Nationale Bank van Belgie


Regionale rekeningen 2008/2009:
Brussel in 2009 best bestand tegen de economische crisis

Wallonië sterkst groeiende gewest in 2008

Het Instituut voor de nationale rekeningen (INR) publiceert vandaag, 23 december 2010, de volledige regionale rekeningen voor de periode 1995-2008/2009. De resultaten zijn coherent met de nationale rekeningen gepubliceerd in juli en september 2010. Voor 2009 zijn de resultaten voorlopig. Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Op basis van de eerste voorlopige ramingen kromp in 2009 de Brusselse economische activiteit (-0,5 pct.). De werkgelegenheid nam lichtjes toe: het aantal loontrekkenden bleef stabiel bij een toename van het aantal zelfstandigen met 2 pct. De eerste indicaties wijzen voor Brussel, net als voor het Rijk, op mindere groeiprestaties dan in 2008, maar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest doet het in 2009 beter dan beide andere gewesten.
In Brussel was het voornamelijk de bedrijfstak "handel, vervoer en communicatie" die een aanzienlijke krimp vertoonde to. 2008. De overige dienstenbedrijfstakken leverden nog een positieve groeibijdrage. Binnen het vrij constant gebleven aantal loontrekkenden traden wel sterke groeiverschillen op tussen de bedrijfstakken. Zo nam de loontrekkende werkgelegenheid significant toe in de "gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening" (+2 900 personen) en "openbaar bestuur en onderwijs" (+2 000 personen). In de handel en de financiële instellingen daarentegen konden telkens ruim 1 500 personen minder aan de slag. Het aantal zelfstandigen nam het sterkst toe bij de "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening", meer specifiek bij de adviesbureaus m.b.t. bedrijfsvoering en beheer. In 2008 nam de economische groei toe met 0,9 pct. De beloning van werknemers steeg met 3,5 pct. en het aantal loontrekkenden nam toe met 0,6 pct. Het aantal zelfstandigen groeide met 4,1 pct. De investeringen bleven net onder het niveau van 2007. Globaal betekende dit voor Brussel op alle vlakken een duidelijke groeivertraging t.o.v. 2007.
De bedrijfstak "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening" leverde, bij alle aggregaten de voornaamste bijdrage tot de groei, terwijl hij het sterkst werd afgeremd door de bedrijfstak "handel, vervoer en communicatie".
Het aantal loontrekkenden liep terug met 6,8 pct. in de industrie en met bijna 2,4 pct. in de bedrijfstak "vervoer, opslag en communicatie", maar dit werd meer dan gecompenseerd door de toename bij de "diensten aan ondernemingen".
In Brussel leverde ook de bouwnijverheid een noemenswaardige bijdrage tot de groei van de zelfstandige werkgelegenheid (+0,5 procentpunt). De handel daarentegen noteerde een gevoelige daling van het aantal zelfstandigen (-3,5 pct.).
Bij de investeringen viel de sterke toename op in de bedrijfstakken "productie en distributie van elektriciteit, gas en water" en "vervaardiging van transportmiddelen". In de meeste andere bedrijfstakken daalden de investeringen to. 2007.
Het primair inkomen van de inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bedroeg, in 2008, 22,9 mld. euro (+6,3 pct. to. 2007). Per inwoner kwam dit neer op een primair inkomen van 21 622 euro of 93,6 pct. van het Rijksgemiddelde. Het totaal beschikbaar inkomen bedroeg in datzelfde jaar 18,5 mld. euro (+6 pct. to. 2007). Per inwoner gaf dit een beschikbaar inkomen van 17 468 euro of 95,2 pct. van het Rijksgemiddelde.

