Rijksoverheid
300.000 Mensen aan de slag tijdens NL Doet
Toespraak | 15-03-2011
`Wie vrijwilligerswerk doet, heeft hier een prettig gevoel bij. Een
vrijwilliger heeft zin in het werk dat hij of zij doet. Omdat het werk
is dat bij hem past.' Dat zei mw. drs. A. den Hoed, afdelingshoofd
Directie Maatschappelijke Ondersteuning, namens staatssecretaris
Veldhuijzen van Zanten op de bijeenkomst NL DOET in Utrecht
op 14 maart 2011.
Dames en heren,
NL DOET is absoluut een actie naar mijn hart. Wat is dit toch een
geweldig, jaarlijks terugkerend evenement! Dat NL DOET dit weekend een
hoogtepunt gaat worden in het Europese Jaar van het Vrijwilligerswerk,
dat is al zeker!
Want het Oranje Fonds, de landelijke organisatie van NL DOET, verwacht
dat er zo'n 300.000 mensen aan de slag gaan. Samen zullen zij ruim
zesduizend klussen doen. Ik vind het fantastisch! Daar is ook
staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten, die verantwoordelijk is voor
het vrijwilligersbeleid, ontzéttend trots op. Daar mag u - als
uitvoerder en betrokkene van deze actie - ook heel trots op zijn.
Maar het meest trots mogen de 300.000 mensen zijn, die zich hebben
aangemeld. De mensen die zich vrijdag of zaterdag vrijwillig in gaan
zetten voor hun medemens. In wijkcentra, bij sportverenigingen, in de
zorg, op speelplekken en op vele andere locaties.
Dames en heren,
U weet vast dat het culturele erfgoed in Nederland ook vaak in handen
is van vrijwilligers. Kleine musea zijn vaak grotendeels afhankelijk
van hun inzet. Maar ook bij grote musea, zoals hier in het
Spoorwegmuseum met veel betaalde medewerkers, zijn vrijwilligers
absoluut onmisbaar.
Wist u trouwens dat het Spoorwegmuseum eind vorig jaar is gekozen tot
leukste museum van Nederland? Zonder vrijwilligers was dat zeker niet
gelukt!
Ik heb vooraf geïnformeerd hoeveel vrijwilligers hier werken en wat ze
precies doen. En vooral, of het museum voldoende vrijwilligers kan
vinden. Dat is gelukkig zo: bijna 70 mensen zijn hier als vrijwilliger
actief. Musea, en ook bijvoorbeeld dierentuinen, zijn natuurlijk een
prachtige locatie voor vrijwilligerswerk, dus het lag ook wel voor de
hand dat er hier voldoende mensen actief zijn.
Die vrijwilligers hebben allemaal hun eigen specialiteit. David en Henk
bijvoorbeeld: allebei fanatieke vrijwilligers bij de werkgroep Stoom.
Zij zorgen ervoor dat de Arend, zo heet de stoomlocomotief, goed
onderhouden wordt. En dat er ook mee gereden kan worden!
David en Henk behoren tot de oudere vrijwilligers, maar er is ook een
jonge garde. De jongste is Maarten; hij is vrijwilliger bij de
werkgroep Diesel en sleutelt graag aan de dieseltreinstellen.
Ook gaat Maarten mee met de Heimwee Express als balkonwacht. In een
nostalgische trein maakt hij met zijn passagiers een rondrit om
Utrecht.
Anderen rijden in één van de historische treinen met een ouderwetse
kniptang op zak om kaartjes van kinderen te knippen. Of nog leuker: het
kind mag zelf zijn of haar kaartje knippen.
Weer andere vrijwilligers leiden bezoekers rond. Zij vertellen, gekleed
in prachtige historische outfits, de verhalen over en achter de
museumstukken. De vrijwilligers zijn oud-spoorwegmedewerkers,
hobbyisten of gewoon geïnteresseerden die met enthousiasme alle ins en
outs van het museum vertellen.
Enthousiasme, dat is een woord dat zo goed bij vrijwilligerswerk past.
Want wie vrijwilligerswerk doet, heeft hier een prettig gevoel bij. Een
vrijwilliger heeft zin in het werk dat hij of zij doet. Omdat het werk
is dat bij hem past, zoals het sleutelen aan een oude stoomlocomotief,
maar vooral ook omdat hij of zij dit belangeloos doet. Om er anderen
plezier mee te doen.
Want daar gaat het om: vrijwilligers doen iets in onze maatschappij,
onze materiële maatschappij, zonder daar iets voor terug te vragen. Dat
is een heel bijzonder element in onze samenleving! Het geven zonder
iets terug te vragen, het zoeken in de eigen kracht. Dat is wat ik
graag wil stimuleren.
En ik wil graag dat het vrijwilligerswerk een hoger aanzien krijgt. Dat
wij, die met vrijwilligers werken, veel vaker zeggen hoeveel waardering
wij daarvoor hebben. Hoe belangrijk zij zijn!
Daar spannen ook de andere departementen zich voor in. Bijvoorbeeld het
ministerie van Binnenlandse Zaken.
Daar speelt de vraag: wat is er nodig om te komen tot een kleinere
overheid en een steviger civil society? BZK gebruikt ook het Europees
jaar van het vrijwilligerswerk om te kijken hoe vrijwillige inzet nóg
beter kan worden ondersteund.
Op de terreinen van BZK zijn veel mensen vrijwillig actief. Ik noem
even twee voorbeelden:
- Bewoners van de aandachtwijken en in krimpgebieden maken zélf werk
van de leefbaarheid.
- Ook zijn er in het kader van de integratie veel vrijwilligers
bezig met het wegwijs maken van nieuwkomers in onze samenleving.
