P E R S B E R I C H T
http://www.limburgsmuseum.nl/pers/passievoorkaarten/
Topstukken uit collectie Manders
EEN PASSIE VOOR KAARTEN
Van 19 februari tot en met 25 april aanstaande is in het Limburgs Museum in Venlo een presentatie te zien van topstukken uit de cartografie van de zestiende en zeventiende eeuw. De kaarten zijn afkomstig uit de collectie Manders, een omvangrijke verzameling van honderden historische kaarten, prenten, tekeningen en prentbriefkaarten die het Limburgs Museum in 2009 heeft verworven. De kaarten uit deze verzameling zijn vorig jaar onderzocht en beschreven, de gegevens zijn opgeslagen in de database van het museum en daarmee toegankelijk voor onderzoekers. Wat eveneens ter hand is genomen is de materiële verzorging door het Restauratie Atelier Limburg. Ze kunnen nu onder de meest optimale condities worden bewaard. Vanuit het oogpunt van conservering zou het het beste zijn de kaarten nooit meer uit de ladekasten in het depot te halen en aan licht bloot te stellen. Maar het museum heeft natuurlijk ook een publiekstaak en wil zijn schatten graag laten zien. Een representatieve keuze is komende weken te zien in een tentoonstelling, getiteld Een passie voor kaarten.
Voor de expositie heeft museummedewerker Ad Bogers een keuze gemaakt van 39 kaarten. Dat klinkt eenvoudiger dan het is. Het doet een gepassioneerd liefhebber pijn aan het hart als een kaart afvalt. Afgelopen weken heeft Bogers geworsteld met wat In het Duits zo treffend wordt genoemd die Qual der Wahl. Er is gekozen voor kaarten die ruwweg het gebied laten zien tussen Arnhem, Den Bosch, Roermond en Kleef. Eraan toegevoegd werden waterloopkaarten van het stroomgebied van de Maas en de Rijn en van de Fossa Eugeniana, de beoogde kanaalverbinding tussen Maas en Rijn uit de zestiende eeuw die nooit werd voltooid. Voor de zestiende en zeventiende eeuw is gekozen, omdat de Nederlanden indertijd toonaangevend in de wereld waren wat betreft cartografie. Alle grote meesters van de cartografie zijn vertegenwoordigd. Ortelius, Mercator, de gebroeders Bleau, Hondius, Janssonius - het zijn namen die nog steeds een gouden klank hebben bij mensen met een passie voor kaarten.
De TomTom loodst ons tegenwoordig feilloos naar onze plek van bestemming. Kaartlezen is een kunde die mettertijd zal verdwijnen. De reiziger van weleer was aangewezen op kaarten. Kerktorens, belangrijke verticale bakens in het landschap, waren de voornaamste oriëntatiepunten. Cartografen hielden daar soms rekening mee door torens in verhouding iets groter weer te geven. Historische kaarten zijn heel interessante puzzels. Desoriëntatie ligt altijd op de loer. Je hebt weinig tot geen houvast aan windrichtingen en lengte- en breedtematen. Landen hadden meestal een eigen stelsel van maten, de ene mijl was de andere niet. Pas rond 1800 komt er een eenduidig systeem met de meter als uitgangspunt. Aan de hand van de kaarten wordt de staatkundige geschiedenis in beeld gebracht. Grenzen wisselden, machthebbers verschenen op het toneel en verdwenen er weer van. Wat opvalt als je de kaarten nauwkeuriger bestudeert, is hoe dunbevolkt het gebied was. De natuur was ongerept, het landschap weids en je kon uren lopen zonder een ziel tegen te komen.
De expositie Een passie voor kaarten - Een keuze uit de collectie Manders toont op overtuigende wijze het meesterschap aan van Nederlandse cartografen, graveurs en drukkers uit de zestiende en zeventiende eeuw. Het zijn kaarten die historische informatie verschaffen, maar het zijn bovenal kunstwerken waarnaar je met genoegen kijkt.
Limburgs Museum
Keulsepoort 5
5911 BX Venlo
tel 077 352 21 12
www.limburgsmuseum.nl
open
dinsdag tot en met zondag 11-17 uur
25 april (tweede paasdag) 11-17 uur
maandagen gesloten
---- --