Vlaams Gewest
Op basis van de eerste voorlopige ramingen trof de economische crisis in 2009 Vlaanderen heel hard. De economische groei was er sterk negatief (-3,4 pct.). De loontrekkende werkgelegenheid daalde met 0,9 pct. Het aantal zelfstandigen behaalde dezelfde groei als in 2008 (1,2 pct.), maar kon niet verhinderen dat de totale werkgelegenheid terugliep.
Vooral de industrie werd veel harder getroffen in Vlaanderen dan in beide andere gewesten. De terugval, in termen van groeibijdragen, was het sterkst voelbaar in de chemische en metaalnijverheid en bij de vervaardiging van transportmiddelen. Ook de bedrijfstak "handel, vervoer en communicatie" kromp in sterke mate. Enkel de "diensten aan gezinnen" realiseerden een licht positieve groeibijdrage. De evoluties bij de werkgelegenheid geven op twee uitzonderingen na eenzelfde beeld. Het aantal loontrekkenden nam ook toe bij "openbaar bestuur en onderwijs". Dit was ook het geval voor het aantal zelfstandigen in de "diensten aan ondernemingen".
Reeds in 2008 vertraagde de economische groei in Vlaanderen: 1 pct. in 2008 to. 3,6 pct. in 2007. De werkgelegenheid verbeterde met 1,2 pct. bij de zelfstandigen en met 1,9 pct. bij de loontrekkenden. De loonsom nam toe met 5,9 pct en de investeringen groeiden met 5,3 pct. to. 8,8 pct. het voorgaande jaar. De bedrijfstakken "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening" en "vervoer, opslag en communicatie" realiseerden een significante bijdrage tot de economische groei. De "industrie" leverde ook reeds in 2008 een negatieve bijdrage, vooral te wijten aan de gevoelige krimp in de chemische en metaalnijverheid.
Het aantal werknemers nam, net zoals in 2007, toe met ruim 40 000 personen (zijnde 1,9 pct.). Net zoals in de andere gewesten was de groei het sterkst in de bedrijfstakken "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening" (+16 900 personen) en "gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening" (+7 400 personen). In de "groot- en kleinhandel, reparaties van auto's en motorvoertuigen en consumentenartikelen" steeg het aantal loontrekkenden met ruim 6 200 personen. In de Vlaamse industrie daarentegen konden 1 400 personen minder aan de slag dan in 2007. Vooral in de textielnijverheid, de vervaardiging van transportmiddelen en, in mindere mate, de chemie daalde de loontrekkende werkgelegenheid.
Het aantal zelfstandigen nam in 2008 (+1,2 pct.) wel iets sterker toe dan in 2007 (0,7 pct.). Die groei kwam, net zoals in de andere gewesten, quasi volledig op rekening van de bedrijfstak "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening". In de handel en de landbouw daalde het aantal zelfstandigen.
De bruto-investeringen in vaste activa namen verder toe - met 5,3 pct. - maar de stijging was kleiner dan in 2007 (toen bedroeg die 8,8 pct.). De groei situeerde zich voornamelijk in de bedrijfstakken "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening" met een groeibijdrage van 3,7 procentpunt en "vervoer, opslag en communicatie" (+0,9 procentpunt). De totale industrie trok de groei van de investeringen in Vlaanderen met 1,4 procentpunt naar beneden. Vooral in de chemische nijverheid en de vervaardiging van transportmiddelen werd minder geïnvesteerd dan in 2007. Het primair inkomen van de inwoners van het Vlaams Gewest bedroeg, in 2008, 154,8 mld. euro (+5,2 pct. to. 2007). Per inwoner kwam dit neer op een primair inkomen van 25 022 euro of 108,3 pct. van het Rijksgemiddelde. Het totaal beschikbaar inkomen bedroeg in datzelfde jaar 120,3 mld. euro (+5,1 pct to. 2007). Per inwoner gaf dit een beschikbaar inkomen van 19 456 euro of 106 pct. van het Rijksgemiddelde. Waals Gewest
Op basis van de eerste voorlopige ramingen voor 2009 had de economische crisis ook in Wallonië een sterk negatief impact. De economische groei kromp er met 3,1 pct. De totale werkgelegenheid liep lichtjes terug: zo daalden het aantal loontrekkenden met 0,2 pct. en het aantal zelfstandigen met 0,4 pct. Ook hier werd de industrie hard getroffen, maar in iets mindere mate dan in Vlaanderen. Vooral de krimp in de bedrijfstakken "vervaardiging van metalen in primaire vorm en van produkten van metaal" en "vervaardiging van machines, apparaten en werktuigen" had een aanzienlijk negatief impact. Dit gold eveneens voor de bedrijfstak "handel, vervoer en communicatie". Enkel de bedrijfstakken "openbaar bestuur en onderwijs" en "overige dienstverlening aan gezinnen" leverden een licht positieve bijdrage tot de groei in Wallonië. Bij de zelfstandige werkgelegenheid was dit ook het geval voor de diensten aan ondernemingen.

