Gepubliceerd op 5 april 2011
Zeven jonge UvA-onderzoekers ontvangen Rubicon-subsidie
Gepubliceerd op 5 april 2011
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft
zeven jonge, veelbelovende wetenschappers van de UvA en het AMC een
subsidie toegekend uit het programma Rubicon. Met deze subsidie kunnen
pas gepromoveerde Nederlandse wetenschappers onderzoekservaring opdoen
in het buitenland, en kunnen buitenlandse wetenschappers onderzoek in
Nederland verrichten.
In totaal dienden 172 jonge onderzoekers een aanvraag in, 29 van hen
ontvangen een Rubicon. De onderzoekers gaan voor een half jaar tot twee
jaar naar het buitenland gaan. De zeven gehonoreerden van UvA en AMC
gaan twee jaar naar het buitenland.
De toekenningen
* Marcel Giezen (Taalwetenschap): Tweetaligen die spreken en gebaren
Als tweetaligen in één taal spreken, kunnen ze de andere taal niet
helemaal uitschakelen. Is dat ook zo als één van de twee talen een
gebarentaal is? In dit onderzoek gaat Giezen na hoe gesproken en
gebarentaal elkaar beïnvloeden tijdens taalverwerking.
Het onderzoek wordt uitgevoerd aan San Diego State University (VS).
* Daan Meerburg (Sterrenkunde): Boodschappen uit de oerknal
Zo'n 13 miljard jaar geleden, vlak na de oerknal, waren er
omstandigheden die we op aarde niet of nauwelijks kunnen nabootsen.
Om toch iets te weten te komen over hoe de natuur zich gedraagt
onder deze bijzondere omstandigheden, kunnen onderzoekers
gebruikmaken van het oudste licht uit het heelal, de zogenoemde
kosmische achtergrondstraling. Door dit licht nauwkeurig te
bestuderen is het wellicht mogelijk om de mysteries van de oerknal
te ontrafelen.
Het onderzoek wordt uitgevoerd aan Princeton University (VS).
* Jinte Middeldorp (Geneeskunde): Verjonging van het oude brein
Oude hersenen bevatten stamcellen, maar deze genereren weinig
nieuwe zenuwcellen (neurogenese). Echter, zenuwcellen gaan
verloren, waardoor cognitie verslechtert. Middeldorp gaat het
effect van moleculen uit bloed op hersenstamcellen analyseren om
neurogenese te stimuleren en hierdoor het brein te verjongen.
Het onderzoek wordt uitgevoerd aan Stanford University (VS).
* Nienke Moolenaar (Onderwijskunde): Sociale netwerken in
(slow)motion
Leraren delen informatie en kennis over onderwijsvernieuwingen in
hun sociale netwerk op school. Maar hoe beïnvloeden hun sociale
relaties de dagelijkse onderwijspraktijk? Moolenaar bekijkt hoe
veranderingen in sociale netwerken bijdragen aan het succes (of
falen) van onderwijsvernieuwingen.
Het onderzoek wordt uitgevoerd aan de University of California, San
Diego (VS).
* Micha Nethe (Geneeskunde): De volgende stap in het gevecht tegen
borstkanker
In dit project richt Nethe zich op een van de voornaamste subtypes
van borstkanker: HER2-overexpressie. Overexpressie van het
HER2-eiwit komt in 25 tot 30 procent van de gevallen van
borstkanker voor. HER2 is een eiwit dat verschillende overlevings-
en organisatiesignalen van de cel aanstuurt. Een verhoogde
concentratie van HER2 leidt daarom tot verstoring van de normale
signalering van een cel en stimuleert daarmee het ontstaan van
borstkanker. De te verkrijgen resultaten kunnen tot belangrijke
nieuwe inzichten en strategieën leiden om de ontwikkeling van
HER2-type borstkanker tegen te gaan.
Het onderzoek wordt uitgevoerd aan de University of Virginia (VS).
* Klaas-Jan Tielrooij (Natuurkunde): Antennes voor verborgen
informatie
Het invangen van lichtdeeltjes (fotonen) van lichtbronnen die
deeltjes één voor één uitzenden is momenteel inefficiënt, slecht
controleerbaar en er gaat vaak informatie verloren: speciale
(kwantummechanische) fotontoestanden blijven niet behouden. Met
nieuwe antennetechnieken gaat Tielrooij deze verborgen informatie
opvangen.
Het onderzoek wordt uitgevoerd aan het Institut de Ciències
Fotòniques, ICFO (Spanje).
* Rianne van der Windt (Geneeskunde): Sleutelen aan geheugencellen
Het succes van vaccinaties is afhankelijk van de vorming van
geheugencellen. Onlangs werd ontdekt dat een verandering in de
stofwisseling van cellen cruciaal is om geheugencellen te kunnen
worden. Van der Windt gaat bekijken hoe dit precies werkt en of
manipulatie van die stofwisseling kan helpen om vaccinaties te
verbeteren.
Het onderzoek wordt uitgevoerd aan het Trudeau Institute (VS).
Universiteit van Amsterdam