Het Nationaal Archief
Nationaal Archief neemt collectie Spaarnestad Photo op John Coltrane
tijdens een optreden op 2 december 1962 Nationaal Archief/Collectie
Spaarnestad/ANP
Den Haag, 23 maart 2011
Een geweldige operatie is voltooid: met de komst van de laatste
vrachtwagen zijn 12 miljoen fotos, (glas)negatieven en dias die tezamen
de collectie Spaarnestad vormen, van Haarlem verhuisd naar het
Nationaal Archief in Den Haag. De verwerving zorgt ervoor dat de
fotocollectie van het Nationaal Archief niet alleen een van de grootste
van Europa wordt, maar ook een van de belangrijkste op het gebied van
fotojournalistiek.
Grote cultuurhistorische waarde
Martin Berendse, directeur Nationaal Archief, is opgetogen over de
komst van het archief. ,,Spaarnestad is een geweldige aanvulling op de
reeds bestaande collectie van foto-, kaart- en archiefmateriaal. Het
Nationaal Archief telt inclusief Spaarnestad zon 15 miljoen fotos,
300.000 kaarten en 115 kilometer strekkend archief. ,,De
cultuurhistorische waarde is groot. Er zit veel schitterend materiaal
bij en de reikwijdte van de onderwerpen is enorm. Bovendien: ,,Je kunt
het zo gek niet bedenken, of we hebben straks prachtig fotomateriaal
bij zon beetje elk laat negentiende of twintigste eeuws onderwerp in de
archieven, aldus Berendse.
Optimale archivering, conservering en ontsluiting
Peter van den Doel, directeur van Spaarnestad, spreekt van een
ontzettend goede deal. ,,Als het Nationaal Archief onze collectie niet
had overgenomen, dan was de toekomst van het archief zeer onzeker
geweest. Om de omvangrijke collectie optimaal te archiveren,
conserveren en ontsluiten heeft Van den Doel het Nationaal Archief
gevraagd om het archief over te nemen. Afgesproken is dat het Nationaal
Archief de fotos in eigendom en beheer krijgt. Spaarnestad Photo blijft
bestaan om de exploitatie van de beeldrechten voor haar rekening te
nemen. De opbrengsten worden gestoken in het beheer en behoud van de
miljoenen fotos, dias en negatieven.
Fotoarchief van uitgeverij De Spaarnestad
Het archief Spaarnestad is ontstaan in 1906, als fotoarchief van de
Haarlemse uitgeverij De Spaarnestad. Door de jaren heen zijn er flink
wat fotoarchieven aan toegevoegd. Zo zit er in het archief meer dan een
half miljoen fotoafdrukken van ABC press. Maar ook 40.000 kleurendias
van het Nederlandse bureau van The Associated Press, fotos van De
Waarheid, Elsevier, HP/De Tijd en van het Emigratiearchief. Er zitten
grote namen tussen: Ed van der Elsken, Anton Corbijn, Moholy Nagy,
Henri Cartier-Bresson en Ansel Adams. Bij elkaar biedt de collectie een
rijke visualisatie van zon beetje alle belangwekkende gebeurtenissen in
de twintigste eeuw, nationaal, maar ook internationaal.
Aanvulling op beeldcollectie van het Nationaal Archief
Ook het reeds bestaande fotoarchief van het Nationaal Archief vormt een
rijke collectie. Daarin is onder meer beeldmateriaal van de
Rijksvoorlichtingsdienst terug te vinden, Anefo, het beeldarchief van
de KNVB en dat van de bekende fotograaf Willem van de Poll.
Het verwerven van de Spaarnestad-collectie past in het beleid van het
Nationaal Archief om meer aandacht te geven aan historische fotografie
en meer voor Nederland belangwekkende fotoarchieven te verwerven.