Congres over Kermis en circus: erfgoed en cultuur

23/02/2011 09:15

Nederlands Centrum voor Volkscultuur

Kermis en circus: erfgoed en cultuur

Kermis en circus bieden vermaak voor een breed publiek, maar zijn ook van groot belang voor cultuur en erfgoed. Dat is de boodschap van het congres 'Het belang van kermis en circus voor het gemeentelijk cultuurbeleid', dat op donderdag 24 februari in Utrecht gehouden wordt.

Niet alle gemeenten hebben al een kermis- en circusbeleid. Meestal maakt het kermis- en circusbeleid deel uit van een breder evenementenbeleid, waarbij vooral de inzet is: hoe kunnen we overlast zoveel mogelijk indammen en de veiligheid van de bezoekers garanderen. Er zijn slechts enkele gemeenten die circus en kermis zien als onderdeel van een breder cultuur- en erfgoedbeleid, belangrijk om de eigen plaats te promoten. Doel van het symposium is om te laten zien dat kermis en circus mogelijkheden bieden om een breed publiek in aanraking te brengen met cultuur en erfgoed.

Kermis en circus zijn nauw verweven met de Nederlandse cultuur. Het is belangrijk cultureel erfgoed met een lange geschiedenis. Het is allemaal begonnen op de kermis. Mensen leerden bijvoorbeeld fietsen op de kermis en vrouwen die in verwachting waren kregen er voorlichting over geboorte en zwangerschap. Ook de eerste circusacts waren te zien op de kermis, zoals die van de eerste circusartiest Pieter Magito die als trapeze kunstenaar ooit op de kermis in Delft begon. Voor velen was kermis de enige manier om in aanraking te komen met kunst en cultuur. En nog steeds trekken circus en kermis bezoekers uit alle lagen van de bevolking.

Kermis en circus gingen altijd met hun tijd mee. In de negentiende eeuw ontstond de moderne attractiekermis, zoals wij die nu nog kennen. De kermisattracties werden groter en groter, dankzij de stoomkracht die beschikbaar was gekomen door de Industriële Revolutie. Later werd stroomkracht vervangen door elektriciteit. De circusattracties maakten zich los van de kermis: zij gingen een eigen soort van vermaak organiseren: het circus. Wat het circus gemeen bleef houden met de kermis is dat beiden naar je toe komen. Het is een vorm van reizend vermaak, dat zich nog steeds op een grote populariteit mag verheugen.

Kermis en circus zijn de meest democratische vormen van cultuur en erfgoed: ze trekken de meeste bezoekers uit alle lagen van de bevolking. Door middel van kermis en circus kun je bij jonge mensen interesse opwekken voor cultuur en erfgoed. Gemeenten doen er dus goed aan het kermis- en circusbeleid een plek te geven in het cultuurbeleid. Kermis en circus bieden een waardevolle toevoeging aan het gemeentelijk cultuurbeleid.