Rijksoverheid

Korte speech Staatssecretaris Joop Atsma bij start sanering Vecht

Toespraak | 04-04-2011

"Een schone Vecht voor mens, plant en dier, dat is uw doel, dat is mijn doel!". Met deze woorden gaf Staatssecretaris Joop Atsma op 17 maart het startsein voor de sanering van de Vecht, een rivier die de laatste decennia sterk was vervuild. Een schone Vecht, voor mens en milieu; dat moet het resultaat zijn van een grondige sanering van de Vecht. De totale kosten bedragen 100 miljoen euro [waarvan Rijk 70 miljoen euro en Waterschap Amstel, Gooi en Vecht 30 miljoen euro]. Door een deels innovatieve aanpak van die sanering zijn de kosten voor dit project lager uitgevallen.

De staatssecretaris pleitte verder in zijn speech voor een effectieve no-nonsense aanpak van waterbeheer. Hij gaf aan dat bezuinigingen onvermijdelijk zijn, maar door een betere samenwerking en verhoogde inzet op innovaties zullen we de kwaliteit van ons water op peil houden en aan de bezuinigingen zoals verwoord in Regeerakkoord kunnen voldoen. En blijven we voldoen aan de Europese eisen voor waterkwaliteit. Atsma: "Doelmatiger beheer waterketen, een beheersbaar programma voor waterkeringen, slim combineren van werkzaamheden; dit alles helpt ons effectief kosten te besparen. De kern is dat we werken aan een veilig en leefbaar Nederland met een sterke watersector."

De staatssecretaris gaf aan blij te zijn met de constructieve opstelling van de waterschappen. Atsma verwacht zeer binnenkort een bestuursakkoord te ondertekenen met de waterschappen waarin nadere afspraken worden gemaakt over de wijze waarop de bezuinigingen ingevuld worden.

Schoon water vereist uitgekiend waterbeheer.
De waterschappen hebben daarin een spilfunctie. Zo ook Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.
Voor waterkwaliteit geldt: het moet haalbaar, betaalbaar en afrekenbaar zijn.
We moeten zo efficiënt mogelijk te werk gaan en bestuurlijke drukte beperken.
Flinke investeringen zijn nodig voor korte- en lange termijn.

We moeten kosten verminderen, willen we noodzakelijke maatregelen kunnen betalen.
Ook lokale lasten beperken. Totale kosten beheer en keten bedragen nu 7 miljard euro. Ik wil met de waterschappen zo snel mogelijk een bestuursakkoord sluiten. In akkoord vastleggen hoe we gaan besparen. Ik ben blij met de constructieve opstelling van de waterschappen en de wil tot vernieuwing en samenwerking.
De kwaliteit van het water in Nederland is mij heel veel waard. Natuurlijk, het zijn financieel krappe tijden.
Keuzes moeten gemaakt worden.
Onderwijs, zorg, veiligheid, het zijn allemaal thema's die onze aandacht nodig hebben.
U weet dat we dat we 150 miljoen euro bezuinigen op de uitvoering van het waterkwaliteitsbeleid.
Voor mij staat echter fier overeind dat we blijven werken aan een betere waterkwaliteit.
En dus ook voldoen aan onze internationale verplichtingen. Afspraak is afspraak.
We zullen efficiënt en innovatief te werk moeten gaan. Ik wil de maximaal beschikbare tijd tot 2027 benutten om de doelen te realiseren.
Voor deze zomer wil ik uitsluitsel geven over hoe ik dat wil aanpakken.

Uiteraard in goed overleg met de regio.
Want een nauw samenspel tussen regio en rijk is van groot belang. En de sanering van de Vecht laat zien dat die samenwerking werkt! Een schone Vecht voor mens, plant en dier, dat is uw doel, dat is mijn doel!
De waterkwaliteit van de Vecht was lange tijd slecht als gevolg van de lozingen op de rivier.
Gevolg: troebel water, een verontreinigde bodem, een slechte omgeving voor mens, plant en dier.
Actie was nodig.
Afgelopen decennia hebben Rijkswaterstaat, gemeenten, waterschappen en provincies maatregelen uitgevoerd voor verbeteren waterkwaliteit.

Denk aan:

* Rioolwaterzuiveringsinstallaties langs de Vecht aanpassen, waardoor zij veel minder vervuilende stoffen lozen;

* Aanleggen milieuservicepunten waar vaartuigen hun afvalwater kunnen inleveren;

* Huizen, bedrijven en woonboten aan en op de Vecht zijn aangesloten op het riool.

Het schoonmaken van de Vecht is het sluitstuk.
Rijk doet wat het moet doen.
In 2009 afspraken gemaakt tussen Rijk en regionale partners. Ook over financiering. Totale kosten bedragen 100 miljoen euro, Rijk betaalt 70 miljoen euro, Waterschap 30 miljoen. Het schoonmaken moet in de nabije toekomst leiden tot:
- een betere waterkwaliteit;

- een betere leefomgeving voor mens, plant en dier; en
- een betere doorvaart voor vaartuigen.
Kortom, we vechten voor de toekomst van de Vecht. U en ik weten dat we beperkte middelen hebben.
Maar dat scherpt de geest en dus de creativiteit. Kortom, innovaties bieden soelaas.
Voor schoonmaken Vecht kiezen we voor deels nieuwe aanpak: het afdekken van de bodem met een laag zand.
Deels wordt ook traditionele manier, namelijk grondig baggeren uitgevoerd.
Op termijn kunnen we dan zien welke methode beste is geweest. De totale sanering van de Vecht omvat een lengte van 42 km. In 5 jaar tijd zal ruim 2,5 miljoen kuub verontreinigd baggerslib van de bodem verwijderd wordt.
Dat zijn 5.000 volle binnenvaartschepen!
Na de sanering voldoet de waterkwaliteit van de Vecht en enkele zijwateren weer aan alle Europese eisen.
Ik dank alle partijen voor hun inzet om de Vecht weer die prachtige karakteristieke rivier te laten zijn die het was.