Wageningen Universiteit en Researchcentrum
10 mrt 2011
Nummer: R
Senegalese rijsttelers kunnen de productie enorm verbeteren als ze op
het juiste moment zaaien. Rijst is heel gevoelig voor het klimaat in de
Sahel dat zich kenmerkt door grote temperatuurschommelingen.
Mensen aan het werk op een rijstveld in Senegal Dat blijkt uit
onderzoek van Michiel de Vries, promovendus aan Wageningen University,
onderdeel van Wageningen UR. Hij zaaide het hele jaar door rijst op
twee proeflocaties van het Africa Rice Center in Senegal en noteerde de
opbrengst. De boeren kunnen het best in de maanden februari en augustus
zaaien, blijkt uit zijn veldproef.
Oogstverlies
De temperaturen in het droge Sahelland lopen uiteen van meer dan
veertig graden Celsius in de zomer (mei, juni) tot 10 graden in de
winter. Rijsttelers die in het voorjaar zaaien, moeten dat voor 15
maart doen, stelt De Vries. Elke dag vertraging na deze datum leidt tot
een oogstverlies van 140 kilo per hectare. Ook in de nazomer moeten de
boeren bijtijds zaaien. Als ze pas in september in plaats van augustus
zaaien, kan de opbrengst afnemen van 6 naar 1 ton rijst per hectare.
'Als het te koud wordt, worden de bloemen steriel en vormen geen
korrels meer', aldus De Vries.
Niet meer zaaien
In de praktijk weten de rijstboeren dat de zaaidatum er toe doet,Â
maar dat de invloed ervan zo groot is, was nog niet bekend. De Vries:
'Soms lopen ze vertraging op met zaaien, omdat ze niet op tijd klaar
zijn met de landbewerking of omdat de kunstmest of het bankkrediet te
laat worden afgegeven. De boeren zaaien dan later. Mijn punt is: vanaf
een bepaalde datum kun je beter niet meer zaaien, want dan maak je
verlies.' De voorlichtingsdienst van de Senegalese overheid gaat de
rijstboeren nu informeren.
Stabiele opbrengst
De Vries deed de proeven met vier rijstrassen die al in Senegal worden
geteeld en een kruising van Afrikaanse en Aziatische rijst die door het
Africa Rice Center is ontwikkeld. Dit laatste rijstras, dat al in
Gambia en Burkina Faso is geïntroduceerd, gaf de meest stabiele
opbrengst. Het onderzoek dient om de productie te verhogen. Nu nog
importeert Senegal tachtig procent van de rijstbehoefte.
De rijsttelers hebben gemiddeld een hectare grond langs de Senegal
rivier. Ze maken gebruik van irrigatie. In een eerder onderzoek
adviseerde De Vries de Senegalese rijstboeren dat ze twintig tot
veertig procent irrigatiewater kunnen besparen met een alternatieve
irrigatietechniek, zonder dat hun productie afneemt. Hij promoveert bij
de leerstoelgroep Plantaardige productiesystemen in Wageningen. |
Albert Sikkema
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer informatie
bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl. Zie ook www.resource.wur.nl.