Radboud Universiteit Nijmegen


Hoe kerst, moeders en 'passive-aggressive' gedrag samenhangen

Datum bericht: 14 december 2010

Natuurlijk mag je van je moeder kerst op je eigen manier vieren, `maar', zegt ze dan, 'het zou wel héél fijn zijn om juist nu met z'n allen bij elkaar te zijn.' En: Je moet voor mij je plannen niet aanpassen hoor!' Met onderdanig gedrag anderen beïnvloeden is niet voorbehouden aan vrouwen, maar zij doen het wel vaker dan mannen. En met kerst is het makkelijker om daarmee succes te hebben.

Roos Vonk, hoogleraar Sociale psychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen, noemt dit passive-aggressive gedrag 'het machtsmiddel van mensen die niet veel macht hebben. En daarom zie je het vaker bij vrouwen dan bij mannen. Het onderdanige, afhankelijke is het passieve; het agressieve zit `m erin dat je wel degelijk mensen probeert te raken waar het pijn doet: bij hun schuldgevoel.'

'De 'kerstwens' om iedereen bij elkaar te hebben, is bovendien een typische vrouwenbehoefte. Voor vrouwen is verbondenheid belangrijk. Dat is heel normaal en gezond, alleen hun manier om het te bereiken is dat soms niet.'

Dat die - al dan niet passief-agressief geformuleerde - wens aanslaat, komt omdat kerst een morele verplichting met zich meebrengt. 'Samen zijn is met kerst de norm; het kost altijd moeite je daaraan te onttrekken. Praktisch is het ook moeilijk, je kunt niet zeggen dat je het te druk hebt op je werk of zo. Iedereen viert kerst, ook je baas, ook jij.'

Dit bericht is ook te lezen in de meest recente editie van de onderzoeksnieuwsbrief van de Radboud Universiteit Nijmegen.