21 december 2010
Politietop: "Het valt wel mee"
"'Het valt wel mee' met het gebrek aan respect, waardering en gezag
jegens de politie", zo luidt een deel van de eerste zin uit het
eindrapport van de zogenoemde Politietop. Maar is dat ook zo?
Vanmiddag, op dinsdag 21 december, werd het rapport op het
politiebureau district Gouwe IJssel in Gouda aangeboden aan minister
Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie.
"'Het valt wel mee' met het gebrek aan respect, waardering en gezag
jegens de politie", zo luidt een deel van de eerste zin uit het
eindrapport van de zogenoemde Politietop.
"'Het valt wel mee' met het gebrek aan respect, waardering en gezag
jegens de politie", zo luidt een deel van de eerste zin uit het
eindrapport van de zogenoemde Politietop.
Eerst maar eens een korte terugblik. Tijdens de onderhandelingen over
de CAO Politie van 2008 signaleerden de betrokken partijen dat
politiemensen weinig respect en waardering ervoeren. Daarnaast was de
toenmalige minister van Binnenlandse Zaken, Ter Horst, van mening dat
de politie te weinig gezag zou hebben en uitstralen. Een gezamenlijk
beeld over waardering en respect bij en over de politie ontbrak.
Tijdens de onderhandelingen was niet alleen terecht veel aandacht voor
een goede en rechtvaardige loonsverhoging (die is er gekomen), maar ook
voor immateriële zaken, zoals respect, imago en gezag. De ACP heeft
zich voor beide zaken voortdurend hard gemaakt.
Politietopper
De Politietop is in 2009 en 2010 op meerdere momenten gehouden onder
leiding van mevrouw Marie van Rossen (gepensioneerd burgemeester van
Alkmaar) en de heer Bas Haring (hoogleraar aan Universiteit van Leiden
en filosoof). Er is gesproken over de visie op politiewerk, de plaats
van de politie in de samenleving, gezag en uitstraling en over
waardering én erkenning. Deze gesprekken vonden zowel binnen de
politieorganisatie als binnen de politiek en maatschappelijke
organisaties plaats. Ook de ACP heeft ruim aandacht besteed aan het
onderwerp en is in gesprek gegaan met haar leden in de verschillende
politieregio's. Deze campagne van de ACP, genaamd `Politietopper', was
zeer geslaagd (www.politietop.nl). Negen politiemensen werden door hun
eigen collega's genomineerd als politietopper. Deze positieve aanpak is
goed ontvangen door de collega's en leidinggevenden. De ACP heeft dus
uitgebreid mét en óver haar leden gesproken. De uitkomsten van die
bezoeken heeft de ACP gebruikt als input voor de officiële
topbijeenkomsten.
Gemeenschappelijke visie
Wat moest de Politietop op grond van de CAO-afspraken ook alweer
opleveren?
- Het vormen van een gemeenschappelijke visie op de ontwikkeling van de
politiefunctie en de maatschappelijke positionering daarvan.
- Een gemeenschappelijk gedeelde opvatting over de problematiek van
waardering en respect, zoals dat ervaren wordt binnen de
politieorganisatie. En vanuit die erkenning een visie te ontwikkelen op
mogelijke beleidsmaatregelen om deze problematiek weg te nemen.
De kern is dat het hier gaat om een gemeenschappelijke visie op de
politiefunctie. Het gaat dus niet alleen over de visie van de politiek,
over de visie van de bestuurders en media of alleen over de visie van
de politie zelf. Het gaat om een gemeenschappelijke visie.
Bemoedigende uitkomsten
Ondanks een wat moeizame start van het project zijn de uitkomsten
bemoedigend. Het rapport geeft een aantal interessante handvatten om
het gezag van, de waardering en het respect voor de politie te
versterken:
- Koester de huidige positie van de politie, tussen de burgers in.
Dichtbij en toegankelijk, maar wel met gezag.
- Verhoog de gemiddelde leeftijd van politiemensen op straat.
Politiemensen met meer ervaring stralen haast vanzelf meer gezag uit en
krijgen van burgers meer respect en waardering.
- Besteed in de opleiding en latere training meer aandacht aan het
hanteren van de handelingsruimte. Politiemensen zijn autonome
professionals en dienen ook als zodanig opgeleid en getraind te worden.
- Ontwerp en installeer een slimmere sturingssystematiek op basis van
grootheden die een duidelijke afgeleide zijn van veiligheid: stuur op
veiligheid in plaats van onveiligheid.
- Bestuurders en vertegenwoordigers van politie en justitie, zoals
bevoegd gezag, korpsleiding en vakbonden hebben via de media grote
invloed op de beeldvorming over de politie. Zij moeten meer met elkaar
naar buiten treden en communiceren.
- Heroverweeg de flitsbon of geef deze totaal anders vorm: het is op
dit moment, onbedoeld, de meest voorkomende contactvorm tussen politie
en burger en heeft daardoor grote invloed op het imago van de politie.
Verbeterpunten
Een belangrijke bevinding van de Politietop is dus als volgt: "'Het
valt wel mee' met het gebrek aan respect, waardering en gezag jegens de
politie." De gemiddelde burger heeft respect en waardering voor de
politie en de meeste politiemensen ervaren dat ook zo. Dat doet de ACP
denken aan de acties rond de vorige CAO. Collega's kregen toen veel
bijval van het publiek. Dat was natuurlijk niet voor niets! Dat het
"meevalt" betekent echter niet dat er niets aan de hand is. Denk
bijvoorbeeld aan (media)beeldvorming van de politie, de positie van de
politie in de samenleving (is het maar een speler op de
veiligheidsmarkt of is ze de specialist met regiefunctie?) en de
communicatie door bevoegd gezag en korpsleiding (politiek neemt
besluiten en de politie communiceert en wordt erop afgerekend). Maar
ook de al vaker door ons gesignaleerde kloof tussen korpsleiding en de
politieambtenaren. Hoe kan het dat politiemensen wel trots zijn op hun
werk maar niet op hun organisatie?
Handreikingen
Zoals gezegd, het rapport biedt waardevolle handreikingen om gezag,
respect en waardering te vergroten en vast te houden. De ACP zal het
rapport goed bestuderen en beoordelen tot welke voorstellen ze voor
nader (CAO-)overleg wil komen. Je kunt het eindrapport van de
Politietop onderaan dit artikel in pdf-bestand downloaden.
---
Bestanden:
Eindrapport_Politietop.pdf
Weergave_gesprekken_Politietop1.pdf
Weergave_gesprekken_Politietop2.pdf
Politiebond ACP