Eerste Kamer der Staten Generaal

Eerste Kamer ontbiedt minister-president in debat over Belastingplan 2011

21 december 2010

De Eerste Kamer heeft de minister-president ontboden in de Eerste Kamer. Naar verwachting verschijnt de premier Rutte omstreeks 18.00 uur vanavond in de Kamer om tekst en uitleg te geven over de opstelling van de regering. Tijdens het debat over het Belastingplan 2011 (32.401, 32.504 en 32.505) deed SP-fractievoorzitter Tiny Kox een ordevoorstel, waarin hij namens alle elf fracties in de senaat vroeg om een derde termijn, voorafgaand aan de stemming over het Belastingplan en overige fiscale maatregelen. In deze toegevoegde termijn zal de Kamer de minister-president vragen stellen over de staatsrechterlijk betekenis zoals de regering die wenst te geven aan de opvattingen van de Eerste Kamer.

Het is in de parlementaire geschiedenis lang niet voorgekomen dat de minister-president door de Eerste Kamer werd ontboden. Het ordevoorstel werd gedaan aan het eind van de eerste termijn van het debat over het gehele pakket van belastingmaatregelen die op 1 januari aanstaande moet ingaan. Tijdens de behandeling van het Belastingplan 2011 en overige fiscale maatregelen heeft een grote meerderheid van de Eerste Kamer zich maandagavond uitgesproken tegen de voorgenomen BTW-verhoging op podiumkunsten per 1 januari 2011. Een motie van deze strekking (EK 32.500, I) werd reeds op 7 december tijdens de Algemene politieke beschouwingen in de senaat ingediend door PvdA-fractieleider Noten, en op 14 december aangenomen.

Vanmorgen verklaarde staatssecretaris Weekers van financiën in zijn antwoord dat hij de Eerste Kamer op geen enkele wijze tegemoet kan komen. Daarbij beriep hij zich op afspraken die de regering heeft gemaakt met de Tweede Kamer toen de belastingvoorstellen daar aan de orde waren. De politieke steun van de Tweede Kamer is doorslaggevend voor de opstelling van de regering, aldus Weekers. Tijdens een interruptiedebat dat op zijn uitleg volgde, gaf de staatssecretaris van financiën aan dat hij geen politieke ruimte heeft om af te wijken van het besluit dat genomen is door de Tweede Kamer. Daarom ziet hij geen kans om de aangekondigde BTW-verhoging alsnog te laten vervallen of uit te stellen. Deze verklaring leidde tot groot ongenoegen, niet alleen van de oppositiepartijen in de Eerste Kamer, maar bij de regeringsfracties van VVD en CDA.

Senator Essers (CDA) wees erop dat zijn fractie niet is gebonden aan het regeerakkoord van VVD en CDA, noch aan het gedoogakkoord van deze partijen met de PVV. 'De CDA-fractie in deze Kamer staat pal voor rechtsbeginselen', aldus Essers. Hij verklaarde dat zijn fractie de voorstellen van de regering beoordeelt op hun inhoud en redelijkheid. SP-fractieleider Kox zei in zijn ordevoorstel namens de overige Kamerfracties dat de opstelling van het kabinet raakt aan de staatsrechtelijke verhouding tussen regering en parlement. 'Als hier sprake is van een nieuwe doctrine, dan is het van belang dat de minister-president in de Kamer verschijnt om daar zijn visie op te geven', aldus Kox.