zondag niet in gebruik. Betekent dus allemaal extra rompslomp.
Stemmen voor 16-jarigen
Het argument voor verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd naar 16
jaar is dat ook zij belasting betalen en dat politiek ook gaat over
themaâs die hen aangaan. Rare redenering. Want ook 13- en 14-jarigen
zijn verplicht belastingen te betalen over hun vakantiegeld.
De grens moet zijn de leeftijd waarop mensen volwassen zijn. Is in ons
land 18 jaar. Zeker voor mannen is dat laag genoeg⦠Als je al wat wil
wijzigen, dan kunnen we beter alle wet- en regelgeving op die leeftijd
afstemmen en bijvoorbeeld de financiële aansprakelijkheid en
zeggenschap in medische zaken richting die 18 jaar brengen in plaats
van andersom.