In 2008 bleef de economische groei in Wallonië (2,2 pct.) op hetzelfde peil als de twee voorgaande jaren. De werkgelegenheid, in aantallen, nam er toe met 1,1 pct. bij de zelfstandigen en met 2,3 pct. bij de gesalarieerden, waarvan de loonsom met 6,3 pct. groeide. In het Waalse gewest stegen de investeringen in vaste activa in 2008 met 13,0 pct.
De hogere groei in Wallonië t.o.v. beide andere gewesten was vooral te danken aan de hogere groeibijdrage van de bedrijfstakken "groot- en kleinhandel, reparatie van auto's, motorrijwielen en consumentenartikelen" en "industrie". Vooral de chemische nijverheid leverde een belangrijke bijdrage tot de Waalse groei. De bedrijfstakken met de grootste bijdrage tot de Waalse groei waren de "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening" en de "groot- en kleinhandel, reparatie van auto's, motorrijwielen en consumentenartikelen".
De loontrekkende werkgelegenheid nam in 2008 in Wallonië toe met bijna 22 000 personen (of 2,3 pct.), wat ruim hoger was dan in 2007 (1,6 pct.). Het aantal loontrekkenden nam het sterkst toe in de bedrijfstakken "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening" (+6 800 personen) en "gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening" (+4 200 personen). Net zoals in 2007 nam in 2008 de loontrekkende werkgelegenheid in de industrie enkel in Wallonië toe en dit met bijna 2 500 personen. Hiervan kwamen bijna 1 200 personen op rekening van de chemische nijverheid en bijna 900 personen meer konden aan het werk in de bedrijfstak "vervaardiging van metalen in primaire vorm en producten van metaal". Ook het aantal zelfstandigen nam in 2008 (+1,1 pct.) sterker toe dan in 2007 (0,5 pct.). Per bedrijfstak worden dezelfde fenomenen vastgesteld als in de andere gewesten. De groei kwam quasi volledig op rekening van de bedrijfstak "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening". In de landbouw en de handel daalde het aantal zelfstandigen.
In 2008 namen de bruto-investeringen in vaste activa in Wallonië toe met 13 pct. Dit was het vierde opeenvolgende jaar dat het Waals Gewest hier een sterkere groei optekende dan op het niveau van het Rijk. De groei van de investeringen werd vooral gedragen door de bedrijfstak "exploitatie van en handel in onroerend goed, verhuur en zakelijke dienstverlening" (6,1 procentpunt). Hiervan kwam twee derden op rekening van de investeringen in woongebouwen en ruim een vijfde van investeringen in informatica en aanverwante activiteiten. De totale industrie leverde een groeibijdrage van 2,4 procentpunt. De takken "openbaar bestuur, defensie en verplichte sociale verzekeringen" en "gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening" droegen met resp.
1,6 en 1,1 procentpunt eveneens substantieel bij tot de groei. Het primair inkomen van de inwoners van het Waals Gewest bedroeg, in 2008, 69,7 mld. euro (+5,3 pct. to. 2007). Per inwoner kwam dit neer op een primair inkomen van 20 096 euro of 87,0 pct. van het Rijksgemiddelde. Het totaal beschikbaar inkomen bedroeg in datzelfde jaar 57,6 mld. euro (+5,0 pct. to. 2007). Per inwoner gaf dit een beschikbaar inkomen van 16 620 euro of 90,6 pct. van het Rijksgemiddelde.