Vrijwilligers van het Hobby-gilde in Horst oefenen met nieuwkomers hun
spreekvaardigheid. Maar ook leggen ze hen van alles uit over de
Nederlandse cultuur, zoals het Sinterklaasfeest.
Dames en heren,
Iedereen kan vrijwilliger worden. Ik heb natuurlijk op de site van NL
DOET gekeken wat voor klussen er worden aangeboden. Want ik ben
nieuwsgierig wat die 300.000 mensen komend weekend nu precies gaan
doen.
In Haarlem zoekt verpleeghuis De Houttuinen vrijwilligers om mee te
gaan met dementerende bewoners in een strandrups. En de Stichting
Speeltuinen Roermond zoekt mensen voor de aanleg van een nieuwe
verkeerstuin. Twee willekeurige voorbeelden waaruit de grote
diversiteit van de klussen blijkt.
Dat is ook een belangrijke boodschap in dit Europees Jaar van het
Vrijwilligerswerk. Of je nu oud of jong bent, heel handig bent of juist
helemaal niet, of je nu graag samen met anderen iets doet of een
einzelgänger bent: het maakt niet uit. Vrijwilligerswerk is zo divers,
voor iedereen zit er wel iets bij.
Belangrijk is óók dat mensen zich realiseren dat vrijwilligerswerk niet
automatisch inhoudt dat dit heel veel tijd kost. Dat je iedere week
opnieuw je halve weekend kwijt bent. Het kán, maar het hoeft helemaal
niet!
Natuurlijk is continuïteit vaak belangrijk, maar veel organisaties,
clubs en verenigingen zijn óók gebaat bij de flitsvrijwilliger. Iemand
die af en toe - op momenten dat het hem of haar uitkomt -
vrijwilligerswerk wil doen. Het is een tendens van de laatste jaren.
Het zijn vooral mensen die al zwaar belast zijn, met zorg voor ouders,
zorg voor kinderen en een baan, die zich liever niet lang willen
binden.
Het past ook bij deze tijdgeest: de trend dat steeds meer mensen zich
niet meer jarenlang aan dezelfde organisatie verbinden, maar juist meer
projectmatig en ad hoc vrijwilligerswerk willen doen.
NL DOET sluit naadloos op die behoefte aan. De aangeboden klussen op 18
en 19 maart zijn uitermate geschikt voor de flitsvrijwilligers.
Tegelijkertijd laat NL DOET zien dat óók dit soort vrijwilligerswerk
ontzettend leuk, nuttig en waardevol is.
NL DOET laat nog veel méér zien. Bijvoorbeeld dat bedrijven zich sterk
kunnen maken voor vrijwilligerswerk. Er hebben zich een paar honderd
bedrijven en gemeentelijke organisaties opgegeven voor NL DOET.
Dit kan tot heel mooie dingen leiden:
- Medewerkers van een bedrijf kunnen samen de handen uit de mouwen
steken.
Zo bakten medewerkers van een woningcorporatie vorig jaar pannenkoeken
in een verzorgingshuis.
- Of een bedrijf kan zijn kennis inzetten. Zoals het ontwerpbureau dat
een nieuwe flyer ontwierp voor de Wereldwinkel.
- Nog een optie voor bedrijf is om gewoon de eigen middelen te
gebruiken. Vorig jaar zorgde een touringcarbedrijf voor gratis
busvervoer naar een NL-Doet activiteit.
Voor al deze bedrijven was NL DOET een goede aanleiding om via een
laagdrempelige manier hun maatschappelijke betrokkenheid te tonen.
Dames en heren,
Ik subsidieer daarom ook het stimuleringsprogramma maatschappelijk
betrokken ondernemen. Want ik vind het belangrijk dat mensen een balans
kunnen vinden tussen betaald werk, zorg, mantelzorg en
vrijwilligerswerk.
Ik vind het trouwens niet alleen belangrijk dat bedrijven
vrijwilligersklussen organiseren, maar ook dat deze bedrijven zich
flexibel opstellen.
Zodat de medewerkers hun eigen vrijwilligerswerk gemakkelijker kunnen
combineren met hun baan.
Ook op mijn departement zijn mijn ambtenaren maatschappelijk betrokken.
Iedere dinsdag- en donderdagmiddag stappen er VWS'ers op de fiets
richting twee basisscholen in Den Haag. Daar begeleiden ze kinderen bij
het lezen.
En natuurlijk zijn veel van ambtenaren in het weekend als vrijwilliger
actief voor hun sportclub. Iedere maand portretteren we zo iemand in
ons personeelsblad Diagonaal. In het maartnummer bijvoorbeeld vertelt
beleidsambtenaar Marcel dat hij de penningmeester is van zijn
tafeltennisclub.
Ik zie het ook als een blijk van waardering om vrijwilligers regelmatig
in de schijnwerper te zetten. Zoals bij VWS achterop het
personeelsblad. Ook het Spoorwegmuseum koestert de vrijwilligers en
laat dat blijken door ieder jaar een uitstapje te organiseren voor alle
vrijwilligers én hun partners.
Daar blijf ik dit hele jaar op hameren: we moeten vooral onze
vrijwilligers laten blijken hoe dankbaar wij hen zijn. Wees gul met uw
complimenten!
Want dankzij onze vrijwilligers wordt het leven van anderen een beetje
leuker!
Dames en heren,
Ik dank u voor uw aandacht en kijk net als u met heel veel plezier uit
naar komend weekend, wanneer heel Nederland de handen uit de mouwen
gaat steken. Wanneer 300.000 mensen buiten hun eigen belang een
steentje gaan bijdragen voor een ander.
Dank u wel!