Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid
Leegstand in de kantorenmarkt
De kantorenmarkt wordt gekenmerkt door een hoge leegstand. Begin 2011
staat zo'n 14% van de kantorenvoorraad leeg. De leegstand is voor een
groot deel structureel. Het structurele overaanbod wordt geraamd op
ongeveer 4 miljoen vierkante meter, bijna 10% van de voorraad. Deze
verwachting is uitgesproken in het EIB rapport Kantorenleegstand -
probleemanalyse en oplossingsrichtingen over de kantorenleegstand dat
in juni 2010 is uitgebracht in opdracht van het ministerie van VROM, nu
Infrastructuur en Milieu.
In een vervolgopdracht heeft het EIB onderzocht hoe deze leegstand
heeft kunnen ontstaan en in welke mate de kantorenmarkt daar in de
toekomst door zal veranderen. Dit onderzoek naar het functioneren van
de kantorenmarkt is in december 2010 uitgewerkt in een tweede rapport
Kantorenleegstand - analyse van de marktwerking en bevat onder meer een
vergelijkende analyse van verschillende internationale kantorensteden.
Het rapport bevat tevens beleidsaanbevelingen voor markt- en
overheidspartijen.
Centraal in beide onderzoeken staat de conclusie dat de leegstand bij
ongewijzigd beleid omvangrijk blijft. De kantorenmarkt bevindt zich
momenteel in het dal van de economische cyclus en er lijkt geen sprake
van een snel herstel. De toch al ruime markt en de beperkte
vraagontwikkeling voorkomen op (middel)lange termijn dat de markt snel
opveert, zoals in het verleden wel het geval was. Desondanks zal de
markt uiteindelijk naar een vorm van evenwicht terugkeren.
Het herstel gaat echter niet noodzakelijk gepaard met het terugdringen
van de leegstand, maar zal zich met name uiten in een toenemende
tweedeling in de markt tussen gezonde kantoorlocaties aan de ene kant
en verouderde, minder courante (veelal leegstaande) kantoren op minder
courante locaties aan de andere kant. De lessen uit het buitenland
laten zien welke dynamiek in de verschillende segmenten ontstaat.
Het daadwerkelijk terugdringen van de leegstand vraagt om een
koerswijziging bij markt- en overheidspartijen. Het gaat hierbij niet
enkel om het voeren van een leegstandsbeleid, maar vooral om een beleid
dat ruimtelijke en economische kwaliteit voorop stelt. Strategisch
gezien vraagt het om een beleidskeuze gericht op het weer in evenwicht
brengen van vraag en aanbod. Dit omvat enerzijds controle op de
ontwikkeling van nieuw aanbod en anderzijds aandacht voor het
verminderen van de leegstand.
Beide rapportages zijn hier te downloaden.
Inlichtingen bij Matthieu Zuidema
t (020) 583 19 00
E-mail: mzuidema@eib.nl
7 januari 2011