Vrije Universiteit Amsterdam

Alles over pathologie


* Startdatum: 10-12-2010


* Tijd: 15.45


* Locatie: Aula


* Titel: Alles over pathologie


* Spreker: prof.dr. C.J.L.M. Meijer


* Onderdeel: VU medisch centrum


* Wetenschapsgebied: Medisch


* Evenementtype: Afscheidscollege

Pathologie (ziekteleer) en het daarmee samenhangende specialisme klinische pathologie (uit weefsels, cellen en bloed voor patiënt relevante informatie verwerven) hebben de afgelopen 30 jaar een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Dat is mede te danken aan de introductie van immuunhistochemie en moleculair biologische technieken waardoor naast morfologische afwijkingen, van belang voor het stellen van de diagnose, ook informatie over genetische afwijkingen en functie van cellen en weefsels wordt verkregen. Dit zegt Chris Meijer in zijn afscheidsrede "alles over pathologie".

Naast belangrijke prognostische informatie kan ook steeds meer gezegd kan worden over het al of niet reageren van tumoren op een bepaalde behandeling. Vooral in de oncologie neemt deze zgn. tumorprofilering een steeds belangrijker plaats in. Ook kon de rol van bepaalde kanker verwekkende virussen zoals Epstein -Barr virus (EBV) en het Humaan Papilloma Virus (HPV) worden vastgesteld. Hierdoor is de aard van het laboratorium voor Pathologie in de afgelopen tijd aanzienlijk veranderd.

De onderzoeksgroep van Meijer kon aantonen dat HPV de enige en noodzakelijke verwekker van baarmoederhalskanker is en daarnaast ook betrokken is bij het ontstaan van een groot aantal tumoren van de geslachtsorganen en van mond-keelholte. Het verder uitwerken van hoe het virus uiteindelijk tot kanker kan leiden heeft geresulteerd in een nieuwe HPV test voor het opsporen van baarmoederhals kanker, die veel gevoeliger is dan het klassieke uitstrijkje van de baarmoedermond.

Omdat HPV infecties vaak voorbijgaand zijn werd daarnaast een nieuwe aanvullende moleculaire test (methylatiemarker test) ontwikkeld waarmee direct gezegd kan worden wie (voorloperafwijkingen van) baarmoederhalskanker heeft. Daarmee kan het nu subjectieve opsporen van afwijkende cellen in het klassieke uitstrijkje vervangen worden door een volledig objectief moleculair onderzoek van de uitgestreken baarmoedermondcellen en wordt dit screeningonderzoek ook voor ontwikkelingslanden mogelijk, waar baarmoederhalskanker een groot probleem is.

Meijer vertelt dat recent de thuistest werd ontwikkeld. Hierbij neemt de vrouw zelf materiaal van de vagina/ baarmoedermond af en stuurt dit op naar het laboratorium waar de test wordt uitgevoerd. Daarmee is de regie voor het screeningonderzoek naar baarmoederhalskanker is geheel in handen van de vrouw gekomen.

© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam