Was schoolplatenschilder M.A. Koekkoek fout in de oorlog?
Persbericht van Nationaal Onderwijsmuseum
Was M.A. Koekkoek fout in de oorlog?
Het Nationaal Onderwijsmuseum ontdekt nieuwe feiten over het
oorlogsverleden van de bekende illustrator van schoolplaten.
Marinus Adrianus Koekkoek (1873-1944) is bij een groot publiek bekend
om zijn kleurrijke, gedetailleerde schoolplaten van dieren in hun
natuurlijke omgeving, die tientallen jaren in Nederlandse klaslokalen
gebruikt zijn voor het biologieonderwijs.
Het afgelopen decennium dook Koekkoeks naam verschillende malen op in
studies naar collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Koekkoek zou
propaganda-affiches en antisemitische spotprenten hebben getekend. Maar
klopt deze beschuldiging wel? Tijdens onderzoek voor de tentoonstelling
In sloot en plas, leven en werk van M.A. Koekkoek ontdekte het
Nationaal Onderwijsmuseum nieuwe feiten.
Fout tijdens de Tweede Wereldoorlog?
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zou de inmiddels bejaarde
schoolplatenillustrator M.A. Koekkoek propaganda-affiches hebben
ontworpen voor de Nationale Jeugdstorm, een op de fascistische
Hitlerjugend geïnspireerde jongerenorganisatie. Daarnaast, zo gaat het
verhaal, werkte Koekkoek ook voor Het nieuwe volk, waarvoor hij
antisemitische illustraties tekende. Tijdens het onderzoek voor de
tentoonstelling In sloot en plas werden archiefstukken gevonden die
deze ernstige vorm van collaboratie weerlegden. Wat was er aan de hand?
Na de Tweede Wereldoorlog vond er een naamsverwisseling plaats: niet
Marinus Koekkoek, maar zijn zoon Kees Koekkoek (1903-1982), die zijn
werk vaak ondertekende met "Koekkoek M.A.zn" (betekenis: zoon van
Marinus), was de collaborateur. Uit de naoorlogse processtukken blijkt
dat het Kees Koekkoek was die voor de nationaalsocialistische
propagandamachine werkte. Vader M.A. Koekkoek was op geen enkele manier
betrokken bij de totstandkoming van het nationaalsocialistische en
antisemitische illustratiewerk van zijn collaborerende zoon.
Tentoonstelling
Op maandag 21 maart 2011 opent de tentoonstelling In sloot en plas,
leven en werk van M.A. Koekkoek. In de tentoonstelling zijn de
prachtige, kleurrijke olieverfschilderijen, aquarellen, tekeningen en
schetsen te zien die de basis vormden voor de bekende wandplaten en
illustraties in schoolboeken. Daarnaast is ook zijn werk voor
verschillende opdrachtgevers tentoongesteld, waaronder dat van Museum
Naturalis te Leiden. Tot en met 8 januari 2012 is In sloot en plas te
bewonderen in het Nationaal Onderwijsmuseum te Rotterdam.
Bij dit persbericht is een bijlage zichtbaar op www.perssupport.nl
*
*
*
*
Links:
http://www.onderwijsmuseum.nl
Razende Robot Reporter